Phó Thống đốc thường trực Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú. (Ảnh: NHNN).
Tại Hội nghị trực tuyến toàn ngành về công tác tín dụng và triển khai Thông tư số 02/2023/TT-NHNN diễn ra vào chiều 25/4, Phó Thống đốc thường trực Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Đào Minh Tú đã yêu cầu một số ngân hàng giải trình về việc lãi suất cho vay vẫn ở mức cao.
Theo đó, lãi suất bình quân thời điểm đầu tháng 4 của nhiều ngân hàng ghi nhận ở mức 13-14%/năm, chênh lệch lãi suất huy động – cho vay lên đến 9,9%. Một số ngân hàng được Phó Thống đốc nhắc tên về lãi suất cao như Kienlongbank, VPBank, VietABank, Nam A Bank.
“Một vài ngân hàng đưa lãi suất cho vay cao thế này thì làm sao giảm được mặt bằng lãi suất chung, làm sao thống nhất để hỗ trợ lãi suất. Cho vay đến 14,63% lãi suất cho vay bình quân, chênh lệch đầu vào – đầu ra đến 9,96%”, ông Tú nói.
Giải thích về vấn đề này, đại diện Kienlongbank cho biết ngân hàng này tập trung chủ yếu huy động từ dân cư ở thị trường 1 và nguồn vốn huy động kỳ hạn dài nên mức lãi suất đầu vào khá cao, do đó lãi suất đầu ra phải cộng thêm biên độ để đảm bảo khả năng hoạt động ổn định.
Đại diện VPBank cũng cho hay ngân hàng tập trung vào phân khúc khách hàng cá nhân, doanh nghiệp nhỏ và vừa và phát triển mạnh mảng cho vay tín chấp, đây là mảng có tính chất đặc thù có mức độ rủi ro cao nên lãi suất cho vay của ngân hàng cao hơn so với mặt bằng chung.
Tuy nhiên, theo Phó Thống đốc Đào Minh Tú, câu trả lời của lãnh đạo các ngân hàng này vẫn chưa đầy đủ, quá chung chung và chưa thực chất.
Phó Thống đốc cho biết lãi suất đầu vào của ngân hàng ở mức 7,21%, lãi suất đầu ra bình quân là 12,92%, chênh lệch trên 5%. “Nếu đầu vào thấp thì đầu ra cũng phải thấp chứ không thể giải thích vì cho vay bán lẻ, tư nhân mà để huy động thấp cho vay cao”, Phó Thống đốc nhấn mạnh.
Một trường hợp khác được nhắc tới là Ngân hàng Việt Á (VietABank), ông Đào Minh Tú cho biết lãi suất huy động bình quân của Việt Á giảm 1,5% nhưng lãi suất cho vay lại tăng 0,63% so với năm 2022. "Trong khi hầu hết ngân hàng đều giảm lãi suất, riêng Viet A Bank lại tăng lãi suất cho vay. Vậy có vấn đề thiếu thanh khoản đến mức phải tăng lãi suất hay không?", ông nói.
Đại diện ngân hàng Việt Á cho biết do có đặc thù riêng đối với từng phân khúc khách hàng, ngân hàng đang trong quá trình giảm lãi suất huy động và chắc chắn sẽ phải giảm mặt bằng lãi suất cho vay. Tuy nhiên, quá trình này diễn ra hơi chậm so với chỉ đạo của Hội đồng quản trị.
"Từ giờ đến cuối năm, ngân hàng chắc chắn sẽ kéo giảm lãi suất về mặt bằng chung của ngành", vị này cho hay.
Lãnh đạo NHNN cho rằng các ngân hàng phải xem xét, cân nhắc lại về mức lãi suất của mình. Đồng thời, Cơ quan thanh tra giám sát ngân hàng, nhất là bộ phận giám sát cần phải theo dõi vì sao các ngân hàng phải giữ mức lãi suất cho vay cao như vậy trong bối cảnh nền kinh tế và doanh nghiệp đang khó khăn. Lãi suất cho vay có khi phải lên đến 15-16%/năm mới có mức bình quân 14%/năm như vậy.
"Các ngân hàng phải tính toán lại, chiến lực phát triển, tăng cường nguồn lực, tăng vốn điều lệ,... chứ không chỉ cho vay cao để lấy lợi nhuận lớn. Lãi suất cao đồng nghĩa với việc giá bán cao làm sao hỗ trợ doanh nghiệp. Cơ quan thanh tra phải cảnh báo cho các ngân hàng biết và tự đánh giá," ông Tú nói.
