Theo báo cáo kinh tế - xã quý I/2024 của Tổng cục Thống kê (TCTK), chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 3 giảm 0,23% so với tháng trước, so với tháng 12/2023 tăng 1,12% và so với cùng kỳ năm trước tăng 3,97%.
CPI giảm trong tháng 3 là do ảnh hưởng từ quy luật tiêu dùng, nhu cầu của người dân giảm sau dịp Tết Nguyên đán khiến giá hàng hóa và dịch vụ thiết yếu trên thị trường giảm, đặc biệt là lương thực, thực phẩm.
Trong mức giảm 0,23% của CPI tháng 3 so với tháng trước, có 7 nhóm hàng hóa và dịch vụ có chỉ số giá giảm gồm Hàng ăn và dịch vụ ăn uống (-0,76%); Đồ uống và thuốc lá (-0,07%); May mặc, mũ nón, giày dép (-0,06%); Bưu chính, viễn thông (-0,01%); %); Giao thông (-0,03%); Giáo dục (-0,29%); Văn hóa, giải trí và du lịch (-0,12%).
Có 4 nhóm hàng có chỉ số giá tăng gồm: Nhà ở và vật liệu xây dựng (+0,29%); Thiết bị và đồ dùng gia đình (+0,01%); Thuốc và dịch vụ y tế (+0,02; Hàng hóa và dịch vụ khác (+0,06%).
Tính chung, chỉ số giá tiêu dùng quý I/2024 tăng 3,77% so với cùng kỳ năm 2023. Các yếu tố làm tăng CPI quý I năm 2024 so với cùng kỳ năm trước như giá gạo, điện nước, giáo dục, thuốc, dịch vụ y tế,....
Cụ thể, giá gạo trong nước tăng theo giá gạo xuất khẩu và nhu cầu tiêu dùng gạo nếp và gạo tẻ ngon trong dịp Lễ ông Công, ông Táo và Tết Nguyên đán tăng cao làm cho chỉ số giá gạo quý I/2024 tăng 21,71% so với cùng kỳ năm trước, tác động làm CPI chung tăng 0,55 điểm phần trăm.
Chỉ số giá nhóm nước sinh hoạt tăng 10,58% do nhu cầu sử dụng nước tăng, đồng thời một số tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã tăng giá nước theo quyết định của Ủy ban nhân dân, tác động làm CPI chung tăng 0,06 điểm phần trăm.
Chỉ số giá nhóm điện sinh hoạt tăng 9,38% do nhu cầu sử dụng điện tăng cùng với từ ngày 04/5/2023 và ngày 09/11/2023, EVN điều chỉnh mức giá bán lẻ điện bình quân, góp phần làm CPI chung tăng 0,31 điểm phần trăm.
Chỉ số giá nhóm giáo dục quý I tăng 9,02% so với cùng kỳ năm trước, do trong năm học 2023-2024 một số tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã tăng mức học phí, làm CPI chung tăng 0,56 điểm phần trăm.
Chỉ số giá nhóm thuốc và dịch vụ y tế tăng 6,51%, làm CPI chung tăng 0,35 điểm phần trăm do giá dịch vụ y tế được điều chỉnh theo Thông tư số 22/2023/TT-BYT của Bộ Y tế từ ngày 17/11/2023.
Chỉ số giá nhóm nhà ở và vật liệu xây dựng tăng 5,4% do giá xi măng, cát tăng theo giá nguyên nhiên vật liệu đầu vào và giá nhà thuê tăng, làm CPI chung tăng 1,02 điểm phần trăm.
Chỉ số giá nhóm văn hóa, giải trí và du lịch tăng 1,35%, góp phần làm CPI chung tăng 0,06 điểm phần trăm.
Ở chiều ngược lại, các yếu tố làm giảm CPI trong quý I/2024 so với cùng kỳ năm trước gồm: Chỉ số giá nhóm bưu chính, viễn thông giảm 1,46% so với cùng kỳ năm trước do giá điện thoại thế hệ cũ giảm khi các doanh nghiệp áp dụng chương trình giảm giá, kích cầu đối với các dòng điện thoại thông minh đã được tung ra thị trường một thời gian.
Như vậy, t