Kỹ năng sống

Học sinh lớp 12 băn khoăn chọn trường hay chọn ngành: Chuyên gia nói gì?

Năm 2025, quy chế tuyển sinh đại học có nhiều điểm mới. Cùng với việc xây dựng kế hoạch ôn thi phù hợp, học sinh bắt đầu tìm hiểu thông tin để chọn trường, chọn ngành, tuy nhiên vẫn còn nhiều băn khoăn.

Loay hoay giữa chọn trường và chọn ngành

Đặt mục tiêu vào được những trường đại học top đầu, Hà Quỳnh Anh, học sinh lớp 12 Trường THPT Ngô Sĩ Liên (Bắc Giang), đang tìm hiểu thông tin tuyển sinh của các trường như Đại học Kinh tế Quốc dân, Trường Đại học Thương mại.

“Em nghĩ việc chọn trường quan trọng hơn và cần ưu tiên. Bởi khi học tập trong môi trường tốt, nền tảng cơ bản về kiến thức và kỹ năng cũng được trau dồi tốt hơn. Cùng với đó, cơ hội nghề nghiệp sau khi ra trường được đảm bảo hơn” - Quỳnh Anh nói.

Nhiều học sinh lớp 12 vẫn đang loay hoay giữa chọn trường và chọn ngành. Ảnh minh hoạ: TT

Nhiều học sinh lớp 12 vẫn đang loay hoay giữa chọn trường và chọn ngành. Ảnh minh hoạ: TT

Khác với Quỳnh Anh, học sinh Nguyễn Hải Yến, lớp 12D Trường THPT Hoài Đức A (Hà Nội), đang tìm hiểu về ngành học trước.

“Ngành học sẽ là yếu tố quan trọng, quyết định cho việc học, tạo cảm hứng và sự gắn bó lâu dài nên em đang ưu tiên tìm hiểu" - Yến cho hay.

Yến yêu thích ngành sư phạm, em dự định đăng ký ngành Giáo dục tiểu học hoặc Sư phạm Ngữ Văn. Còn về việc chọn trường, nữ sinh này cho biết sẽ dựa vào điểm thi thử, năng lực của bản thân để đặt nguyện vọng có khả năng trúng tuyển cao nhất.

Không chỉ riêng Quỳnh Anh và Hải Yến, nhiều học sinh lớp 12 cũng đang dành thời gian để tìm hiểu thông tin tuyển sinh của các trường đại học, ngành học học cụ thể. Tuy nhiên, nhiều em vẫn loay hoay chưa biết nên ưu tiên chọn trường hay chọn ngành.

Hiểu rõ sở thích, năng lực của bản thân

Theo nhiều chuyên gia tư vấn tuyển sinh, các sĩ tử nên ưu tiên việc chọn ngành học trước, sau đó mới chọn trường. Nếu có thể song song thực hiện cả hai thì quyết định cuối cùng sẽ đúng đắn nhất.

TS Hà Mạnh Tuấn, Phó Trưởng ban Tuyển sinh - Hướng nghiệp, Đại học Bách khoa Hà Nội, cho biết: “Bước vào giai đoạn nước rút, nhiều học sinh vẫn chưa biết nên ưu tiên chọn trường hay chọn ngành trước. Thực tế, ngành hot, trường top luôn là vấn đề được các sĩ tử quan tâm và cân nhắc lựa chọn. Tuy nhiên, học sinh nên có sự tìm hiểu dựa vào sở thích và năng lực phù hợp với bản thân.

Việc chọn ngành, chọn trường nên thực hiện theo từng bước. Khi học sinh hiểu rõ được bản thân mình muốn gì thì việc đưa ra quyết định đơn giản hơn và có được lựa chọn phù hợp nhất”.

Cũng theo TS Hà Mạnh Tuấn, việc học ngành hot, trường top nhưng khi ra trường vẫn không tìm được công việc phù hợp không phải là điều hiếm thấy.

"Tấm bằng đại học thôi là chưa đủ để sinh viên có việc làm tốt và mức thu nhập mong muốn. Bởi, để có được công việc phù hợp, thu nhập tốt còn liên quan đến nhiều yếu tố như khối lượng kiến thức học được, đam mê với nghề, khả năng ngoại ngữ và khả năng thích nghi với môi trường làm việc..." - TS Tuấn nhấn mạnh.

Theo TS Tuấn, thí sinh cần xác định sở thích của bản thân, có thể đặt ra các câu hỏi như: Bạn là người như thế nào? Bạn thích điều gì? Đâu là thế mạnh của bạn? Mục tiêu hướng đến là trở thành người như thế nào trong tương lai?...

"Ví dụ, một người có tính cách hướng ngoại, thích giao tiếp có thể chọn ngành Du lịch, Sư phạm. Nếu một người thích vẽ, sáng tạo, thiết kế, có thể cân nhắc chọn ngành Thiết kế đồ họa hoặc Mỹ thuật" - ông Tuấn gợi ý.

Cùng một chuyên ngành, mỗi trường sẽ có chương trình đào tạo, mức học phí khác nhau. Học sinh nên tìm hiểu chi tiết về các đề án tuyển sinh, chuẩn đầu ra yêu cầu để xác định môi trường phù hợp với bản thân.

Ví dụ, đối với ngành Báo chí, Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn - Đại học Quốc gia Hà Nội, chỉ có một chương trình đào tạo chung. Trong khi đó, ngành Báo chí tại Học viện Báo chí và Tuyên truyền thì phân ra các chuyên ngành.

TS HÀ MẠNH TUẤN, Phó trưởng ban Tuyển sinh - Hướng nghiệp, Đại học Bách khoa Hà Nội

Còn đối với những học sinh sau khi phân tích bản thân nhưng vẫn mông lung, chưa xác định được ngành học, TS Tuấn lưu ý nhất quyết không nên chạy theo số đông với tư duy “bạn đăng ký gì, tôi đăng ký như thế”. Vì mỗi người có sự khác nhau về sở thích, năng lực học tập và cả điều kiện kinh tế gia đình.

Nếu chạy theo số đông, học sinh có thể mắc phải sai lầm, chán nản, thậm chí bỏ dở giữa chừng trong quá trình học đại học.

Thay vào đó, thí sinh nên dành thời gian để trao đổi thêm với thầy cô giáo, cha mẹ để có được những lời khuyên cho việc đăng ký nguyện vọng. Định hướng của gia đình, điều kiện kinh tế cũng là một vấn đề mà học sinh cần lưu ý khi chọn ngành, môi trường học tập.

Học sinh nên tận dụng ngày hội tư vấn tuyển sinh được tổ chức tại các trường đại học, trường THPT để đặt câu hỏi và tìm hiểu kỹ hơn về một số ngành mà mình hướng tới. Mỗi năm, các trường đều tổ chức tư vấn, giải đáp thắc mắc cho sĩ tử theo nhiều hình thức, trực tiếp hoặc trực tuyến, để chia sẻ hơn về ngành học, chương trình đào tạo.

Bên cạnh đó, học sinh có thể tìm hiểu về ngành học thông qua các anh, chị khoá trước để có góc nhìn chân thực hơn.

Còn theo ThS Bùi Gia Huân, Trưởng phòng Công tác sinh viên - Học viện Phụ nữ Việt Nam, học sinh nên thực hiện song song việc tìm hiểu về ngành học và trường học. Khi có sự tìm hiểu kỹ, xác định được sở thích, đam mê của bản thân và chương trình học đúng thì 4 năm trên giảng đường đại học sẽ là bước đệm để cho các em đi đúng hướng, tìm được công việc làm phù hợp với bản thân sau này.

"Cần tìm hiểu về cả ngành học và trường học để có thể đăng ký nguyện vọng phù hợp nhất. Tránh trường hợp ngành mình yêu thích nằm trong trường top, năng lực bản thân không đáp ứng, dẫn đến trượt nguyện vọng" - ThS Huân nói.

ThS Bùi Gia Huân, Trưởng phòng Công tác sinh viên - Học viện Phụ nữ Việt Nam. Ảnh: NVCC

ThS Bùi Gia Huân, Trưởng phòng Công tác sinh viên - Học viện Phụ nữ Việt Nam. Ảnh: NVCC

Ngoài ra, ThS Huân cho rằng trong thời đại công nghệ thông tin phát triển như hiện nay, học sinh chọn ngành lưu ý về nhu cầu của xã hội. Một số ngành đang cần nhiều nguồn nhân lực như Khoa học dữ liệu, Trí tuệ nhân tạo, Kỹ thuật phần mềm...

"Tuy nhiên, việc chọn ngành vẫn phải dựa vào những yếu tố hàng đầu, đó là năng lực, sở thích, mục tiêu hướng đến" - ThS Huân nhấn mạnh.

"Hiện nay, nhiều sĩ tử lo lắng rằng AI sẽ thay thế một số vị trí việc làm trong tương lai. Tuy nhiên, AI chỉ là công cụ hỗ trợ.

Học sinh cũng nên có sự chủ động trong việc tự học, không nên phụ thuộc quá nhiều vào công nghệ thông tin. Ngay khi bước vào môi trường đại học, các em nên phát huy năng lực và tích luỹ kiến thức, kinh nghiệm, nhạy bén với công nghệ. Thị trường lao động đang “khát” nguồn nhân lực như vậy".

ThS BÙI GIA HUÂN, Trưởng phòng Công tác sinh viên - Học viện Phụ nữ Việt Nam

Kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025 diễn ra trong hai ngày 26 và 27-6.

Năm 2025, kỳ thi tốt nghiệp THPT diễn ra 2 ngày là 26 và 27-6. Theo đó, nhóm thí sinh thi tốt nghiệp lần đầu theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 phải làm 4 bài thi. Trong đó, có 2 môn bắt buộc là Toán và Ngữ văn; 2 môn còn lại được lựa chọn trong số các môn đã học ở trường (Hóa học, Vật lí, Sinh học, Địa lí, Lịch sử, Giáo dục kinh tế và pháp luật, Tin học, Công nghệ và Ngoại ngữ).

Thí sinh thi theo chương trình cũ (Chương trình 2006) sẽ làm bài thi Ngữ văn, Toán, Ngoại ngữ, cùng 1 trong 2 bài Khoa học tự nhiên (Vật lí, Hóa học, Sinh học) và Khoa học xã hội (Lịch sử, Địa lí, Giáo dục công dân).

Điểm thi được công bố ngày 16-7.

Các tin khác

Miền Bắc lại sắp đón mưa lớn

Dự báo trong chiều tối và đêm nay (16/6), khu vực vùng núi và trung du Bắc Bộ tiếp tục đón mưa vừa, mưa to đến rất to, khu vực đồng bằng có mưa rải rác. Miền Trung hôm nay tiếp tục nắng nóng gay gắt. Tây Nguyên, Nam Bộ mưa dông rải rác vào chiều tối.

Giá vàng tiếp tục tăng

Sáng nay (13/6), giá vàng trong nước tiếp tục tăng. Theo đó, vàng miếng SJC lên mốc 119 triệu đồng/lượng, vàng nhẫn cao nhất lên tới 118 triệu đồng/lượng.

Giá vàng thế giới tăng vọt

Trong phiên giao dịch Mỹ ngày 12.6, giá vàng thế giới tăng thêm 20 USD, nâng tổng mức tăng trong ngày lên 55 USD/ounce, tiến sát mức 3.400 USD/ounce.

Home Credit trợ lực người tiêu dùng khi nhu cầu tăng cao dịp hè

Nắm bắt nhu cầu tiêu dùng tăng cao của người dân trong dịp hè, Home Credit triển khai chương trình “Ưu đãi hết cỡ - Sống vui hết mình” từ nay đến 8/7/2025 mang đến nhiều lựa chọn cho khách hàng khi sử dụng các sản phẩm, dịch vụ tài chính tiêu dùng của công ty.

Giá vàng tăng rất mạnh

Sáng nay (11/6), giá vàng trong nước tăng mạnh. Theo đó, giá vàng SJC lên trên mốc 118 triệu đồng/lượng, vàng nhẫn cao nhất hơn 117 triệu đồng/lượng.

Miền Trung bước vào đợt mưa rất lớn

Hôm nay (11/6), do ảnh hưởng của hoàn lưu áp thấp nhiệt đới, khu vực miền Trung, Tây Nguyên, Nam Bộ bước vào đợt mưa rất lớn. Trọng tâm của mưa lớn là khu vực Quảng Trị - Quảng Ngãi, đỉnh điểm của mưa lớn ở miền Trung bắt đầu từ đêm nay, kéo dài đến 13/6.

Miền Bắc mưa đến bao giờ?

Trong sáng nay (10/6), mưa to còn tiếp tục ở một số tỉnh miền Bắc, từ trưa chiều nay, mưa giảm nhanh. Những ngày tới, miền Bắc có thể ít mưa. Trong khi đó, áp thấp nhiệt đới trên Biển Đông kích thích gió mùa tây nam hoạt động mạnh khiến Tây Nguyên, Nam Bộ mưa to vào chiều tối các ngày 10-11/6.

Điều chỉnh kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn ngân sách trung ương giai đoạn 2021 - 2025

Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc đã ký Quyết định số 1070/QĐ-TTg về việc điều chỉnh kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn ngân sách trung ương giai đoạn 2021 - 2025 của các bộ, cơ quan trung ương để phù hợp với tổ chức bộ máy sau sắp xếp và điều chỉnh kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn ngân sách trung ương giai đoạn 2021 - 2025 cho các nhiệm vụ, dự án của bộ, cơ quan trung ương và địa phương.

Người mua vàng lỗ nặng

Sáng nay (9/6), giá vàng miếng SJC quanh mốc 117 triệu đồng/lượng. Như vậy, chỉ sau 2 tháng, nhà đầu tư “đu" đỉnh vàng lỗ hơn 9 triệu đồng/lượng

Hải Phòng thu ngân sách cao kỷ lục

Trong 5 tháng đầu năm nay, TP. Hải Phòng thu ngân sách Nhà nước đạt gần 70.700 tỷ đồng, trong đó thu nội địa hơn 37.100 tỷ đồng, thu từ hoạt động xuất nhập khẩu hơn 32.900 tỷ đồng.

Giá vàng đồng loạt giảm mạnh

Sáng nay (7/6), giá vàng trong nước quay đầu giảm mạnh. Theo đó, vàng miếng SJC về sát mốc 117 triệu đồng/lượng, vàng nhẫn cao nhất 116,5 triệu đồng/lượng.

Chubb Life cập nhật giá đơn vị Quỹ Liên kết Đơn vị - Sản phẩm Kế hoạch Tài chính Chủ động

Sản phẩm Bảo hiểm Liên kết Đơn vị - Kế hoạch Tài chính Chủ động được thiết kế với các tính năng ưu việt nhằm đáp ứng đồng thời cả hai nhu cầu: Bảo vệ và Đầu tư. Với thông điệp “Đầu tư vững tâm – Bảo vệ vững vàng”, sản phẩm Kế hoạch Tài chính Chủ động góp phần hoàn thiện danh mục giải pháp tài chính toàn diện của Chubb Life Việt Nam trên hành trình thực hiện sứ mệnh bảo vệ người trụ cột và gia đình Việt.

Giá vàng đồng loạt tăng

Sáng nay (6/6), giá vàng trong nước đồng loạt tăng trở lại. Theo đó, vàng miếng SJC tiến sát mốc 118 triệu đồng/lượng và duy trì cao hơn giá vàng nhẫn 1,2 - 4 triệu đồng/lượng, tùy từng thương hiệu vàng.

Những smartphone Android mạnh mẽ nhất hiện nay

Việc chọn mua một chiếc smartphone Android chất lượng là điều quan trọng và người dùng thường dành thời gian nghiên cứu về chúng trước khi đưa ra quyết định.

Giá vàng quay đầu giảm mạnh

Sáng nay (4/6), giá vàng trong nước quay đầu giảm mạnh. Theo đó, vàng miếng SJC lại quay về quanh mốc 117 triệu đồng/lượng.

Giá vàng tăng đồng loạt

9h30 sáng nay (3/6), Công ty Vàng bạc đá quý Sài Gòn niêm yết giá vàng miếng SJC 116 - 118 triệu đồng/lượng mua vào - bán ra, tăng 200.000 đồng/lượng so với đầu giờ sáng. Trong khi đó, giá vàng nhẫn được điều chỉnh tăng mạnh.

Giá vàng giảm mạnh

Giá vàng giảm mạnh trong phiên giao dịch Mỹ ngày 30.5 sau khi nước này công bố chỉ số liên quan đến lạm phát.