Robert Walters, tập đoàn tư vấn tuyển dụng toàn cầu vừa công bố báo cáo “Success in succession: Building a leadership pipeline to keep your business thriving” Thành công trong kế nhiệm: Xây dựng đội ngũ kế nhiệm tiềm năng để phát triển bền vững).
Đã có gần 100 doanh nghiệp thuộc nhiều lĩnh vực như sản xuất, hàng tiêu dùng nhanh (FMCG), y tế, công nghệ và logistics tham gia khảo sát cho Báo cáo này.
Báo cáo cho thấy 87% doanh nghiệp gặp thách thức trong việc tìm kiếm nhân sự để chuyển giao quyền lực, trong đó 44% chưa có kế hoạch và hơn 20% đánh giá chiến lược hiện tại kém hiệu quả.
Bên cạnh đó, doanh nghiệp Việt Nam hiện đang chịu áp lực kép với lực lượng lao động già hóa và thế hệ trẻ thiếu mặn mà với vai trò lãnh đạo. Theo khảo sát, 37% doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc chuyển giao kiến thức cho nhân sự trẻ, 22% cho biết thế hệ kế cận không hứng thú với việc kế nhiệm, 16% khó tìm người thay thế cho nhân viên sắp nghỉ hưu. Đáng chú ý, 18% công ty được khảo sát lo ngại thất thoát kỹ năng và kinh nghiệm quan trọng.
Đồng thời, Báo cáo nhấn mạnh lợi ích mà một kế hoạch kế nhiệm hiệu quả mang lại, từ việc đảm bảo tính liên tục trong lãnh đạo, đến nâng cao khả năng giữ chân nhân sự và giúp tổ chức thích ứng với các thách thức trong tương lai.
Ngoài nhân khẩu học, nghiên cứu chỉ ra văn hoá và cách vận hành cũng đang ảnh hưởng đến việc lập kế hoạch kế nhiệm tại Việt Nam.
Kết quả báo cáo cho thấy, có 67% doanh nghiệp ưu tiên sự hòa hợp trong tập thể, 45% đặt nặng thứ bậc và thâm niên, 20% còn lại thừa nhận yếu tố gia đình chi phối quyết định. Ở khía cạnh tổ chức, 59% doanh nghiệp tham gia khảo sát cho biết đang thiếu nhân sự đủ năng lực, 55% cho rằng bộ máy quá cứng nhắc và 35% gặp hạn chế do quy mô hoặc đặc thù ngành.
Ngoài ra, 53% đối tượng khảo sát bày tỏ đang thiếu nguồn lực đào tạo và sự cam kết từ lãnh đạo, khiến việc duy trì chiến lược kế nhiệm hiệu quả càng khó khăn.
Có thể thấy, thực trạng thiếu hụt lãnh đạo cùng những hạn chế về cơ cấu khiến nhiều doanh nghiệp chưa sẵn sàng cho thay đổi nhân sự cấp cao. Các tập đoàn đối mặt với hệ thống phân cấp phức tạp, trong khi nhiều ngành bị ràng buộc bởi đặc thù riêng.
Nếu thiếu kế hoạch phát triển đội ngũ kế thừa bài bản, doanh nghiệp có nguy cơ gián đoạn vận hành, suy giảm tinh thần nội bộ và mất niềm tin từ đối tác, khách hàng khi thay đổi lãnh đạo đột ngột. Để vượt qua rào cản, Báo cáo đề xuất khung 6 bước giúp doanh nghiệp xây dựng và duy trì kế hoạch kế nhiệm hiệu quả.
Doanh nghiệp cần: xác định vị trí then chốt gắn với mục tiêu dài hạn, lựa chọn và đánh giá mức độ sẵn sàng kế nhiệm của nhân sự tiềm năng, xây dựng lộ trình nghề nghiệp cá nhân hóa, triển khai kế hoạch giữ chân phù hợp… Trong trường hợp nếu không thể cất nhắc ở bên trong, doanh nghiệp cần chuẩn bị phương án tuyển dụng bên ngoài cho vị trí đặc thù. Đặc biệt, các công ty cần thường xuyên rà soát, truyền thông rõ ràng chiến lược kế nhiệm để đáp ứng nhu cầu thay đổi của tổ chức.