Cuộc đại thanh lọc thị trường F&B: 50.000 cửa hàng đóng cửa trên toàn quốc trong nửa đầu năm

Báo cáo thị trường ngành F&B Việt Nam 6 tháng đầu năm 2025 do iPOS.vn kết hợp với Nestlé Việt Nam công bố, cho thấy một bức tranh đầy biến động khi số lượng cửa hàng phải rời khỏi cuộc chơi đạt mức kỷ lục.

Dù doanh thu toàn ngành vẫn ghi nhận tăng nhẹ, đơn vị phân tích cho biết thị trường đang bước vào một giai đoạn thanh lọc khốc liệt, tạo ra sự phân hóa rõ rệt giữa các doanh nghiệp và đặt ra những bài toán chiến lược đầy thách thức về chi phí và giá bán.

Cuộc đại thanh lọc lần thứ 2

Theo báo cao, tính đến cuối tháng 6/2025, thị trường F&B Việt Nam ghi nhận còn khoảng 299.900 cửa hàng đang hoạt động. Con số này thể hiện một sự sụt giảm đáng kể 7,1% so với mốc 323.010 cửa hàng vào cuối năm 2024. Sự thu hẹp này cho thấy một thực tế khắc nghiệt: thị trường đã mất đi gần 50.000 điểm kinh doanh chỉ trong nửa đầu năm. 

Bối cảnh này được định hình bởi hiện tượng các mô hình kinh doanh nhỏ lẻ "mở nhanh - đóng nhanh" cùng với sức mua của người tiêu dùng chưa phục hồi hoàn toàn, tạo nên một áp lực nặng nề lên các đơn vị kinh doanh.

Về phương diện tài chính, doanh thu toàn ngành trong 6 tháng đầu năm đạt 406.100 tỷ đồng. Mặc dù con số này chỉ tương đương 58,9% so với mục tiêu doanh thu cả năm 2024, nó vẫn cho thấy một điểm sáng khi nhỉnh hơn một chút so với cùng kỳ năm trước (403.900 tỷ đồng). Điều này hàm ý rằng, dù thị trường đang thu hẹp về số lượng, người tiêu dùng Việt về cơ bản không cắt giảm chi tiêu cho F&B. 

Thay vào đó, sự tăng trưởng chậm lại phản ánh sức mua phục hồi chưa như kỳ vọng. Báo cáo cũng chỉ ra, các dịp lễ lớn như Tết Nguyên đán hay 30/4-1/5 không tạo ra cú hích doanh thu như mong đợi, cho thấy người tiêu dùng đang có xu hướng thắt chặt chi tiêu, chỉ ưu tiên ăn ngoài vào các dịp thực sự đặc biệt và lựa chọn những suất ăn có chi phí hợp lý hơn.

Phân hoá thị trường 

Thị trường không chỉ biến động về quy mô mà còn chứng kiến một sự phân hóa sâu sắc về "sức khỏe" của các doanh nghiệp. Gần 54% doanh nghiệp vẫn duy trì được sự ổn định hoặc tăng trưởng.

Trong đó, 19,21% ghi nhận mức tăng trưởng doanh thu tích cực trên 5% so với cùng kỳ, và 34,77% giữ được doanh thu ổn định hoặc chỉ sụt giảm nhẹ dưới 5%. Đây là những doanh nghiệp đã tìm ra mô hình kinh doanh phù hợp và thích ứng tốt với bối cảnh mới.

Tuy nhiên, ở phía đối nghịch, bức tranh lại kém sáng sủa hơn rất nhiều. Có tới 28,15% doanh nghiệp phải đối mặt với mức sụt giảm doanh thu từ 5% đến 20%. Đáng báo động hơn, 17,88% doanh nghiệp rơi vào tình trạng sụt giảm nghiêm trọng trên 20%. Những con số này khẳng định thị trường đang trong một giai đoạn sàng lọc quyết liệt. 

Các mô hình kinh doanh kém hiệu quả, không bắt kịp xu hướng đang dần bị đào thải, nhường chỗ cho những thương hiệu có nền tảng vững chắc và khả năng thích ứng cao hơn. Năm 2025 có thể xem là một cột mốc quan trọng, nơi những doanh nghiệp nắm bắt tốt thị hiếu và tối ưu hóa vận hành sẽ vươn lên, còn những đơn vị chậm thay đổi sẽ khó có cơ hội tồn tại.

Áp lực chi phí và bài toán cân bằng giá bán

Một trong những thách thức lớn nhất mà các doanh nghiệp F&B phải đối mặt là áp lực chi phí leo thang. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) 6 tháng đầu năm tăng 3,27%, trong đó nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống tăng 3,69% và giá thực phẩm tăng 4,15%.

Các chi phí vận hành thiết yếu khác như điện, nước, vật liệu xây dựng cũng tăng 5,73%. Sức ép từ đa phía này đã bào mòn đáng kể biên lợi nhuận, buộc các doanh nghiệp phải tính toán lại chiến lược giá.

Để ứng phó, gần một nửa doanh nghiệp (45,3%) đã tiến hành điều chỉnh tăng giá sản phẩm. Tuy nhiên, việc tăng giá được thực hiện hết sức thận trọng. Phần lớn các doanh nghiệp (32,5%) chỉ tăng giá ở mức trung bình dưới 5%. Tỷ lệ tăng giá từ 5-10% và trên 10% lần lượt chiếm 11,3% và 1,4%. 

Trong khi đó, có đến 54,7% doanh nghiệp quyết định không tăng giá. Chiến lược này phản ánh một bài toán cân não: làm sao để bù đắp chi phí mà không làm mất lòng khách hàng trong bối cảnh người tiêu dùng đang rất nhạy cảm về giá.

Nguyên nhân chính yếu đằng sau quyết định tăng giá, theo 35,4% doanh nghiệp, đến từ áp lực của chi phí nguyên vật liệu đầu vào.

Bên cạnh đó, các chi phí vận hành khác như chi phí thuê mặt bằng (20%) và chi phí tuyển dụng, đào tạo nhân sự (21%) cũng là những gánh nặng đáng kể. Chỉ một phần nhỏ (13,7%) doanh nghiệp tăng giá theo lộ trình đã hoạch định từ trước, cho thấy phần lớn các quyết định điều chỉnh giá đều mang tính đối phó với tình hình thực tế.