Dấu ấn thời đại trên các công trường

Kỷ lục khởi công, khánh thành

Chỉ riêng dịp lễ 30.4, cả nước đã đồng loạt khởi công và khánh thành 80 công trình, dự án lớn trong các lĩnh vực giao thông, bất động sản, công nghiệp, dân dụng, giáo dục, văn hóa, y tế và thủy lợi... với tổng vốn đầu tư lên tới khoảng 450.000 tỉ đồng. Đến kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2.9, số lượng dự án tăng gấp 5 lần, cả nước có thêm 250 công trình được khởi công, khánh thành đồng loạt với tổng mức đầu tư khoảng 1,28 triệu tỉ đồng. Trong đó lĩnh vực hạ tầng giao thông có 59 dự án, công trình dân dụng - đô thị có 44 dự án, công trình công nghiệp có 57 dự án, hạ tầng kỹ thuật có 36 dự án, nhà ở xã hội có 22 dự án... Sự kiện này được tổ chức tại 80 điểm cầu trên cả nước, thể hiện nỗ lực của cả hệ thống chính trị trong phát triển kinh tế - xã hội quốc gia. Sắp tới, ngày 19.12 cũng sẽ đồng loạt khởi công khánh thành các dự án để chào mừng Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng.

Theo TS Đỗ Thị Loan, Phó chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM, đây thực sự là sự kiện chưa từng có tiền lệ. Bởi việc chọn các ngày kỷ niệm trọng đại để khởi công, khánh thành dự án đã nhấn mạnh thông điệp: từ nền tảng lịch sử, đất nước tiếp tục bước vào chặng đường phát triển mới. Đầu tư vào các dự án lớn chính là "đòn bẩy" để hiện thực hóa mục tiêu phát triển nhanh và bền vững, đồng thời củng cố sự đoàn kết, đồng lòng trên phạm vi cả nước. Khi người dân chứng kiến các công trình trọng điểm được đồng loạt triển khai, niềm tin vào sự phục hồi, phát triển của nền kinh tế sẽ được củng cố. Việc chỉ trong chưa đầy 4 tháng, từ 80 đến 250 dự án được đồng loạt khởi công, khánh thành cũng cho thấy bộ máy quản lý và các địa phương sau hợp nhất đã được kích hoạt mạnh mẽ để giải ngân vốn đầu tư công và thu hút đầu tư. Mỗi dự án không chỉ tạo ra hạ tầng mới mà còn kéo theo nhiều ngành hưởng lợi như vật liệu xây dựng, lao động, dịch vụ, tài chính, bất động sản... Hàng trăm dự án được khởi công, đồng nghĩa với việc giúp đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công trong những năm tới. Đây có thể coi là giải pháp then chốt để duy trì tăng trưởng trong bối cảnh kinh tế thế giới còn nhiều bất định. Không chỉ thế, việc đồng loạt khởi công và khánh thành trên cả nước còn cho thấy sự chỉ đạo tập trung, xuyên suốt từ T.Ư đến địa phương. Thay vì làm nhỏ lẻ, phân tán, các địa phương cùng hành động, tạo nên hiệu ứng truyền thông, hiệu ứng tâm lý và hiệu ứng chính sách.

ẢNH: NGỌC DƯƠNG

"Trước đây, các sự kiện khởi công, khánh thành thường diễn ra rải rác, nay tập trung vào các ngày lịch sử, tạo thành dấu ấn thời đại. Với bạn bè quốc tế, đây cũng là minh chứng cho thấy Việt Nam đang bước vào giai đoạn phát triển hạ tầng mạnh mẽ, một Việt Nam hùng cường, mở rộng cơ hội hợp tác đầu tư. 2025 là năm bản lề trước đại hội của Đảng, nên các sự kiện này cũng mang hàm ý chính trị sâu sắc, hướng tới mục tiêu 5 năm và 10 năm. Do vậy, hai sự kiện khởi công và khánh thành hàng loạt dự án vào 30.4 và 19.8 không chỉ đơn thuần là hoạt động xây dựng hạ tầng, mà còn là biểu tượng của quyết tâm chính trị, động lực phát triển kinh tế, và sự đồng thuận xã hội. Tuy nhiên, thách thức lớn nhất sau khí thế đồng loạt sẽ là làm sao để các dự án thực sự đi vào cuộc sống, mang lại hiệu quả, tránh tình trạng khởi công rầm rộ nhưng triển khai chậm trễ", TS Đỗ Thị Loan tự hào nói.

Hình thành chu kỳ tăng trưởng mới

Chỉ tính riêng 2 đợt cao điểm vừa qua, 330 dự án được khởi công, khánh thành, với gần 2 triệu tỉ đồng được bơm vào nền kinh tế. Đặc biệt, trong tổng số vốn đầu tư cho 250 công trình, dự án khởi công, khánh thành dịp 19.8 chỉ có khoảng 37% là vốn nhà nước, còn lại là vốn đầu tư tư nhân. Dòng vốn này trải dài trên cả 3 miền Bắc - Trung - Nam, trải rộng trên tất cả các lĩnh vực kinh tế - xã hội, khoa học công nghệ, chuyển đổi số, an ninh quốc phòng, đối ngoại, y tế, giáo dục, thể thao, văn hóa, an sinh xã hội…

ẢNH: NGỌC DƯƠNG

Chuyên gia kinh tế Huỳnh Phước Nghĩa, Đại học Kinh tế TP.HCM, đánh giá: Với tổng vốn lên đến gần 2 triệu tỉ đồng được bơm vào nền kinh tế là cú hích đầu tư công và đầu tư xã hội hiếm có tiền lệ, tác động trực tiếp đến tăng trưởng kinh tế trên nhiều phương diện. Đầu tiên là sẽ tác động tức thời đến tổng cầu bởi đầu tư công là "đầu kéo". Khi một lượng vốn khổng lồ được giải ngân, tổng cầu của nền kinh tế sẽ tăng mạnh. Điều này đến từ việc nhà nước chi cho xây dựng hạ tầng, kéo theo cầu vật liệu xây dựng, nhân công, máy móc thiết bị. Các doanh nghiệp trong chuỗi cung ứng (xi măng, thép, vận tải, logistics, dịch vụ) sẽ có thêm đơn hàng, từ đó tăng sản xuất và thuê thêm lao động. Người lao động có thu nhập, quay lại mua sắm, kích thích tiêu dùng. Không chỉ ngành xây dựng, mà còn giúp lan tỏa đến nhiều ngành nghề như: bất động sản, bán lẻ, dịch vụ ăn uống, tài chính - ngân hàng… đều được hưởng lợi.

"Theo thông lệ quốc tế, mỗi 1 đồng đầu tư công có thể kéo theo 1,5 - 2 đồng đầu tư tư nhân. Như vậy, 2 triệu tỉ đồng có thể tạo ra hiệu ứng lớn gấp nhiều lần. Ở Việt Nam, đầu tư bao gồm cả đầu tư công và tư thường chiếm tỷ trọng lớn trong tăng trưởng, khoảng 30 - 35% GDP. Do đó, khi dòng vốn này được bơm ra, GDP năm 2025 sẽ có thêm động lực mạnh mẽ. Khi xuất khẩu và tiêu dùng có dấu hiệu chững lại vì kinh tế thế giới bất ổn, thì đầu tư công trở thành động lực duy trì mục tiêu tăng trưởng", ông Huỳnh Phước Nghĩa phân tích.

Chưa dừng lại ở đó, sau khi đường cao tốc, cảng biển, khu công nghiệp, trường học, bệnh viện… hoàn thành sẽ làm tăng năng suất của toàn nền kinh tế. Hạ tầng tốt giúp giảm chi phí logistics, cải thiện kết nối, từ đó tăng sức hấp dẫn của Việt Nam trong mắt nhà đầu tư nước ngoài để thu hút vốn FDI và vốn trong toàn xã hội. Nếu giải ngân đúng tiến độ, đây sẽ là cơ sở để nền kinh tế bước sang chu kỳ tăng trưởng cao hơn trong giai đoạn 2025 - 2030, giúp hình thành chu kỳ tăng trưởng mới. Dù vậy, điều này cũng đặt ra nhiều thách thức khi dòng vốn lớn đổ ra thị trường cùng lúc có thể đẩy giá vật liệu, nhân công tăng, ảnh hưởng đến CPI, tăng nguy cơ lạm phát. Đồng thời nếu chỉ chú trọng "bơm vốn" mà không giám sát chặt chẽ, dễ dẫn đến thất thoát, lãng phí, dự án chậm tiến độ. Trong khi đó, không phải địa phương, doanh nghiệp nào cũng có đủ năng lực để hấp thụ vốn hiệu quả, dẫn đến tình trạng "đăng ký nhiều, giải ngân ít". "Gần 2 triệu tỉ đồng vốn khởi công và khánh thành dự án là động lực rất lớn cho nền kinh tế Việt Nam năm 2025, vừa tạo tác động tức thời lên tăng trưởng GDP, vừa mở ra hiệu ứng dài hạn về năng suất và hạ tầng. Tuy nhiên, hiệu quả cuối cùng sẽ phụ thuộc vào khả năng triển khai, giám sát, và điều tiết để hạn chế rủi ro lạm phát, lãng phí", chuyên gia Huỳnh Phước Nghĩa nói.

"Cởi trói kép" tâm lý nhà đầu tư

Ở một góc nhìn khác, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM, chỉ ra rằng hàng trăm dự án khởi công, khánh thành không chỉ kích hoạt nền kinh tế "bùng nổ", đây còn là lời khẳng định của Chính phủ cam kết mạnh mẽ trong việc gỡ vướng pháp lý cho các dự án, đồng hành cùng doanh nghiệp vững bước tiến vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Nó cũng giúp cởi trói về mặt tâm lý cho các doanh nghiệp sau một thời gian dài chán nản khi dự án bị vướng đủ thứ, không thể khởi công hay về đích. Các công trình trọng điểm kinh tế - xã hội được khánh thành, khởi công như lời Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã từng nói, mang nhiều ý nghĩa chiến lược trong việc "xoay chuyển tình thế, chuyển đổi trạng thái" hạ tầng chiến lược của quốc gia.

Theo ông Lê Hoàng Châu, 330 dự án khởi công, khánh thành trong các dịp lễ A50 và A80 vừa qua không chỉ là con số ấn tượng về quy mô, vốn đầu tư, mà quan trọng hơn, nó phản ánh nỗ lực quyết liệt trong việc tháo gỡ nút thắt pháp lý, đồng thời tạo cú hích tâm lý cho cộng đồng doanh nghiệp. Hiện doanh nghiệp đang kỳ vọng rất nhiều vào những thay đổi mạnh mẽ của Chính phủ, nhất là vấn đề gỡ vướng về cơ chế, thể chế. Điều này sẽ mở ra cơ hội cho hàng ngàn dự án từ đầu tư công, đến các dự án của doanh nghiệp tư nhân được khơi thông. Bởi trước đây nhiều dự án từng "đứng bánh" vì ách tắc thủ tục. Từ phê duyệt đầu tư, giải phóng mặt bằng cho đến định giá đất, cấp phép xây dựng... thì nay từng nút thắt một đã lần lượt được tháo gỡ. Hệ thống hạ tầng giao thông, khu công nghiệp, đô thị mới, nhà ở xã hội, công trình phúc lợi công cộng… được tái khởi động, tạo sức bật cho nền kinh tế.

Ông Lê Hoàng Châu cũng lưu ý một trong những điểm nghẽn lớn nhất của doanh nghiệp trong vài năm qua không chỉ là thủ tục, mà còn là tâm lý e ngại, lo sợ rủi ro pháp lý. Nên việc hàng trăm dự án cùng lúc được triển khai truyền tải thông điệp mạnh mẽ: môi trường đầu tư đang được minh bạch hóa, Chính phủ, các bộ, ngành và địa phương đang đồng hành cùng doanh nghiệp thay vì để họ tự "bơi" giữa rừng thủ tục mênh mông như trước. Đây chính là động lực để doanh nghiệp lấy lại niềm tin, mạnh dạn đầu tư, mở rộng sản xuất, thay vì co cụm chờ thời.

"330 dự án được động thổ, khánh thành không chỉ tác động trực tiếp đến sản xuất, mà còn góp phần ổn định tâm lý thị trường, kích thích tiêu dùng và đầu tư tư nhân, vốn đang là động lực quan trọng trong bối cảnh kinh tế cần sự bứt phá. Việc đồng loạt khởi công, khánh thành dự án không chỉ là giải pháp tình thế mà còn là lời cam kết cải cách thể chế, tháo gỡ rào cản để kinh tế tư nhân thực sự trở thành động lực phát triển. Khi doanh nghiệp yên tâm về khung pháp lý, họ sẽ chủ động bơm vốn, sáng tạo và chấp nhận rủi ro để tạo ra giá trị mới cho xã hội. Có thể nói, 330 dự án khởi công, khánh thành trong dịp lễ vừa qua chính là bước "cởi trói kép": vừa tháo gỡ pháp lý, vừa giải phóng tâm lý. Nó không chỉ là cú hích ngắn hạn mà còn mở ra triển vọng dài hạn cho sự phục hồi và phát triển kinh tế bền vững. Điều mà doanh nghiệp trông chờ nhất chính là sự ổn định và minh bạch của pháp luật. Khi các dự án được tháo gỡ, tâm lý thị trường lập tức chuyển biến. Doanh nghiệp không chỉ nhìn thấy cơ hội mà còn có thêm niềm tin để đầu tư dài hạn", ông Lê Hoàng Châu nói.