Halong chưa phải là cơn bão số 12 trên Biển Đông

Bão số 10 dị thường, cực đoan

Chia sẻ tại cuộc họp báo thường kỳ Bộ Nông nghiệp và Môi trường ngày 6.10, ông Hoàng Đức Cường, Phó cục trưởng Cục Khí tượng thủy văn, cho biết sau cơn bão Matmo, trên tây bắc Thái Bình Dương đã xuất hiện cơn bão mới, được đặt tên là bão Halong, nhưng cơn bão này không di chuyển vào Biển Đông và chưa phải là cơn bão số 12 trong năm nay.

ẢNH; CMK

Ông Hoàng Đức Cường cho biết, mùa bão năm 2025 ghi nhận những con số cực đoan hiếm gặp cả về cường độ, tần suất và phạm vi ảnh hưởng. Chỉ trong 9 tháng đầu năm, Biển Đông đã xuất hiện 14 cơn bão và áp thấp nhiệt đới (10 bão, 4 áp thấp nhiệt đới), cao hơn hẳn trung bình nhiều năm.

Trong đó có 6 cơn bão (bão số 1, 3, 5, 6, 9, 10) ảnh hưởng trực tiếp và gián tiếp đến nước ta, tạo thành chuỗi thiên tai dồn dập, hầu như không có khoảng nghỉ đủ dài để khắc phục hậu quả.

Ngay từ tháng 6, bão số 1 (bão Wutip), cơn bão đầu tiên xuất hiện sớm nhất trên Biển Đông trong hơn 40 năm. Tuy bão số 1 không đổ bộ nhưng hoàn lưu lại gây mưa kỷ lục 250 - 550 mm từ Hà Tĩnh đến Đà Nẵng, nhiều nơi hơn 800 mm, dẫn đến lũ lịch sử trên các sông Trung bộ.

Chỉ hơn một tháng sau, bão số 3 và số 5 liên tiếp đổ bộ với gió cấp 10 - 11, giật cấp 12, mưa 200 - 400 mm, có nơi trên 500 mm, kéo theo lũ vượt báo động 3 trên hệ thống sông Cả, sông Mã, Hoàng Long, Thao….

Cũng theo ông Hoàng Đức Cường, bão số 9 (siêu bão Ragasa) xuất hiện trên Biển Đông những ngày cuối tháng 9. Cường độ mạnh nhất siêu bão Ragasa được các trung tâm dự báo bão quốc tế đánh giá mạnh hơn cả siêu bão Yagi năm 2024. Lần đầu tiên trong lịch sử dự báo, Việt Nam xác định cấp gió bão đạt cấp 17, giật trên cấp 17, đây cấp cuối cùng của thang đo gió bão Beaufort. Siêu bão Ragasa trở thành siêu bão mạnh nhất từng ghi nhận trên Biển Đông. Dù suy yếu trước khi vào bờ, nó cho thấy nguy cơ thực sự của các siêu bão trong bối cảnh biến đổi khí hậu.

Đặc biệt, ngay sau bão số 9, bão số 10 (bão Bualoi) đổ bộ trực tiếp vào Hà Tĩnh, Quảng Trị với cường độ gió cấp 10 - 12, giật cấp 14, mưa 300 - 600 mm diện rộng, gây ngập lụt, sạt lở, lũ quét trên diện rộng từ Bắc bộ đến Trung Bộ. Đây là cơn bão có nhiều điểm dị thường, cực đoan.

Phân tích cụ thể, ông Cường cho biết, bão số 10 có tốc độ di chuyển rất nhanh, trung bình 30 - 35 km/giờ, nhanh gấp đôi so với các cơn bão bình thường. Thời gian trên đất liền các tỉnh Nghệ An - Quảng Trị kéo dài ít thấy, với tổng thời gian lên tới trên 12 tiếng.

Ngoài ra, hoàn lưu gió bão mạnh từ cấp 6 trở lên trải dài 11/21 tỉnh ven biển, trong đó khu vực có gió mạnh từ cấp 8 trải dài từ Ninh Bình đến Quảng Trị, khu vực nam Hà Tĩnh - bắc Quảng Trị là vùng gió mạnh nhất, phổ biến cấp 10 - 11, giật cấp 13 - 14. 

Đặc biệt, dù ở cách xa tâm bão đến hàng trăm km nhưng ngày 29.9, tại một số tỉnh Bắc bộ đã ghi nhận hiện tượng giông lốc xoáy, vòi rồng gây thiệt hại lớn về người và tài sản.

Sau bão Matmo, còn 1 - 2 cơn bão ảnh hưởng trực tiếp đến Việt Nam

Cũng theo ông Hoàng Đức Cường, sau cơn bão Matmo (bão số 11), từ nay cho tới hết năm 2025, hiện tượng ENSO có khả năng duy trì ở trạng thái trung tính và nghiêng về pha lạnh, nhưng chưa đạt một chu kỳ La Nina.

Dự báo từ tháng 10 - 12 sẽ có 4 - 5 cơn bão, áp thấp nhiệt đới hoạt động trên Biển Đông và trong đó sẽ có từ 1 - 2 cơn bão ảnh hưởng đến nước ta, ở mức cao hơn so với trung bình nhiều năm.

Từ khoảng tháng 10, không khí lạnh có xu hướng gia tăng cường độ và tần suất. Không khí lạnh có khả năng hoạt động mạnh trong tháng 11 - 12, rét đậm ở Bắc bộ có khả năng xuất hiện từ nửa cuối tháng 12. Từ nay đến hết năm, các đợt mưa lớn có khả năng xuất hiện ở khu vực Trung bộ.