Phá vỡ chu kỳ “nghiện” thuốc lá là thách thức không nhỏ, nhưng hoàn toàn khả thi nếu người hút có kế hoạch rõ ràng để đối mặt với cảm giác thèm thuốc và các tác nhân kích thích đi kèm. Điều đặc biệt là lợi ích của việc từ bỏ thuốc lá xuất hiện gần như ngay lập tức – cơ thể bắt đầu quá trình hồi phục chỉ sau vài giờ rời xa khói thuốc.
Chỉ 20 phút sau điếu thuốc cuối cùng, nhịp tim và huyết áp giảm xuống mức bình thường, máu lưu thông tốt hơn. Sau 12 giờ, nồng độ carbon monoxide – loại khí độc làm giảm oxy trong máu – giảm mạnh, giúp oxy được vận chuyển hiệu quả hơn đến các cơ quan.
Sau 24 giờ, nguy cơ đau tim bắt đầu hạ, do huyết áp và khả năng hình thành cục máu đông giảm rõ rệt. Hai ngày tiếp theo, khứu giác và vị giác – hai giác quan thường bị tổn thương bởi nicotine – dần hồi phục, giúp người cai thuốc cảm nhận rõ hơn hương vị cuộc sống.
Hút thuốc lá có thể gây ung thư với mọi cơ quan trong cơ thể. (Ảnh: Như Loan)
Tuy nhiên, ngày thứ ba là thời điểm “khó nhằn” nhất, khi cơ thể cạn sạch nicotine. Người bỏ thuốc có thể trải qua cảm giác cáu gắt, mất ngủ, đau đầu hoặc thèm thuốc dữ dội. Đây là giai đoạn cơ thể thực sự “giải độc” hoàn toàn, và vượt qua nó là bước ngoặt quan trọng trên hành trình cai nghiện.
Từ 3 ngày đến 3 tháng, chức năng phổi dần cải thiện. Người từng hút thuốc thấy dễ thở hơn, giảm ho và khò khè. Sau 9 tháng, các lông mao trong phổi – bộ phận có nhiệm vụ quét bụi và chất nhầy – phục hồi gần như hoàn toàn, giảm đáng kể nguy cơ viêm phổi và các bệnh hô hấp mạn tính.
Một năm sau, nguy cơ mắc bệnh mạch vành giảm một nửa so với người còn hút. Sau 5 năm, thành mạch máu được làm sạch dần khỏi độc tố, giảm nguy cơ đột quỵ. Đến 10 năm, khả năng tử vong vì ung thư phổi giảm gần 50%. Sau 15-20 năm, rủi ro mắc bệnh tim, ung thư hay tử vong sớm gần như tương đương với người chưa từng hút thuốc.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Việt Nam ghi nhận ít nhất 40.000 ca tử vong mỗi năm do các bệnh liên quan thuốc lá. Mặc dù việc bỏ thuốc không dễ dàng, song những lợi ích về sức khỏe, sắc vóc và tuổi thọ là không thể phủ nhận.
Việc ngừng hút thuốc giúp tim mạch khỏe hơn, huyết áp ổn định và giảm mạnh nguy cơ đột quỵ. Sau một năm, khả năng mắc bệnh tim chỉ còn một nửa so với người vẫn hút thuốc. Ngoài ra, quá trình cai thuốc cũng giúp cải thiện làn da vốn bị ảnh hưởng nặng nề bởi hàng nghìn hóa chất độc trong khói thuốc. Da trở nên sáng hơn, đàn hồi tốt hơn và ít nếp nhăn hơn.
Không chỉ ảnh hưởng tới bản thân, khói thuốc còn đe dọa sức khỏe người xung quanh.
Không chỉ ảnh hưởng tới bản thân, khói thuốc còn đe dọa sức khỏe người xung quanh, đặc biệt là phụ nữ mang thai và trẻ nhỏ. Nghiên cứu cho thấy phụ nữ hút thuốc khi mang thai có nguy cơ sinh non, con nhẹ cân và kém phát triển. Bỏ thuốc giúp cải thiện khả năng sinh sản và giảm nguy cơ trẻ mắc dị tật bẩm sinh.
Một lý do thực tế khác để từ bỏ thuốc lá là tiết kiệm chi phí. Khoản tiền dành cho thuốc lá mỗi tháng có thể được dùng để chăm sóc sức khỏe, tập luyện thể thao hay du lịch những điều mang lại giá trị bền vững hơn.
Theo các chuyên gia Đại học Harvard, người bỏ thuốc trước tuổi 35 có thể sống lâu hơn 10-14 năm so với người tiếp tục hút. Từ đó có thể thấy, quyết định dừng hút thuốc không chỉ là hành động bảo vệ bản thân mà còn là cách đầu tư lâu dài cho sức khỏe, tuổi thọ và chất lượng cuộc sống.
