Tại độ sâu 3.268m dưới đáy biển, một sinh vật nhỏ bé nhưng đầy ấn tượng đã được máy quay của các nhà khoa học ghi lại. Nhìn từ bên ngoài, nó giống như một khối màu hồng đầy nốt sần sùi với đôi mắt to tròn, trông như bước ra từ một bộ phim hoạt hình.
Và sau nhiều năm nghiên cứu, các nhà khoa học đã chính thức xác nhận rằng đây là một trong ba loài cá ốc hoàn toàn mới đối với khoa học.
Phát hiện này, được công bố trên tạp chí Ichthyology & Herpetology, đã bổ sung thêm vào danh sách hơn 400 loài cá ốc trên toàn cầu, đồng thời mở ra một chương mới trong hành trình khám phá những vùng biển sâu nhất.
Ba loài cá ốc mới được mô tả trong nghiên cứu bao gồm: cá ốc sần sùi (Careproctus colliculi), loài cá có vẻ ngoài màu hồng; cá ốc sẫm màu (C. yanceyi) và cá ốc trơn (Paraliparis em), cả hai đều có màu đen tuyền.
“Hai trong số này là cá ốc đen được thu thập trong cùng một lần lặn bởi tàu lặn Alvin”, phó giáo sư Sinh học Mackenzie Gerringer từ SUNY Geneseo, trưởng nhóm nghiên cứu, chia sẻ. “Khi tôi quan sát kỹ hơn các mẫu vật, tôi rất ngạc nhiên trước sự khác biệt của hai cá thể này. Chúng rất khác nhau cả về hình thái lẫn di truyền”.
Việc phát hiện hai loài cá ốc chưa được mô tả tại cùng một địa điểm (Trạm M, một trong những vùng biển sâu được nghiên cứu kỹ lưỡng nhất) đã cho thấy sự đa dạng của đại dương vẫn vượt xa những gì chúng ta biết.
Điều này chứng tỏ rằng, ngay cả ở những nơi tưởng chừng đã được khám phá, vẫn còn rất nhiều điều bí ẩn đang chờ đợi.
Mặc dù màu sắc của các loài cá ốc sống trong cùng một khu vực biển sâu có vẻ khác biệt, nhưng điều này lại không có quá nhiều ý nghĩa, bởi ở độ sâu hàng nghìn mét, nơi ánh sáng Mặt Trời không thể chạm tới, màu sắc không còn đóng vai trò quan trọng trong việc ẩn nấp hoặc thu hút bạn tình.
Thay vào đó, những sinh vật này đã tiến hóa các giác quan khác để tồn tại. Theo Mackenzie Gerringer, cá ốc có thể cảm nhận môi trường xung quanh bằng cách cảm nhận các rung động trong nước, ngửi và nếm.
Nhiều loài cá biển sâu thực sự có khả năng “nếm” bằng các tia vây. Rất có thể, cá ốc sần sùi cũng sử dụng 22 tia vây ngực uyển chuyển của mình như những bộ cảm biến tinh vi để làm điều đó.
Cá ốc thuộc họ Liparidae, có cấu tạo cơ thể đặc trưng với đầu to và thân hình thuôn nhỏ. Một số loài sống ở các vũng thủy triều nông, nhưng nhiều loài khác lại sinh sôi nảy nở ở độ sâu khủng khiếp nhất của đại dương.
Chúng đã phát triển nhiều chiến lược sinh tồn độc đáo, từ việc bám vào các động vật lớn hơn bằng miếng đệm hút ở bụng, cho đến việc cuộn tròn như ốc sên để bám vào đá.
Những nghiên cứu sâu rộng của Gerringer về cá ốc đã giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn về cách chúng có thể sống sót dưới áp lực cực lớn, nhiệt độ cực thấp và không có ánh sáng.
Việc khám phá ra những loài cá mới này là một lời nhắc nhở mạnh mẽ rằng thế giới dưới đại dương vẫn còn vô vàn bí ẩn. Đối với những sinh vật này, biển sâu không phải là một môi trường khắc nghiệt mà chính là ngôi nhà của chúng.
Sự tồn tại của những loài cá tưởng chừng mong manh nhưng lại phát triển thịnh vượng ở đó đã làm nổi bật vẻ đẹp và sự kiên cường của sự sống, đồng thời thôi thúc chúng ta phải hiểu và bảo vệ những hệ sinh thái tuyệt vời này.
