Trong văn bản khẩn vừa gửi UBND TPHCM, Cục Thuế thành phố kiến nghị giải quyết hồ sơ đất đai tồn đọng từ ngày 1/8/2024 do thành phố chậm ban hành bảng giá đất mới. Trong đó, chỉ thống kê trong chưa đầy 1 tháng (từ ngày 1 - 27/8), cơ quan thuế đã tiếp nhận tổng cộng gần 9.000 hồ sơ nhà đất. Trong đó, 346 hồ sơ thu tiền sử dụng đất đối với trường hợp công nhận quyền sử dụng đất, 277 hồ sơ thu tiền sử dụng đất đối với trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất, gần 5.500 hồ sơ thuế thu nhập cá nhân từ chuyển nhượng bất động sản và còn lại là hồ sơ thuộc các trường hợp không phát sinh nghĩa vụ tài chính.
Nguyên nhân tồn đọng gần 9.000 hồ sơ xuất phát từ chủ trương vào cuối tháng 7/2024 khi Sở Tài nguyên và Môi trường TPHCM công bố Dự thảo bảng giá đất mới để điều chỉnh Quyết định số 02/2020 của UBND TPHCM. Mặc dù vậy, vào thời điểm đó dự thảo này đã vấp phải nhiều ý kiến khác nhau của cá nhân, cơ quan, tổ chức của thành phố.
Ban Thường trực Ủy ban MTTQ TPHCM đã phải tổ chức Hội nghị phản biện xã hội đối với dự thảo quyết định điều chỉnh Quyết định 02/2020 của UBND TPHCM về bảng giá đất trên địa bàn thành phố. Tại hội nghị này, đa số ý kiến thống nhất về việc cần thiết ban hành bảng giá đất mới do thời gian triển khai bảng giá đất hiện hành phát sinh nhiều bất cập, không còn phù hợp với quy định của pháp luật và thực tiễn đặt ra trên thị trường bất động sản của TPHCM.
Do chậm ban hành bảng giá đất mới, Cục Thuế TPHCM kiến nghị UBND TPHCM sớm hoàn thiện, ban hành quyết định điều chỉnh bảng giá đất mới. Đồng thời, kèm theo hướng dẫn, chỉ đạo việc áp dụng các văn bản quy phạm pháp luật (bảng giá đất, hệ số điều chỉnh giá đất, tỷ lệ phần trăm tính thu tiền thuê đất...) để Cục Thuế TPHCM kịp thời tính nghĩa vụ tài chính về đất đai đối với các hồ sơ phát sinh từ ngày 1/8/2024.
Để tìm giải pháp giải quyết cho hồ sơ nhà đất tồn đọng của TPHCM, tại cuộc họp liên quan đến vấn đề này do Bộ Tài nguyên và Môi trường tổ chức mới đây, hầu hết các ý kiến tại cuộc họp đều thống nhất quan điểm cơ quan thuế thực hiện đúng nguyên tắc áp dụng pháp luật. Trong đó, hồ sơ tiếp nhận của người dân, cá nhân, tổ chức tại thời điểm nào thì áp dụng quy định pháp luật có hiệu lực tại thời điểm đó để xem xét, giải quyết. Nghĩa là không cần phải đợi bảng giá đất mới để áp dụng đối với các hồ sơ này. Từ đó, tháo gỡ nhanh chóng hàng nghìn hồ sơ đang tồn đọng của cá nhân, tổ chức tại TPHCM.
TS Trương Thị Minh Sâm - Chủ tịch Hội Khoa học Kinh tế và Quản lý TPHCM cho rằng, việc thực hiện bảng giá đất mới cần thực hiện từng bước, cần cho người dân có quá trình tiếp cận. Tuy nhiên, cũng do chậm ban hành bảng giá đất mới khiến quyền lợi của cá nhân, tổ chức và người dân TPHCM bị ảnh hưởng. Đó là chưa kể, việc chậm hoàn thiện hồ sơ nhà đất cũng rất dễ phát sinh dẫn đến các tranh chấp dân sự liên quan.
Luật sư Nguyễn Văn Hậu - Phó Chủ nhiệm Đoàn Luật sư TPHCM cũng cho rằng, kể từ khi có thông tin TPHCM sắp ban hành bảng giá đất mới, nhiều người dân đã đi làm thủ tục liên quan đến chuyển mục đích sử dụng đất và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Mặc dù vậy, nhiều hồ sơ chuyển mục đích sử dụng đất của người dân TPHCM nộp từ ngày 1/8 đang bị “treo”. Các cơ quan thuế cấp quận, huyện và TP Thủ Đức vẫn tiếp nhận hồ sơ nhưng chưa thể tính tiền sử dụng đất phải nộp.
“Người dân băn khoăn vì dù đã nộp hồ sơ đầy đủ nhưng chưa biết khi nào mới được giải quyết? Thời gian dự kiến để hoàn thành việc tính tiền sử dụng đất là khi nào và vấn đề này phải có thông báo cụ thể cho người dân nắm” - luật sư Nguyễn Văn Hậu đặt vấn đề, đồng thời kiến nghị UBND TPHCM cần sớm có hướng giải pháp và chỉ đạo giải quyết rốt ráo để đảm bảo quyền lợi của người dân và cá nhân, tổ chức liên quan.
