Ngày 5/9, GoTo cho biết ông Nadiem Makarim, nhà sáng lập Gojek và cũng là cựu Bộ trưởng Giáo dục Indonesia, không nắm giữ bất kỳ vai trò nào trong ban lãnh đạo hay hoạt động của công ty, theo Jakarta Globe.

Ông Nadiem Makarim. (Ảnh: Tech in Asia).
Công ty làm rõ rằng ông Nadiem đã từ chức Chủ tịch Hội đồng Ủy viên vào tháng 10/2019 và không còn liên quan gì đến công ty kể từ đó. GoTo cũng cho biết ông không phải là cổ đông có quyền kiểm soát và các hoạt động của công ty không liên quan đến công việc của ông trên cương vị bộ trưởng.
Ông Nadiem, người đồng sáng lập Gojek trước khi sáp nhập với Tokopedia để tạo thành GoTo, đã bị tạm giữ trong tuần qua với tư cách là nghi phạm trong một vụ án tham nhũng của chính phủ.
Các công tố viên cáo buộc vụ án xoay quanh một dự án mua sắm Chromebook trị giá 9.300 tỷ rupiah (574 triệu USD) trong nhiệm kỳ bộ trưởng của ông, với thiệt hại ước tính cho nhà nước là 1.980 tỷ rupiah (122 triệu USD).
Các nhà chức trách cho biết những thiết bị này không phù hợp với nhiều trường học do thiếu kết nối internet ở các khu vực triển khai.
Tech in Asia bình luận vụ việc của ông Nadiem Makarim là một minh chứng cho những thách thức mà các doanh nhân công nghệ phải đối mặt khi chuyển từ thành công trong khu vực tư nhân sang phụng sự trong khu vực công, nơi áp dụng những tiêu chuẩn giải trình khác biệt.
Ông Makarim đã xây dựng Gojek thành "decacorn" (kỳ lân thập kỷ) đầu tiên của Indonesia, được định giá 10 tỷ USD vào năm 2019. Thế nhưng giờ đây, ông phải đối mặt với cáo buộc tham nhũng liên quan đến chương trình mua sắm Chromebook trị giá 574 triệu USD, được cho là đã gây thiệt hại cho nhà nước 122 triệu USD.
Việc ông từ chức khỏi vị trí Chủ tịch Hội đồng Ủy viên của GoTo vào tháng 10/2019 để tham gia nội các đã tạo ra một ranh giới rõ ràng, giúp bảo vệ công ty khỏi các ảnh hưởng tiêu cực về danh tiếng. GoTo cũng nhấn mạnh rằng ông "không còn liên quan gì đến hoạt động hay ban lãnh đạo của GoTo kể từ đó”.
Vụ việc cho thấy những thành tựu kinh doanh trong quá khứ cũng khó có thể che chắn cho các nhà lãnh đạo trước những cáo buộc tham nhũng khi làm việc cho chính phủ, nơi các quyết định mua sắm luôn bị các cơ quan chống tham nhũng giám sát chặt chẽ.
Tech in Asia đánh giá chương trình Chromebook sai sót này là một ví dụ điển hình cho những yếu kém mang tính hệ thống trong quy trình mua sắm công của Indonesia, nơi việc mua sắm công nghệ thường không tương thích với thực tế cơ sở hạ tầng địa phương.
Các nhà điều tra nhận thấy chương trình này có vấn đề vì đã cung cấp các thiết bị phụ thuộc vào internet cho các trường học ở vùng sâu vùng xa không có kết nối mạng ổn định. Điều này cho thấy sự yếu kém trong khâu thẩm định tính khả thi của các dự án mua sắm công.
Thực trạng này phản ánh những lỗ hổng lớn hơn trong hoạt động mua sắm công. Chỉ riêng trong năm 2017, Ủy ban Bài trừ Tham nhũng (KPK) đã ghi nhận 158 vụ tham nhũng trong lĩnh vực cơ sở hạ tầng của Indonesia, gây thiệt hại cho nhà nước 1.100 tỷ Rupiah.
Vụ việc này xảy ra bất chấp việc Indonesia đã thành lập các cơ quan chống tham nhũng chuyên trách như KPK từ năm 2002, cho thấy chỉ riêng khuôn khổ thể chế là chưa đủ để ngăn chặn tham nhũng liên quan đến mua sắm công.