Doanh nghiệp nông sản đồng loạt kiến nghị về thuế giá trị gia tăng

5 hiệp hội lớn nhất trong lĩnh vực nông nghiệp xuất khẩu gồm Hiệp hội Lương thực Việt Nam, Hiệp hội Hồ tiêu và Cây gia vị Việt Nam, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), Hiệp hội Cà phê - Ca cao Việt Nam và Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam vừa có văn bản gửi Quốc hội, đề nghị khẩn trương sửa đổi các quy định của Luật Thuế giá trị gia tăng (GTGT).

Điểm nghẽn lớn nhất nằm ở cơ chế áp thuế khiến hàng hóa đầu ra thuộc diện không chịu thuế hoặc thuế suất 0% nhưng không được khấu trừ đầu vào. Điều này buộc doanh nghiệp phải nộp đủ thuế GTGT của chi phí nguyên vật liệu, logistics, thức ăn chăn nuôi, bao bì, vận tải và kiểm nghiệm chất lượng nhưng không được hoàn hoặc khấu trừ tương ứng theo chu kỳ sản xuất.

Đại diện Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thuỷ sản Việt Nam cho biết, kể từ khi Luật Thuế GTGT (sửa đổi) và các văn bản hướng dẫn có hiệu lực, hoạt động sản xuất và xuất khẩu thủy sản gặp nhiều trở ngại vì sự không rõ ràng trong quy định thuế suất và thủ tục hoàn thuế.

Theo đó, cùng một loại thủy sản sơ chế nhưng lại có thể bị áp hai mức thuế khác nhau không chịu thuế hoặc 5% tùy thuộc vào nguồn cung ứng, khiến doanh nghiệp bị rối loạn dòng tiền và giảm sức cạnh tranh.

“Chúng tôi đã kiến nghị Bộ Tài chính đưa thủy sản sơ chế trở lại diện không phải kê khai, tính và nộp thuế GTGT như trước thay vì áp mức 5% như hiện hành, nhằm giảm áp lực tài chính và tránh tình trạng dòng tiền bị đóng băng ở cả phía doanh nghiệp lẫn cơ quan thuế.

Ngoài ra, nhiều doanh nghiệp còn lo ngại quy định điều kiện hoàn thuế mới khiến họ rơi vào tình thế bị động. Luật yêu cầu bên bán đã kê khai và nộp thuế thì bên mua mới được hoàn thuế, trong khi doanh nghiệp lại không có công cụ để xác minh nghĩa vụ thuế của nhà cung cấp”, đại diện VASEP thông tin.

VASEP kiến nghị cơ quan quản lý cho phép hoàn thuế nếu doanh nghiệp có đầy đủ chứng từ hợp pháp, và hệ thống xác minh thuế nên được số hóa, tự động hóa để giảm rủi ro và thủ tục.

Theo Hiệp hội Cà phê - Ca cao Việt Nam (VICOFA), với 90% sản lượng xuất khẩu là cà phê nhân xanh, số thuế doanh nghiệp phải tạm nộp lên đến khoảng 10.000 tỷ đồng mỗi năm. Khoản tạm nộp khổng lồ này làm tăng chi phí tài chính, đẩy giá thành xuất khẩu lên cao và làm giảm sức cạnh tranh của hàng Việt trên thị trường quốc tế.

Lãnh đạo Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) cũng cho biết, ngành gạo đang gặp khó khăn cả đầu vào lẫn đầu ra. Thị trường thế giới trầm lắng, các khách hàng lớn chưa quay lại, trong khi vụ thu hoạch lúa đông xuân đang tới gần và thời tiết bất lợi khiến áp lực tiêu thụ nông sản càng nặng nề.

Với biên lợi nhuận chỉ 1-3%, việc bị tạm khấu trừ thuế GTGT 5% từ 1/7 đến nay nhưng chưa được hoàn đã khiến tài chính các doanh nghiệp lúa gạo rơi vào tình trạng căng thẳng.

“Chúng tôi kiến nghị Chính phủ và Quốc hội sớm tháo gỡ vướng mắc thuế GTGT để ổn định sản xuất và xuất khẩu gạo, vì doanh nghiệp đang quá khó khăn rồi”, VFA nhấn mạnh.

Các hiệp hội cho biết, những kiến nghị này không phải mới. Doanh nghiệp đã nhiều lần trình bày trong các cuộc làm việc với Bộ Tài chính. Dù bộ này đã xây dựng hồ sơ dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế GTGT, song cộng đồng doanh nghiệp vẫn lo ngại tiến độ sửa luật không theo kịp thực tế sản xuất, nhất là trong bối cảnh áp lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế gia tăng mạnh.