Khảo sát do Viện Nghiên cứu phát triển TP HCM (HIDS) thực hiện từ ngày 22 đến 30/5 tại các sở, ngành; quận, huyện và xã, phường. Gần 91% người tham gia không thuộc diện tinh giản, trong đó nhóm cán bộ là người được bầu hoặc bổ nhiệm giữ chức vụ lãnh đạo, công chức là người làm chuyên môn hành chính, còn viên chức làm việc tại đơn vị sự nghiệp công lập.
Theo đó, 54% cán bộ cho biết sẵn sàng nghỉ việc, đây là tỷ lệ cao nhất trong ba nhóm. Mức độ sẵn sàng thôi việc chung toàn hệ thống là 36,3%.
Cán bộ, nhân viên UBND phường Phước Long A, TP Thủ Đức xử lý các thủ tục hành chính cho người dân, tháng 5/2025. Ảnh: Quỳnh Trần
Theo HIDS, lý do khiến nhiều người muốn rời khu vực công gồm thu nhập thấp, áp lực công việc cao, sức khỏe và tuổi tác. Chỉ khoảng 25% người được hỏi có nhà riêng; hơn 57% đang nuôi từ 1-2 người phụ thuộc; 28% có vợ hoặc chồng cũng bị ảnh hưởng bởi chính sách tinh giản.
Gần 80% lãnh đạo, quản lý và hơn 75% cán bộ cấp xã, phường đánh giá khối lượng công việc đang ở mức nhiều hoặc rất nhiều. Các nguyên nhân chính gồm công việc dồn dập, thiếu nhân sự, thời hạn gấp, họp hành chồng chéo và hoạt động phong trào ngoài chuyên môn quá nhiều.
Khoảng 56% người được hỏi cho rằng sau khi sắp xếp bộ máy, lượng công việc sẽ còn tăng lên, có thể vượt 50%.
HIDS nhận định đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức chưa quan tâm nhiều đến chính sách giữ chân, trọng dụng nhân tài hay bảo vệ người năng động của thành phố. Thay vào đó, gần 65% bày tỏ mong muốn được nâng lương, tăng phụ cấp, thưởng theo hiệu quả công việc. Điều này phản ánh các chính sách hiện hành tuy nhiều nhưng thiếu hiệu quả thực chất.
Dù vậy, phần lớn người được hỏi cho rằng việc sắp xếp bộ máy sẽ giúp giảm trùng lắp chức năng, tăng hiệu quả hoạt động. Tuy nhiên, chính sách tinh gọn cũng đang gây ảnh hưởng tới tinh thần làm việc và cảm giác bất an của nhân sự hiện hữu.
Trên 80% người tham gia khảo sát, đặc biệt là nhóm dưới 40 tuổi, mong muốn được đào tạo thêm để thích ứng môi trường mới. Nội dung cần nâng cao gồm chuyên môn, kỹ năng số, tư duy chiến lược, giao tiếp, làm việc nhóm và quản lý áp lực.
Từ kết quả khảo sát, HIDS kiến nghị thành phố cùng với việc tinh giản bộ máy cần cải tiến quy trình làm việc, phân bổ nhiệm vụ hợp lý. Đồng thời, thành phố cũng cần rà soát, loại bỏ gánh nặng hành chính không cần thiết như hội họp, báo cáo chồng chéo hay các phong trào ngoài chuyên môn.
Ngoài ra, công tác đào tạo nên thực chất, đúng nhu cầu và phù hợp thời gian của cán bộ, công chức. Thành phố cũng cần chuyển từ tư duy "quản lý hồ sơ" sang "quản trị con người", với KPI gắn mục tiêu công vụ thực chất và có cơ chế phản hồi định kỳ, lắng nghe ý kiến của đội ngũ.
