Vàng thế giới giảm sốc
Thị trường vàng toàn cầu trải qua một phiên giao dịch đầy biến động vào ngày 21/10, khi giá vàng giao ngay trên sàn New York (tối 21/10 giờ Việt Nam) lao dốc mạnh mẽ. Chỉ trong vài giờ, giá vàng mất tới 270 USD/ounce, tương đương mức giảm hơn 6,2% và khoảng 8,6 triệu đồng/lượng. Đây là mức giảm kỷ lục trong lịch sử biến động giá vàng thế giới chỉ trong khoảng thời gian ngắn như vậy.
Trước đó, giá vàng đã lập đỉnh lịch sử tại 4.380 USD/ounce (tương đương khoảng 140 triệu đồng/lượng) trong các phiên giao dịch ngày 17 và 20/10. Sự sụt giảm đột ngột này xảy ra sau một chuỗi tăng giá ấn tượng.
Chỉ tính từ đầu tháng 9 đến ngày 20/10, giá vàng đã tăng thêm gần 1.000 USD/ounce, tương đương mức tăng 29%. Còn nếu tính từ đầu năm 2025 đến trước phiên giảm, giá vàng đã tăng 67%, nối tiếp đà tăng 27% của năm 2024. Tổng thể, vàng đã vượt trội hơn cả cổ phiếu ngành trí tuệ nhân tạo (AI) vốn sốt nóng trong năm 2025 như Nvidia (tăng 34%) và chỉ số Nasdaq-100 (tăng 19%).
Sang đầu giờ sáng 22/10 trên thị trường châu Á, giá vàng tiếp tục biến động mạnh. Có lúc giá rơi sát ngưỡng 4.000 USD/ounce (khoảng 127,6 triệu đồng/lượng), trước khi hồi phục lên trên 4.100 USD/ounce (130,8 triệu đồng/lượng).
Tại Việt Nam, giá vàng cũng bị cuốn theo cơn lốc giảm giá thế giới, dù mức độ không đồng đều. Từ đỉnh lịch sử gần 160 triệu đồng/lượng, giá vàng miếng và nhẫn đã điều chỉnh mạnh.
Đến 9h sáng 22/10, Công ty Vàng bạc Đá quý Sài Gòn (SJC) niêm yết giá vàng miếng 9999 ở mức 146,5-148,5 triệu đồng/lượng (mua vào - bán ra), giảm 5 triệu đồng so với phiên trước.
Giá vàng nhẫn loại 1-5 chỉ tại SJC là 145,5-148 triệu đồng/lượng, giảm 3-4 triệu đồng. Doji niêm yết vàng nhẫn ở 145-148 triệu đồng/lượng, giảm 4,4-4,9 triệu đồng, trong khi Bảo Tín Minh Châu bán vàng nhẫn ở 152,5-155,5 triệu đồng/lượng, giảm 4 triệu đồng.
Dù giá giảm, thị trường trong nước vẫn nóng bỏng với nhu cầu mua cao.
Nguyên nhân chính dẫn đến cú giảm sốc giá vàng là sự kết hợp giữa một đồng USD tăng mạnh (chỉ số DXY từ 98,6 lên 98,9 điểm) và hoạt động chốt lời ồ ạt cũng như tín hiệu Tổng thống Mỹ sẽ gặp Chủ tịch Trung Quốc tại Hàn Quốc vào cuối tháng.
Giới đầu tư lo ngại khi giá vàng hình thành "đỉnh kép", kích hoạt làn sóng bán khống. Sau đà tăng 67% từ đầu năm và 29% từ tháng 9, việc chốt lời là không tránh khỏi. Lịch sử cho thấy, sau các đợt tăng nóng gấp rưỡi hoặc gấp đôi, vàng thường điều chỉnh 5-15%.
Triển vọng thị trường vàng
Cú giảm 6,2% của vàng ngày 21/10 có thể so sánh với các sự kiện lịch sử như hồi tháng 6/2013, khi vàng mất 5,39% trong một ngày.
Hồi tháng 6/2013, vàng giảm do Mỹ siết chặt tiền tệ, nhưng sau đó phục hồi nhờ bất ổn toàn cầu.
Trên thị trường tài chính hàng hóa thế giới đang chứng kiến một nghịch lý. Vàng tăng giá mạnh thời gian qua cho dù chứng khoán Mỹ liên tục lập đỉnh lịch sử. Chứng khoán tăng mạnh nhờ kỳ vọng bơm tiền, nhưng vàng tăng giá mạnh phản ánh tâm lý trú ẩn trước bất ổn địa chính trị như Nga-Ukraine, căng thẳng Trung Đông, và căng thẳng thương mại Mỹ-Trung.
Trong một diễn biến mới nhất, Tổng thống Mỹ Donald Trump dự kiến ký thỏa thuận "công bằng" với Chủ tịch Tập Cận Bình cuối tháng 10. Tuy nhiên, vẫn còn đó là một cuộc chiến thuế quan dai dẳng giữa Mỹ và các nước, là những căng thẳng địa chính trị khó hạ nhiệt nhanh chóng tại Ukraine, Trung Đông… Đây là các yếu tố thúc đẩy ngân hàng trung ương mua vàng. Gần đây, tỷ trọng vàng trong dự trữ toàn cầu tăng mạnh, lên mức 24%.
Bên cạnh đó, việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) dự kiến cắt lãi suất 0,25% tuần tới và thêm lần nữa tháng 12, sẽ tiếp tục hỗ trợ vàng trong môi trường lãi suất thấp.
Ở chiều ngược lại, vàng đang chịu một rủi ro khác khó lường. Đó là khả năng lao dốc nếu giới đầu tư buộc phải bán vàng để giải quyết các cuộc khủng hoảng về thanh khoản. Cựu cố vấn Fed Danielle DiMartino Booth vừa đưa ra cảnh báo về một cuộc "khủng hoảng thanh khoản" với hiện tượng Fed rút tiền về mạnh.
Bên cạnh đó là rủi ro tín dụng tư nhân tại Mỹ (với trị giá 1,7 nghìn tỷ USD) cho thấy thị trường có thể sẽ rơi vào tình trạng thiếu tiền. Khi đó, vàng có thể bị bán mạnh để bù lỗ cho các hoạt động tài chính khác. Khi vàng giảm mạnh có thể dẫn tới làn sóng bán giải chấp bắt buộc (margin call) như đã xảy ra hồi đầu năm 2020.
Dù vậy, đa số các chuyên gia đánh giá lần giảm mạnh đêm qua khó dẫn đến đảo chiều xu hướng, mà chỉ là đợt điều chỉnh cần thiết sau tăng nóng. Ole Hansen (Saxo Bank) cho rằng vàng có thể về 3.973 USD mà vẫn giữ uptrend dài hạn.
Peter Boockvar (One Point BFG Wealth Partners) nhận định đà tăng cần "nghỉ ngơi" ngắn hạn, nhưng vẫn là cơ hội mua vào. Về dài hạn, triển vọng vàng tích cực nhờ lạm phát dai dẳng, nợ công của các nước cao, hoạt động mua vàng tích trữ từ các ngân hàng trung ương (tăng nhanh từ 2022), và xu hướng đa dạng hóa khỏi USD. Các tổ chức như HSBC dự báo giá vàng đạt 5.000 USD/ounce năm 2026.
