Giá vàng tăng khiến các nền kinh tế mới nổi hưởng lợi
Giá vàng thế giới đang leo thang không ngừng, giúp nhiều nước mới nổi thu về khoản lợi nhuận khổng lồ. Nam Phi – quê hương của những mỏ vàng sâu nhất thế giới – chứng kiến cổ phiếu của các hãng khai khoáng như Sibanye Stillwater, AngloGold Ashanti và Gold Fields tăng gấp ba lần giá trị chỉ trong năm nay.
Tổ chức Moody’s cũng đã nâng xếp hạng tín nhiệm của Ghana, quốc gia sản xuất vàng lớn nhất châu Phi, trong bối cảnh dòng tiền từ xuất khẩu kim loại quý giúp cải thiện ngân sách. Theo các nhà quản lý quỹ, “cơn sóng vàng” đang củng cố tâm lý lạc quan, khiến giới đầu tư thêm mạnh dạn rót vốn vào các nền kinh tế mới nổi.
Goldman Sachs nhận định, sức mạnh ngành khai khoáng là lý do chính giúp Nam Phi được dự báo tiếp tục tăng trưởng mạnh ở cả thị trường cổ phiếu lẫn trái phiếu.
Theo ông Daniel Wood, quản lý danh mục đầu tư tại William Blair Investment Management, “đợt tăng giá vàng hiện nay đặc biệt có lợi cho một nhóm nhỏ các quốc gia như Uzbekistan, Ghana và Nam Phi”. Ông cho biết, các nhà đầu tư ngày càng tìm đến vàng như một kênh thay thế an toàn trong bối cảnh đồng USD suy yếu.
Tại Nam Phi, chỉ số FTSE/JSE Africa All Shares đã tăng hơn 30% trong năm 2025, đồng rand đạt mức cao nhất trong vòng một năm, còn lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm giảm xuống dưới 9% — mức thấp nhất trong hơn bảy năm. Lạm phát hạ nhiệt và việc ngân hàng trung ương cắt giảm lãi suất cũng đang góp phần khơi dậy niềm tin thị trường.
Tương tự, Ghana – quốc gia từng rơi vào khủng hoảng nợ năm 2022 đang phục hồi mạnh mẽ dưới thời Tổng thống John Mahama. Đồng cedi của nước này đã tăng giá tới 38%, mức cao nhất thế giới trong năm nay.
Liệu đà tăng vàng có giúp thị trường mới nổi vững bền hơn?
Không chỉ châu Phi, nhiều quốc gia khác như Ba Lan, Thổ Nhĩ Kỳ và Kazakhstan cũng đang mở rộng dự trữ vàng quốc gia. Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo không nên quá lạc quan.
Ông Alexis de Mones, chuyên gia tại Ashmore Group, cho rằng việc sở hữu nhiều vàng có thể giúp bảng cân đối tài chính của các nước “đẹp” hơn, nhưng không nên coi đây là yếu tố đảm bảo sức mạnh tín dụng. Theo ông, yếu tố quan trọng hơn là việc giá vàng tăng diễn ra đúng lúc đồng USD suy yếu và điều kiện tài chính toàn cầu được nới lỏng, đây mới là “đòn bẩy” thực sự cho các nền kinh tế mới nổi.
Chuyên gia Ning Sun từ State Street Markets (Boston) cũng đồng tình: “Thông thường, giá vàng tăng là dấu hiệu rủi ro, nhưng lần này tình hình đảo chiều. Khi nhà đầu tư lo ngại về chính sách kinh tế Mỹ và đồng USD yếu đi, các thị trường mới