Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam sẽ sớm được trình Quốc hội xem xét, quyết định chủ trương đầu tư. Chính phủ yêu cầu các gói thầu phải sử dụng hàng hóa của doanh nghiệp trong nước sản xuất, nhằm thúc đẩy chuyển giao công nghệ, thúc đẩy sản xuất của các doanh nghiệp trong nước.
Hơn một nửa trong tổng mức đầu tư 67 tỷ USD của dự án là dành cho xây dựng kết cấu hạ tầng đường sắt tốc độ cao; trong đó phần cầu hầm chiếm 70% và nền đường khoảng 30%.
Trả lời báo VietNamNet mới đây, ông Trần Đình Long - Chủ tịch Tập đoàn Hòa Phát (Mã: HPG) nói hoàn toàn ủng hộ chủ trương làm đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, đặc biệt đánh giá cao yêu cầu “phải sử dụng” hàng hóa do doanh nghiệp trong nước sản xuất vào các gói thầu.
Theo tính toán của các đơn vị tư vấn, dự án cần khoảng 6 triệu tấn thép các loại. Đây là các loại thép mà Việt Nam đều sản xuất được.
Ông Long khẳng định trong 3 năm gần đây, Hòa Phát đã nghiên cứu về dòng sản phẩm thép ray. Do đó, việc sản xuất thép ray cho đường sắt cao tốc hoàn toàn trong khả năng của tập đoàn.
“Nếu trở thành nhà cung cấp thép cho dự án này, Hoà Phát cam kết đảm bảo cung cấp đủ khối lượng 6 triệu tấn thép các loại phục vụ dự án, đặc biệt là thép đường ray cao tốc và thép dự ứng lực cường độ cao”, ông Long nhấn mạnh.
Lãnh đạo Hòa Phát cam kết sẽ cung cấp đủ 6 triệu tấn thép làm đường ray cao tốc, với giá bán thấp hơn nhập khẩu. Ảnh: HPG.
Người đứng đầu tập đoàn còn cam kết tất cả chủng loại sắt thép đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng quốc tế, phù hợp với yêu cầu kỹ thuật của các gói thầu; đồng thời đảm bảo thời hạn giao hàng theo đúng tiến độ dự án.
Đối với vẫn đề giá cả các loại thép phục vụ dự án đường sắt, Chủ tịch Tập đoàn Hòa Phát đảm bảo giá cạnh tranh, thấp hơn giá thép nhập khẩu.
Hiện Hòa Phát là doanh nghiệp sản xuất thép lớn nhất Đông Nam Á và ở Top 50 nhà sản xuất thép lớn nhất thế giới, với công suất 8,5 triêu tấn/năm.
Tập đoàn này đang trong giai đoạn mở rộng đầu tư Khu liên hợp sản xuất gang thép Hòa Phát Dung Quất 2 có quy mô vốn 3 tỷ USD. Dự án mới dự kiến đi vào hoạt động từ 2025 sẽ đưa năng lực sản xuất thép thô của Hòa Phát sẽ tăng lên đạt hơn 14 triệu tấn/năm, trong đó có 8,6 triệu tấn thép cuộn cán nóng, thép chất lượng cao.
Về tiến độ, công ty đã hoàn thành lắp đặt dây chuyền chính của phân kỳ 1 và đạt 50% tiến độ của phân kỳ 2. Lò cao đầu tiên dự kiến sẽ đi vào hoạt động trong quý IV/2024. Phân kỳ 2 được lên kế hoạch hoàn thành vào quý IV/2025.
Thực tế, tại cuộc họp cổ đông tháng 4, Chủ tịch Hòa Phát chia sẻ tham vọng sản xuất đường ray cho tàu cao tốc trong giai đoạn 2 của dự án Dung Quất 2. Còn trong một hội nghị hồi tháng 9, ông khẳng định việc sản xuất thép đường ray nằm trong khả năng của doanh nghiệp.
Hòa Phát còn có văn bản gửi UBND tỉnh Phú Yên xin chủ trương đầu tư một số dự án lớn trong tỉnh, trong đó có dự án Khu liên hợp sản xuất gang thép. Cơ cấu sản phẩm tại đây tập trung vào các dòng thép chất lượng cao phục vụ cơ khí chế tạo như thép tấm, thép kết cấu, thép hình, ray thép.
Dự kiến, nhà máy này sẽ có sản phẩm thép đường ray cao tốc có kích thước phổ biến từ 50m đến 100m, được vận chuyển bằng đường sắt thay vì vận chuyển bằng đường bộ đến công trường.
Trong báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, Bộ Giao thông vận tải cho biết, tuyến đường có chiều dài khoảng 1.541km, điểm đầu là ga Ngọc Hồi (Hà Nội) và điểm cuối là ga Thủ Thiêm (TP HCM).
Tuyến đường sắt sẽ đi qua 20 tỉnh, thành; được bố trí 23 ga hành khách và 5 ga hàng hóa, mỗi nhà ga có quy hoạch không gian phát triển từ 250-300ha, trừ ga Thủ Thiêm quy mô dự kiến khoảng 17ha.
Chi phí sản xuất đã cạnh trạnh được với Trung Quốc.
Theo Chứng khoán BIDV (BSC), chi phí vận chuyển quặng sắt từ Australia, Brazil cũng như than cốc từ Indonesia về Việt Nam và về Trung Quốc là gần như tương đương. Quặng sắt và than cốc hiện chiếm lần lượt 27% và 37% chi phí sản xuất của lò cao.
Việt Nam có lợi thế lớn đến từ giá cho thuê khu công nghiệp, chi phí nhân công rẻ và đặc biệt chưa áp dụng các chính sách về môi trường như Trung Quốc (chênh lệch 30 USD/tấn, tương đương 6-8% giá thép hiện tại).
Do đó, xét về chi phí sản xuất, đơn vị phân tích tin rằng thép Hòa Phát sau dự án Dung Quất 1 đã cạnh tranh tương đối so với thép Trung Quốc.
Thậm chí với dự án Dung Quất 2, chi phí sản xuất của Hòa Phát còn tiếp tục được tiết giảm nhờ quy mô tăng thêm 60%. Việc chi phí sản xuất đã cạnh tranh được với hàng Trung Quốc là yếu tố then chốt để Dung Quất 2 tiêu thụ tố
