Mới đây, thêm nhiều cổ phiếu lớn bị đưa vào danh sách không được giao dịch ký quỹ (margin) tại các sàn giao dịch. Đặc biệt, sau khi kết thúc mùa báo cáo soát xét bán niên, hàng loạt cảnh báo đưa ra cho doanh nghiệp do BCTC bán niên soát xét có lợi nhuận ròng là số âm hay bị kiểm toán đưa ra ý kiến không chấp nhận toàn phần.
Theo cập nhật mới nhất tại Sở Giao dịch Chứng khoán TPHCM (HOSE), có 3 mã vừa được bổ sung vào danh sách cổ phiếu bị cắt margin vì thua lỗ trong 6 tháng đầu năm 2022. Đầu tiên là CTCP Thương mại Đầu tư Dầu khí Nam Sông Hậu (mã PSH) với lý do lợi nhuận sau thuế trên báo cáo soát xét 6 tháng đầu năm ghi nhận số âm.
Cụ thể, doanh thu thuần nửa đầu năm của PSH tăng 28% lên mức 3.771 tỷ đồng, song giá xăng dầu thế giới và trong nước biến động làm ảnh hưởng trực tiếp đến giá thành nguyên vật liệu đầu vào của PSH dẫn đến giá vốn tăng cao. Kết quả, 6 tháng đầu năm doanh nghiệp lỗ đậm 260 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ năm trước vẫn lãi 84 tỷ đồng. Trên thị trường, cổ phiếu PSH giảm 58% từ mức 28.x đồng hồi tháng 3/2022 và hiện đang giao dịch quanh mức 11.000 đồng - đi ngang trong gần 2 tháng qua.
Tương tự, HOSE cũng thêm CTCP Điện lực Khánh Hoà (mã KHP) vào danh sách cổ phiếu không đủ điều kiện giao dịch ký quỹ do lợi nhuận sau thuế trên BCTC soát xét 6 tháng đầu năm 2022 là số âm. Theo đó, dù doanh thu thuần của KHP tăng xấp xỉ 10% lên 2.391 tỷ đồng, song giá vốn tăng cùng các chi phí không được tiết giảm khiến lợi nhuận sau thuế doanh nghiệp âm 126 tỷ đồng, con số này cải thiện hơn so với khoản lỗ 182 tỷ đồng cùng kỳ năm trước.
CTCP Hacisco (mã HAS) cũng bị lọt danh sách mã chứng khoán không được cấp margin với lý do tương tự. Theo ghi nhận tại báo cáo bán niên 2022, doanh thu thuần của HAS đạt gần 35 tỷ đồng, giảm 74% so với cùng kỳ năm 2021. Dù giá vốn cũng giảm sâu, song đà giảm mạnh của doanh thu vẫn không "cứu vớt" được kết quả kinh doanh của doanh nghiệp. HAS ghi nhận lỗ sau thuế hơn 470 triệu đồng trong nửa đầu năm, trong khi cùng kỳ vẫn lãi gần 1,8 tỷ đồng.
Trên thị trường, cổ phiếu HAS hiện vẫn nằm trong diện cảnh báo do vấn đề ngoại trừ trên báo cáo tài chính kiểm toán tồn tại đã lâu. Thị giá của mã đứng tham chiếu 11.600 đồng, thanh khoản trung bình phiên "èo uột" chỉ vài trăm cổ phiếu.
Tương tự, Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) cũng liên tục thông báo cắt margin với loạt cổ phiếu do liên quan đến báo cáo tài chính soát xét bán niên. Điển hình là cổ phiếu SHS của Công ty Chứng khoán Sài Gòn – Hà Nội (mã SHS). Theo đó, sau kiểm toán, kết quả bán niên của SHS từ lãi trước thuế 39 tỷ đồng đã biến thành lỗ trước thuế 86,5 tỷ đồng. Lý giải từ phía Chứng khoán SHS, nguyên nhân của sự thay đổi này là do đơn vị giữ nguyên phân loại cổ phiếu TCB và GEX ở mục FPTVL thay vì để ở mục AFS như trong BCTC quý II. Chứng khoán SHS cũng cho biết thị trường chứng khoán 6 tháng đầu năm nay diễn biến tiêu cực bất ngờ dẫn đến mảng tự doanh gặp nhiều khó khăn, khiến lợi nhuận sau thuế bị lỗ.
Một công ty khác cũng bị cắt margin trên HNX là CTCP Tập đoàn Quản lý tài sản Trí Việt (mã TVC) do lợi nhuận sau thuế bán niên là số âm. Cụ thể, lợi nhuận sau thuế nửa đầu năm âm 257 tỷ đồng theo BCTC soát xét, không thay đổi so với BCTC tự lập. So với giai đoạn 6 tháng năm 2021, lợi nhuận sau thuế giảm 521 tỷ đồng.
Lý giải về kết quả kinh doanh thua lỗ, công ty cho biết doanh thu giảm 61% so với cùng kỳ năm 2021 và đạt 94 tỷ đồng trong khi các chi phí tăng 102% là nguyên nhân khiến lợi nhuận âm nặng. Sự sụt giảm doanh thu và tăng đột biến chi phí có nguyên nhân từ việc thị trường chứng khoán giảm điểm mạnh trong những tháng đầu năm 2022. Công ty trích lập gần 300 tỷ đồng riêng trong kỳ này.
CTCP Đầu tư Phát triển Nhà Đà Nẵng (mã NDN) cũng vừa thêm vào danh sách chứng khoán không được phép giao dịch ký quỹ (margin). Nguyên nhân cổ phiếu NDN bị cắt margin do trên BCTC soát xét bán niên 2022, Công ty lỗ sau thuế hơn 95 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ lãi xấp xỉ 133 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, BCTC soát xét bán niên 2022 không được đơn vị kiểm toán cho ý kiến chấp thuận toàn phần. Cụ thể, đơn vị kiểm toán cho biết không thể kết luận giá trị khoản mục Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang của Dự án Khu phức hợp Monarchy B - Block B tại ngày 30/06/2022, do chi phí đã được phân bổ qua nhiều kỳ kế toán, vượt quá phạm vi soát xét của đơn vị kiểm toán.
Thêm nữa, tổng số tiền nhận trước về bán căn hộ của dự án Monarchy B cuối quý II là 463,6 tỷ đồng. Theo thỏa thuận của hợp đồng mua bán căn hộ thì Nhà Đà Nẵng phải trả lãi trên số tiền khách hàng đã ứng nếu chậm bàn giao căn hộ quá 3 tháng. Báo cáo tài chính đính kèm chưa ghi nhận khoản lãi dự trả này, ước tính số lãi lũy kế phải trả đến 30/6 là 66,3 tỷ đồng (trong đó lãi dự trả năm 2021 trở về trước là 44,7 tỷ đồng, 6 tháng đầu năm 2022 là 21,5 tỷ đồng).
Nếu hạch toán đầy đủ khoản lãi phát sinh do chậm bàn giao căn hộ nêu trên thì báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh 6 tháng đầu năm 2022, chỉ tiêu "chi phí phải trả" sẽ tăng thêm 21,5 tỷ đồng và chỉ tiêu "lợi nhuận sau thuế thu nhập doanh nghiệp" sẽ giảm tương ứng.
Đồng thời, trên bảng cân đối kế toán tại ngày 30/6, chỉ tiêu "chi phí phải trả" sẽ tăng thêm 66,3 tỷ đồng, chỉ tiêu "thuế và các khoản phải nộp Nhà nước" sẽ giảm 13,3 tỷ đồng và chỉ tiêu "lợi nhuận sau thuế chưa phân phối" sẽ giảm đi 55 tỷ đồng.
Cổ phiếu của CTCP Chứng khoán châu Á - Thái Bình Dương - Apec (mã APS) cũng sẽ không được giao dịch ký quỹ từ ngày 19/8. Nguyên nhân được HNX đưa ra là do lợi nhuận sau thuế bán niên 2022 sau kiểm toán của Chứng khoán Apec là số âm.
Cụ thể, nửa đầu năm 2022, APS ghi nhận doanh thu tăng gấp 4 lần lên mức 108 tỷ đồng, song gánh nặng chi phí cùng khoản lỗ đậm tại mảng tự doanh khiến doanh nghiệp báo lỗ sau thuế kiểm toán 304 tỷ đồng trong khi cùng kỳ lãi 37,7 tỷ. Trước đó tại báo cáo tự lập, Chứng khoán Apec ghi nhận doanh thu chỉ vỏn vẹn 56 tỷ đồng (giảm mạnh so với quý I) song chi phí hoạt động lại tăng gấp hơn 12 lần quý trước đó lên 492 tỷ đồng (chủ yếu do thua lỗ mảng tự doanh) dẫn đến việc công ty chứng khoán này lỗ sau thuế 362 tỷ đồng. EPS chuyển âm 4.370 đồng/cổ phiếu.
Một gương mặt đáng chú ý khác trong quý II vừa qua là L14 của CTCP Licogi 14 (mã L14) cũng vừa bị HNX đưa vào danh sách chứng khoán không được phép giao dịch ký quỹ kể từ ngày 19/8 do tình trạng lỗ sau thuế bán niên 2022, mặc dù đây là con số đã thu nhỏ từ 234 tỷ đồng xuống còn 24 tỷ đồng sau soát xét.
