Quy mô lịch sử"
Bill Hwang, nhà sáng lập của Archegos Capital Management, đã bị các quan chức Mỹ bắt giữ và buộc tội gian lận, lừa đảo và thao túng thị trường.
Bản cáo trạng công bố ngày 27/4 cáo buộc ông Hwang và cựu CFO Patrick Halligan sử dụng Archegos làm “công cụ thao túng thị trường và gian lận”, gây ra “hậu quả sâu rộng cho những người tham gia thị trường chứng khoán Mỹ”.
Ông Hwang, nhà sáng lập Archegos Capital Management. (Ảnh: Financial Times).
Vụ án này đánh dấu cáo buộc hình sự đầu tiên chống lại ông Hwang, một trong những “Hổ con Phố Wall” từng là học trò của huyền thoại đầu tư Julian Robertson. Sự sụp đổ của Archegos một năm trước đã làm rung chuyển một số tổ chức tài chính lớn nhất Phố Wall, tờ Financial Times cho biết.
Ông Damian Williams, công tố viên quận Manhattan nhận xét: “Quy mô của các giao dịch rất đáng kinh ngạc”. Tuy là một quỹ đầu cơ ít người biết đến, Archegos vẫn thu hút được nhiều tổ chức cho vay lớn. Vốn của Archegos tăng từ 1,5 tỷ USD vào tháng 3/2020 lên 35 tỷ USD chỉ sau một năm, giá trị các vị thế có lúc lên đến 160 tỷ USD.
Archegos gây ra các khoản lỗ hàng tỷ USD cho các ngân hàng đầu tư bao gồm Credit Suisse, UBS, Nomura và Morgan Stanley sau vụ margin call. Hơn 100 tỷ USD vốn hóa của khoảng chục công ty bị xóa sổ trong lúc các vị thế của Archegos sụp đổ.
Archegos dùng tiền vay từ các ngân hàng để gầy dựng các vị thế nhiều tỷ USD trong một số công ty niêm yết ở Mỹ như ViacomCBS — giờ là Paramount — và hai nhà bán lẻ trực tuyến Shopify và Farfetch. Bằng cách sử dụng công cụ phái sinh để các ngân hàng mua bán cổ phiếu thay mặt cho Archegos, quỹ không để lại dấu vết hoạt động của mình đối với cộng đồng đầu tư.
Công tố viên Williams nhận xét: “Âm mưu này có quy mô lịch sử. Những lời dối trá thổi phồng giá cổ phiếu và chúng lại kéo theo những lời nói dối khác. Vòng lặp cứ thế tái diễn. Nhưng năm ngoái vòng quay ngừng lại, bong bóng vỡ, giá giảm và hàng tỷ USD bốc hơi chỉ sau một đêm”.
Hai ông Hwang và Halligan từ chối nhận tội trong phiên điều trần tại tòa án liên bang ở Manhattan. Ông Hwang đã ký khoản bảo lãnh 100 triệu USD để được tạm thả, gồm 5 triệu USD tiền mặt và hai bất động sản.
Ông chấp nhận chịu hạn chế di chuyển, chỉ được đi lại trong các bang New Jersey, Connecticut và một số nơi ở New York. Luật sư của Hwang nói rằng nhà quản lý quỹ này “không làm gì sai” và các cáo buộc đã bị “thổi phồng”.
Ông Lawrence Lustberg, luật sư của ông Hwang nói: “Chúng tôi cực kỳ thất vọng khi văn phòng công tố Mỹ quyết định truy tố một vụ việc hoàn toàn không có cơ sở thực tế hoặc pháp lý, cho các giao dịch trên thị trường mở. Quyết định này chưa từng có tiền lệ và đe dọa mọi nhà đầu tư”. Luật sư của ông Halligan cũng khẳng định thân chủ mình vô tội và sẽ được “giải oan”.
Cấp dưới nhận tội
Ông Scott Becker, cựu Giám đốc quản lý rủi ro của Archegos và ông William Tomita, trader chính của quỹ cũng bị buộc tội tham gia vào âm mưu của ông Hwang. Hai người đều đã nhận tội và đang hợp tác với chính phủ Mỹ, Bộ Tư pháp cho biết.
Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch (SEC) cũng đã đâm đơn kiện dân sự chống lại Archegos và Hwang vào sáng 27/4. Văn bản viết rằng trong tháng 3/2021, các vị thế chứng khoán và công cụ phái sinh của Archegos trong ViacomCBS chiếm tới hơn một nửa cổ phiếu được giao dịch tự do của công ty.
SEC nói rằng trong tháng 6/2020, một đồng nghiệp đã hỏi ông Hwang rằng liệu việc ViacomCBS giữ giá trong khi thị trường chung suy sụp có phải “dấu hiệu ổn định hay không”. Khi đó ông Hwang đã nhắn lại: “Không. Đó là dấu hiệu của việc tôi mua vào”. Ông dùng thêm biểu tượng cảm xúc cho những giọt nước mắt vui mừng hoặc cười cợt, SEC lưu ý.
Ủy ban Giao dịch Hàng hóa Tương lai cũng đã đệ đơn chống lại Archegos và cựu CFO Halligan.
Các công tố viên cáo buộc ông Hwang và Halligan thực hiện hai kế hoạch tội phạm có liên quan với nhau. Họ cho rằng Archegos đã ngụy trang các giao dịch và vị thế để các đối tác và nhà đầu tư khác tin rằng “giá của những cổ phiếu đó là sản phẩm của cung-cầu tự nhiên. Nhưng trên thực tế, chúng là sản phẩm nhân tạo từ giao dịch thao túng của ông Hwang”.
Bản cáo trạng cũng khẳng định các bị cáo đã trình bày sai lệch kế hoạch đầu tư và sở hữu khi Archegos vay hàng tỷ USD từ các ngân hàng lớn nhằm chống đỡ cho các vị thế của mình.
Theo các công tố viên, các ngân hàng biết rằng Archegos chỉ đặt cược vào một số cổ phiếu. Tuy nhiên, họ bị thông báo sai về quy mô của các vị thế và được đảm bảo rằng Archegos có thể "thoát hàng" chỉ trong hai tuần. Nhưng điều này không đúng.
