Khoa học

Lần đầu tiên giải mã cuốn sách cuộn tròn bị đốt cháy

Tóm tắt:
  • Các nhà nghiên cứu giải mã cuộn giấy cháy gần 2.000 năm từ vụ phun trào núi lửa Vesuvius.
  • Cuốn PHerc. 172 thuộc thư viện Herculaneum, không cần mở cuộn vẫn đọc được bằng kỹ thuật số.
  • Tác giả của cuộn là triết gia Philodemus, viết chuyên luận đạo đức "On Vices".
  • Phát hiện giúp hiểu sâu hơn quan điểm đạo đức của Philodemus và cấu trúc bộ sách.
  • Công nghệ AI và kỹ thuật số đã hỗ trợ giải mã các từ Hy Lạp cổ chưa từng đọc trước đó.
Lần đầu tiên giải mã cuốn sách cuộn tròn bị đốt cháy ảnh 1

Các nhà nghiên cứu đã có thể giải mã những chữ cái được viết trên cuộn giấy bị đốt cháy và vẫn còn cuộn tròn.

Cuốn sách này, có tên là PHerc. 172, là một trong hàng trăm cuộn giấy từ thị trấn Herculaneum của La Mã cổ đại , nơi bị chôn vùi dưới đống đổ nát của núi lửa khi Núi Vesuvius phun trào vào năm 79 sau Công nguyên, theo Vesuvius Challenge, một sáng kiến tập trung vào việc giải mã các văn bản trong cuộn giấy Herculaneum mà không cần phải mở chúng ra.

Được bảo quản dưới bùn và tro trong một biệt thự được cho là từng thuộc sở hữu của bố vợ Julius Caesar, những cuộn giấy này được một người nông dân người Ý phát hiện vào thế kỷ 18.

Không cần mở cuộn sách vẫn có thể giải mã

Lần đầu tiên giải mã cuốn sách cuộn tròn bị đốt cháy ảnh 2

Cuộn giấy được mở ra bằng kỹ thuật số để lộ ra chữ viết mà các nhà nghiên cứu đang tiến hành giải mã.

Bị đốt cháy đến mức chúng bị than hóa, chúng cực kỳ dễ vỡ. Trong nhiều năm, các học giả đã thử nhiều phương pháp để mở chúng ra, bao gồm sử dụng vật nặng, hóa chất, khí và nghiền thành bột, mặc dù điều này thường khiến các cuộn giấy bị hư hỏng hoặc bị phá hủy.

"Thử thách Vesuvius" được phát động vào năm 2023 nhằm khuyến khích các nhà nghiên cứu trên khắp thế giới cố gắng giải mã các cuộn giấy bằng cách mở và giải mã chúng bằng công nghệ số.

Hiện nay, Marcel Roth và Micha Nowak, hai nghiên cứu sinh đến từ Đại học Würzburg, Đức, đã phát hiện ra tựa đề và tác giả của PHerc. 172. Nhà nghiên cứu Sean Johnson của Vesuvius Challenge cũng có khám phá tương tự vào cùng thời điểm và cả hai phát hiện đều được xem xét độc lập, theo thông cáo báo chí từ Thư viện Bodleian của Đại học Oxford, nơi lưu giữ cuộn giấy.

Văn bản được giải mã xác định cuộn giấy là "On Vices" của triết gia Hy Lạp Philodemus, theo Vesuvius Challenge. Đây là một phần trong chuyên luận đạo đức của Philodemus được biết đến đầy đủ là "On Vices and Their Opposite Virtues and In Whom They Are and About What", và thậm chí có thể là cuốn sách đầu tiên trong bộ truyện, mặc dù điều này vẫn chưa rõ ràng.

Thư viện Bodleian của Đại học Oxford cho rằng cuộn sách này là cuốn đầu tiên trong bộ truyện, nhưng cũng có thể là những con số khác, chẳng hạn như chữ delta, có nghĩa là đây là cuốn thứ tư.

Các học giả thường cho rằng cuốn sách đầu tiên của “On Vices” là một văn bản có tên là “On Flattery”, nhưng nội dung của PHerc. 172 không tương ứng với điều này.

Thử thách Vesuvius

Theo Thư viện Bodleian, Philodemus là một triết gia theo trường phái Epicurean, người có lời dạy "nhấn mạnh việc theo đuổi lạc thú là trọng tâm của một cuộc sống tốt đẹp". Thư viện Bodleian cho biết phần lớn các cuộn giấy được tìm thấy và bảo quản trong biệt thự Herculaneum là các tác phẩm của ông.

Michael McOsker, nhà nghiên cứu về giấy cói tại University College London, đồng thời là thành viên của nhóm nghiên cứu giấy cói Vesuvius Challenge, gọi khám phá mới này là một sự phát triển rất thú vị.

McOsker cho biết: “Những cuốn sách khác trong bộ “On Vices and their Opposite Virtues” được biết đến từ các cuộn giấy cói được mở ra, nổi tiếng nhất là On Property Management (cuốn thứ 9) và On Arrogance (cuốn thứ 10), nhưng cũng còn những cuốn khác nữa”.

McOsker cho biết: “Đây sẽ là cơ hội tuyệt vời để tìm hiểu thêm về quan điểm đạo đức của Philodemus và có cái nhìn tổng thể hơn về On Vices, đặc biệt nếu đây là cuốn sách đầu tiên”.

Lần đầu tiên tiêu đề của một cuộn giấy được đọc là phát hiện mới nhất từ nhóm nghiên cứu Vesuvius Challenge.

Vào tháng 10 năm 2023, từ đầy đủ đầu tiên từ một trong những cuộn giấy cói cổ chưa mở đã được giải mã với sự trợ giúp của công nghệ máy tính và trí tuệ nhân tạo tiên tiến. Từ đó là “πορφυρας” hoặc “porphyras”, tiếng Hy Lạp có nghĩa là màu tím.

Vào tháng 2, các nhà nghiên cứu điều tra các cột văn bản từ PHerc. 172 đã xác định được từ “διατροπή,” có nghĩa là “ghê tởm,” xuất hiện hai lần trong một vài cột văn bản, Thư viện Bodleian cho biết.

Các tin khác

Việt Nam chi 5,6 tỷ USD nhập hàng Mỹ trong 4 tháng

Trong 4 tháng đầu năm nay, Việt Nam chi khoảng 5,6 tỷ USD nhập khẩu hàng từ Mỹ, tăng 25,8% so với cùng kỳ năm ngoái. Đặc biệt, các mặt hàng nguyên liệu và thiết bị công nghệ cao, điều này cho thấy Việt Nam đang tích cực tăng nhập khẩu hàng Mỹ, hướng tới cân bằng cán cân thương mại hài hòa.

Chủ tịch chi gần 400 tỷ đồng mua cổ phiếu công ty

Ông Phạm Thu - Chủ tịch Hội đồng quản trị Tổng công ty CP Địa ốc Sài Gòn - chi gần 400 tỷ đồng để mua gần 9,9 triệu cổ phiếu SGR; ông Trương Anh Tuấn - Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty CP Tư vấn Thương mại Dịch vụ Địa ốc Hoàng Quân đăng ký mua 25 triệu cổ phiếu HQC trị giá gần 83 tỷ đồng.