Đề nghị không quy định thời hạn sở hữu nhà chung cư

Chiều ngày 17/3, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã họp xem xét cho ý kiến về dự án Luật Nhà ở (sửa đổi). Tại buổi họp, sau khi Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị trình bày tờ trình dự án Luật Nhà ở (sửa đổi), các thành viên của Ủy ban đã đưa ra những ý kiến đánh giá, góp ý cho dự luật. 

Ông Hoàng Thanh Tùng, Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp Luật của Quốc hội, cho biết đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban Pháp luật không tán thành quy định mới về sở hữu nhà chung cư có thời hạn bởi chính sách này chưa nhận được nhiều sự đồng tình, ủng hộ.

Bên cạnh đó, kinh nghiệm pháp luật quốc tế về thời hạn sở hữu nhà chung cư cũng cho thấy không có nước nào áp dụng như đề xuất trong dự thảo Luật.  

Đánh giá quyền sở hữu nhà chung cư là vấn đề hệ trọng và nhạy cảm, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng cần phải cân nhắc kĩ lưỡng, thận trọng. Các cơ quan soạn thảo và thẩm tra cần tiếp tục thảo luận, làm rõ liệu vướng mắc trong sửa chữa cải tạo nhà chung cư có thực sự xuất phát từ thời hạn sở hữu của nhà chung cư không.

Chủ tịch Quốc hội cho biết, hiện nay đa số ý kiến của Thường trực Ủy ban Pháp luật, ý kiến phản biện chính sách của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam bày tỏ băn khoăn và không tán thành quy định này. 

Ngoài ra, từ nhiều phân tích khác theo góc độ quản lý Nhà nước và quyền lợi của người dân, việc quy định thời hạn sử dụng nhà chung cư là can thiệp đến quyền sở hữu, tác động rất lớn đến quyền lợi của người dân và cả thị trường bất động sản nói chung. Vì vậy, điều này cần phải được đánh giá tác động một cách kỹ lưỡng, thận trọng và toàn diện hơn nữa.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ tiếp thu các ý kiến tại phiên họp, ý kiến của các cơ quan tổ chức và nhân dân. Trong đó, lưu ý không quy định thời hạn sở hữu nhà chung cư.

Tuy nhiên, cần có quy định cụ thể về việc Nhà nước có quyền quyết định, trách nhiệm trong việc tổ chức di dời, sửa chữa, cải tạo với các nhà chung cư không còn an toàn để đảm bảo sức khỏe, an toàn của người dân.

Nếu Chính phủ có phương án khác thì cần trình hai phương án một cách toàn diện, nêu rõ ưu - nhược điểm, lập luận rõ ràng để các đại biểu Quốc hội xem xét, cho ý kiến và quyết định.

Trước đó, Chính phủ đã đưa ra phương án sở hữu nhà chung cư có thời hạn trong tờ trình dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) gửi lên Ủy ban Thường vụ Quốc hội. 

Theo tờ trình, Luật Nhà ở 2014 đã có quy định cụ thể về thời hạn sử dụng nhà chung cư, hết thời hạn sử dụng mà không còn đủ điều kiện an toàn thì phải phá dỡ, cải tạo, xây dựng lại. Tuy nhiên, thời gian qua việc phá dỡ, cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư tại các địa phương còn chậm, gặp nhiều khó khăn.

Các chủ sở hữu đều cho rằng quyền sở hữu nhà chung cư là vĩnh viễn do đó họ không thực hiện di dời, phá dỡ nhà chung cư, ngay cả khi chung cư không còn đủ điều kiện an toàn.

"Cần thiết phải bổ sung quy định cụ thể về xác lập, chấm dứt quyền sở hữu nhà chung cư trong trường hợp nhà chung cư không còn đủ điều kiện bảo đảm an toàn cho người sử dụng và quy định cụ thể quyền, trách nhiệm của chủ sở hữu nhà chung cư khi chấm dứt quyền sở hữu để phá dỡ, xây dựng lại nhà chung cư", tờ trình của Chính phủ nêu.