Từ "điểm nghẽn" thành "điểm hẹn" hạ tầng
Nhìn lại bức tranh kinh tế Khánh Hòa những năm trước, hạ tầng giao thông kết nối từng được coi là "điểm nghẽn" lớn nhất kìm hãm tiềm năng của vịnh Vân Phong hay vùng đất Cam Lâm, Cam Ranh, Phan Rang. Thế nhưng, bước sang năm 2025, định nghĩa này đã hoàn toàn thay đổi.
Cao tốc Bắc - Nam đoạn qua tỉnh Khánh Hòa
Ảnh: Bá Duy
Hệ thống cao tốc trục dọc và trục ngang đang dần hình thành, tạo nên một "bàn cờ" giao thông hiện đại. Tuyến cao tốc Bắc - Nam phía đông đoạn qua địa bàn tỉnh không chỉ thông suốt mà còn bắt đầu phát huy vai trò là "mạch máu" chính nối liền các khu công nghiệp, đô thị với đầu tàu kinh tế TP.HCM. Đặc biệt, tuyến cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột đang được xem là dự án hạ tầng then chốt, góp phần mở ra không gian phát triển liên kết vùng. Với tiến độ thi công xuyên lễ, xuyên tết, một số phân đoạn quan trọng đã hoàn thành, rút ngắn đáng kể thời gian di chuyển, tăng cường giao thương và tạo động lực lan tỏa cho phát triển kinh tế - xã hội.
Ở phía nam Khánh Hòa, hạ tầng tỉnh Ninh Thuận (cũ) cũng đang được tăng cường theo hướng kết nối chặt chẽ với Khánh Hòa. Quốc lộ 1A, quốc lộ 27 và các tuyến ven biển được đầu tư nâng cấp, tạo thuận lợi cho phát triển du lịch biển, năng lượng tái tạo và logistics. Cảng tổng hợp Cà Ná, hệ thống đường ven biển cùng các khu, cụm công nghiệp của Ninh Thuận (cũ) cũng đã bổ sung quan trọng cho không gian kinh tế biển chung của hai địa phương sau hợp nhất.
Vân Phong đang trở thành cực tăng trưởng mới với hệ sinh thái công nghiệp, cảng biển, logistics hiện đại, thu hút mạnh dòng vốn đầu tư chiến lược
Một chuyên gia logistics tại TP.HCM nhận định: "Việc thông suốt các tuyến cao tốc không chỉ mang ý nghĩa về giao thông, mà còn là quá trình tái cấu trúc lại không gian kinh tế. Khánh Hòa giờ đây không còn là 'điểm dừng' đơn thuần, mà trở thành 'điểm hẹn' của các luồng hàng hóa từ vùng duyên hải Nam Trung bộ, cũng như từ miền Nam đi ra miền Bắc."
Không chỉ dừng lại ở đường bộ, "đôi cánh" của Khánh Hòa còn được chắp thêm từ sân bay quốc tế Cam Ranh với các đường bay quốc tế được khôi phục hoàn toàn và mở mới sang các thị trường tiềm năng như: Trung Á, Ấn Độ và châu Âu. Hệ thống cảng biển nước sâu tại Vân Phong cũng đang được quy hoạch đón đầu những con tàu container siêu trọng tải, định vị trở thành cửa ngõ logistics mới của khu vực.
Du lịch biển Khánh Hòa chuyển mình theo hướng chất lượng cao, đa trải nghiệm, khẳng định vị thế điểm đến quốc tế hàng đầu Việt Nam
Tham vọng trở thành trung tâm năng lượng quốc gia
Sau khi hợp nhất địa giới hành chính Khánh Hòa và Ninh Thuận, một không gian phát triển mới về biển, năng lượng và du lịch đã được mở ra, trải dài gần 500 km bờ biển. Khánh Hòa sở hữu lợi thế cảng biển nước sâu và hạ tầng đô thị hiện đại; trong khi Ninh Thuận (cũ) có "đặc sản" nắng và gió - nguồn tài nguyên quý giá cho năng lượng tái tạo. Nhờ đó, tỉnh Khánh Hòa đang từng bước vươn lên trở thành "thủ phủ" năng lượng sạch của cả nước, với các dự án điện gió ngoài khơi, điện mặt trời, cùng việc nghiên cứu tái khởi động các dự án điện hạt nhân Ninh Thuận, hình thành hệ sinh thái năng lượng hiện đại và bền vững.
Sự chuyển dịch này giúp Khánh Hòa dần thoát khỏi "cái bóng" của một địa phương chỉ phát triển du lịch, khi công nghiệp và năng lượng đang nổi lên như những trụ cột tăng trưởng mới, gia tăng khả năng chống chịu trước biến động kinh tế toàn cầu. Đồng thời, sự kết nối giữa cảng biển nước sâu Vân Phong, năng lượng Ninh Thuận, logistics, du lịch biển đang tạo nên lợi thế cạnh tranh khác biệt, định vị khu vực Khánh Hòa trở thành trung tâm năng lượng, logistics, kinh tế biển quy mô quốc gia.
Trên nền tảng đó, du lịch tiếp tục phát triển theo hướng chất lượng cao và bền vững, hình thành chuỗi giá trị liên kết Nha Trang - Cam Ranh - Vân Phong - Phan Rang - Vĩnh Hy - Mũi Dinh, với các sản phẩm nổi bật như nghỉ dưỡng biển cao cấp, thể thao biển, du lịch sa mạc, chăm sóc sức khỏe, MICE…
Những kết quả tăng trưởng ấn tượng
Theo Sở VH-TT-DL Khánh Hòa, năm 2025 tỉnh đón khoảng 16,4 triệu lượt khách, tăng hơn 14% so với năm trước; trong đó khách quốc tế đạt trên 5,5 triệu lượt. Tổng doanh thu du lịch ước đạt 66.700 tỉ đồng, mức tăng trưởng được đánh giá rất tích cực đối với một địa phương du lịch biển.
Song song đó, các chỉ số kinh tế vĩ mô cũng ghi nhận kết quả nổi bật. Theo Sở Tài chính, năm 2025 GRDP của tỉnh ước tăng 7,11%, mức tăng trưởng ấn tượng trong bối cảnh kinh tế toàn cầu còn nhiều biến động. Thu ngân sách nhà nước đạt khoảng 36.900 tỉ đồng, vượt 31,9% so với dự toán Trung ương giao và tăng tới 45,6% so với năm 2024. Cơ cấu nguồn thu cho thấy sự chuyển dịch tích cực khi bên cạnh dịch vụ - du lịch, các dự án công nghiệp và năng lượng mới đi vào vận hành đã bắt đầu đóng góp rõ nét, cùng với hiệu quả từ khai thác quỹ đất minh bạch, đúng quy hoạch.
Cùng với đó, công tác quy hoạch và điều chỉnh Quy hoạch tỉnh tiếp tục được đẩy nhanh, tạo hành lang pháp lý quan trọng cho phát triển dài hạn và huy động thêm nhiều nguồn lực xã hội.
Thể thao biển và du thuyền cao cấp đang trở thành sản phẩm du lịch đặc trưng, góp phần đưa Khánh Hòa hướng tới trung tâm du lịch biển hàng đầu khu vực
Quyết tâm 2026: Không có chỗ cho sự trì trệ
Bước sang năm 2026, Khánh Hòa đứng trước ngưỡng cửa của những mục tiêu lớn hơn: trở thành thành phố trực thuộc Trung ương vào năm 2030. Đây là giai đoạn đòi hỏi sự chuyển mình không chỉ ở hạ tầng mà còn ở tư duy quản lý.
Trao đổi với Thanh Niên, ông Trần Phong, Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa, khẳng định: "Năm 2025 là năm của sự định hình, nhưng 2026 phải là năm của những cú bứt phá ngoạn mục. Nghị quyết của Trung ương đã trao cho Khánh Hòa "thượng phương bảo kiếm" là các cơ chế đặc thù, nhưng thanh bảo kiếm ấy chỉ sắc bén khi chúng ta dám vung kiếm cắt đứt những nút thắt của cơ chế, thủ tục.
Khánh Hòa không chọn phát triển nóng bằng mọi giá. Chúng tôi chọn con đường bền vững, lấy hạ tầng làm nền tảng, lấy kinh tế biển làm mũi nhọn và lấy sự hài lòng của người dân, doanh nghiệp làm thước đo hiệu quả điều hành. Năm 2026, tỉnh sẽ tập trung tổng lực để 'phá rào' những điểm nghẽn cuối cùng về thủ tục đầu tư và đất đai. Với tinh thần 5 rõ: "Rõ người, rõ việc, rõ tiến độ, rõ trách nhiệm và rõ kết quả", chúng tôi cam kết xây dựng một bộ máy hành chính công bộc, tận tâm".
Hạ tầng chiến lược từng bước hoàn thiện, tạo động lực để Khánh Hòa “cất cánh” theo định hướng trở thành thành phố trực thuộc Trung ương
Theo Chủ tịch UBND tỉnh, Khánh Hòa không chỉ hướng tới vai trò "điểm đến du lịch", mà còn phấn đấu trở thành "cực tăng trưởng" năng động, trung tâm logistics và năng lượng sạch quan trọng của khu vực Đông Nam Á trong những năm tới.
Năm 2025 khép lại không chỉ bằng những con số tăng trưởng ấn tượng, mà bằng tâm thế của một 'người khổng lồ' đã thức giấc, sẵn sàng cất cánh trở thành thành phố trực thuộc Trung ương vào năm 2030.
