Mất trăm triệu chỉ trong nháy mắt
Lương (26 tuổi, ở quận Nam Từ Liêm, Hà Nội) là nhân viên văn phòng. Dạo gần đây, công việc của Lương khá thoải mái, chị có nhiều thời gian rảnh nên muốn tìm thêm công việc để tăng thu nhập.
Thấy trên Facebook có bài "tuyển dụng cộng tác viên của trang thương mại điện tử Shopee ", lương bình quân 4-8 triệu/tháng, Lương gửi thông tin cá nhân cho "tư vấn viên" tên Thu Hiền để đăng ký tài khoản. Sau đó, Lương thực hiện nhiệm vụ để hưởng hoa hồng.
Một người giả mạo là nhân viên của Shopee tư vấn việc làm cộng tác viên cho Lương.
Mỗi ngày, Lương được hướng dẫn viên chỉ định 5 đơn hàng để thanh toán và nhận 5-15% giá trị đơn. Các đơn này là ngẫu nhiên, có thể là váy áo, giày dép hay đồng hồ, nước hoa, giá trị từ 400.000 đồng đến 3-4 triệu. Hoặc có những đơn giá trị lên đến gần 30 triệu đồng như bộ sofa, máy hút bụi, xe máy,...
"Họ gửi cho tôi một đường link, đường link này là một sản phẩm bất kỳ. Tôi click vào đường link sau đó phải thanh toán tiền, gửi đến một tài khoản lạ. Ví dụ món hàng có giá trị 30 triệu đồng, tôi gửi vào tài khoản của họ 30 triệu", chị Lương kể.
Chị Lương gửi tiền đến số tài khoản do hướng dẫn viên cung cấp. Vài phút sau khi thanh toán, họ đã hoàn tiền lại, bao gồm tiền gốc và tiền hoa hồng, có món 5%, món 10%, món 15%,...
Ba lần đầu, chị Lương được nhân viên "Shopee giả" hoàn trả cả gốc và lãi như cam kết.
“Tôi thanh toán 3 đơn đầu tiên có giá trị thấp và được hoàn trả tiền ngay sau đó, lãi được khoảng vài trăm nghìn. Thấy uy tín nên muốn làm nhiều hơn.
Thế nhưng từ đơn thứ 4, giá trị đơn hàng ngày càng cao, hướng dẫn viên bắt tôi thanh toán 3 đơn cùng một lúc, một đơn gần 4 triệu, một đơn hơn 20 triệu và một đơn hơn 62 triệu, tổng hơn 86 triệu”, Lương nói.
Chị Lương lúc này bán tín bán nghi song vẫn cố rút hết tiền trong tài khoản tiết kiệm để hoàn thành nhiệm vụ. Sau khi chị gửi hơn 62 triệu ở lần thanh toán này, hướng dẫn viên từ chối trả lại tiền gốc và hoa hồng cho chị vì “ghi sai nội dung, hệ thống không thể tiếp nhận”. Chị Lương lúc này mới tá hỏa vì mất 62 triệu trong nháy mắt.
Hướng dẫn viên sau đó yêu cầu chị phải tiếp tục thanh toán đơn 62 triệu để được hoàn trả. “Nếu bỏ ngang nhiệm vụ, chị sẽ bị bảo lưu tiền đã gửi. Sau 12 tháng, chị đến trụ sở công ty, cầm theo giấy tờ để nhận lại tiền”, người hướng dẫn nói.
Lo bị mất tất cả, Lương vay tiền bạn bè và đồng nghiệp để tiếp tục gửi lại khoản 62 triệu, hy vọng sẽ được hoàn trả hơn 86 triệu trước đó. Nhưng sau khi chuyển tiền, hướng dẫn viên nói chị không được hoàn trả vì “không đủ sự tín nhiệm”. Nếu muốn hoàn, chị phải tiếp tục làm nhiệm vụ giá trị cao hơn.
Chị Lương ngỡ ngàng khi không được hoàn trả hơn trăm triệu vì "thiếu điểm tín nhiệm".
Biết mình bị lừa, Lương lên mạng cảnh báo mọi người. Theo Lương, ban đầu chị tưởng họ là người của bên "Shopee thật", vì họ gửi cho xem cả "giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp".
"Sau đó mình đâm lao theo lao, còn đi vay tiền bạn bè đồng nghiệp lên đến cả trăm triệu. Chỉ vì ham muốn nhất thời rồi để lại hậu quả mà mình không thể tưởng tượng được. Tiền đã mất, chắc chắn không thể lấy lại. Cả đêm mình khóc không ngủ được, suy nghĩ về món nợ ngập đầu mà không dám kể với ai. Sao cùng là con người mà họ lại thất đức như vậy?”, chị Lương viết.
Nhiều người giống chị Lương đã mắc bẫy chiêu lừa này của các đối tượng giả danh người của Shopee.
Trước đó, ngày 1/3, chị A. (21 tuổi, ở Hà Nội) cũng nhận được lời mời làm "cộng tác viên thanh toán đơn hàng ảo của Shopee" và được hứa hẹn nhận 10% hoa hồng cho mỗi đơn hàng.
Chị A. thanh toán 5 đơn thì bị hướng dẫn viên thông báo chuyển khoản sai nội dung và yêu cầu bị phạt thanh toán thêm 2 đơn hàng thì mới được rút tiền. Tổng số tiền chị A. đã thanh toán là hơn 50 triệu đồng. Khi hướng dẫn viên yêu cầu phạt đơn hàng 67 triệu đồng thì chị A mới nghi ngờ mình bị lừa và đến Công an phường Chương Dương, quận Hoàn Kiếm, trình báo.
Chiêu lừa “việc nhẹ lương cao”
Hiện trên Facebook có rất nhiều bài viết đăng tuyển cộng tác viên làm việc nhẹ lương cao tại nhà. Trong đó có nhiều đối tượng giả danh các trang thương mại điện tử có tiếng như Tiki, Shopee, Lazada, Sendo để đăng bài tuyển dụng.
Ngoài đăng trên mạng xã hội, nhóm người lừa đảo này còn nhắn tin vào số điện thoại của người dân, tự xưng là giám đốc Marketing hoặc nhân viên của các trang trên, tuyển dụng cộng tác viên tham gia mua hàng ảo trên các trang web giả mạo.
Tin nhắn giả mạo nhân viên Shopee được gửi đến nhiều người.
Người tham gia phải đặt mua các sản phẩm theo chỉ định và thanh toán tiền cho các sản phẩm đó. Theo lời hứa hẹn, sau 3-5 phút, cộng tác viên sẽ được hoàn số tiền đã thanh toán và được thưởng hoa hồng.
Mới đầu, người tham gia được hoàn trả tiền thưởng như quảng cáo, song đến các nhiệm vụ cần nạp số tiền lớn lên đến hàng chục và hàng trăm triệu thì không được hoàn trả cả gốc và lãi. Một số nạn nhân được hoàn trả, song chỉ là số tiền hiện trên tài khoản ảo mà không thể rút về.
Trao đổi với PV về vụ việc này, đại diện Shopee khẳng định không có chương trình tuyển dụng cộng tác viên.
“Các đối tượng giả danh nhân viên của sàn để đi lừa đảo. Tinh vi hơn, họ còn giả mạo con dấu, chữ ký của giám đốc điều hành trong các bản cam kết thanh toán hoa hồng, giấy phép đăng ký kinh doanh,... hòng lấy lòng tin của người bị hại để trục lợi bất chính.
Phía sàn thương mại điện tử đã ra cảnh báo người dùng về các trường hợp lừa đảo nạp tiền, hưởng hoa hồng. Theo đó, người dùng cần cẩn trọng trước những tin nhắn đáng ngờ chứa nội dung mạo danh tuyển dụng.
Chúng tôi khuyến cáo người dùng nhanh chóng báo cáo với Shopee hoặc công an khi nhận thấy hoạt động đáng ngờ. Hiện chúng tôi đang phối hợp chặt chẽ với các bên liên quan để xử lý nhiều vụ việc mạo danh tương tự", vị đại điện Shopee cho biết.
Kẻ lừa đảo thường gửi các giấy tờ giả mạo để chiếm đoạt lòng tin của người dân.
Công an Hà Nội đã nhiều lần cảnh báo
Trước đó, ngày 12/3, Công an TP Hà Nội lên tiếng cảnh báo về những vụ lừa đảo qua hình thức tuyển cộng tác viên thanh toán đơn hàng trên Shopee. Cơ quan công an đã nhiều lần cảnh báo người tiêu dùng để tránh “tiền mất tật mang” nhưng tình trạng này vẫn tái diễn.
"Thủ đoạn của các đối tượng là mạo danh nhân viên của sàn thương mại điện tử như Shopee, Lazada, Tiki… và đăng tải thông tin quảng cáo tìm cộng tác viên bán hàng online trên mạng xã hội. Sau đó các đối tượng yêu cầu cộng tác viên phải thanh toán đơn hàng trước cho công ty và sẽ nhận lại được tiền gốc cộng thêm chiết khấu 10 - 20%. Tuy nhiên, sau khi chuyển tiền cho công ty, cộng tác viên sẽ không nhận được lại tiền", công an TP Hà Nội cho biết.
Nhiều thông tin tìm cộng tác viên giả mạo trên mạng xã hội.
Với "mồi nhử" hoa hồng hấp dẫn, nhiều nạn nhân đã sập bẫy, nhất là những phụ nữ đang nuôi con nhỏ, hiện ở nhà không có việc làm, hoặc người có nhu cầu bán hàng online để kiếm thêm thu nhập.
Để chủ động phòng ngừa tội phạm, Công an TP Hà Nội đề nghị người dân nêu cao tinh thần cảnh giác. Khi làm cộng tác viên cho các công ty, doanh nghiệp, đơn vị cung ứng hàng hóa, dịch vụ, người dân cần kiểm tra rõ các thông tin về hàng hóa và đơn vị cung cấp thông qua nhiều nguồn khác nhau, để kiểm chứng tính chính xác. Khi phát hiện ra trường hợp lừa đảo, người dân cần báo ngay cho cơ quan Công an để nhanh chóng xác minh, ngăn chặn và xử lý các đối tượng vi phạm theo quy định của pháp luật.
"Mức phạt cao nhất là tù chung thân"
Trao đổi với phóng viên, luật sư Phan Kế Hiền, Công ty Luật Bảo Tín cho hay, kẻ xấu thường đánh vào tâm lý ham muốn kiếm tiền nhanh chóng, dễ dàng của người dân để lừa đảo.
"Lợi dụng tình hình dịch bệnh, sự khó khăn và trình độ nhận thức của một số người mà những kẻ xấu đã và đang cố tình thực hiện hành vi lừa đảo với thủ đoạn tinh vi qua mạng xã hội, khiến nhiều người mất tiền.
Trường hợp người dân đã trót tham gia vào hệ thống lừa đảo và biết mình bị lừa thì hãy dừng việc chuyển thêm tiền vào bất kỳ tài khoản nào. Sau đó, người dân hãy thu thập, sao chụp các tài liệu, giao dịch, sao kê tài khoản, tin nhắn, hay cuộc gọi đã thực hiện với kẻ lừa đảo để mang đến cơ quan có thẩm quyền trình báo", luật sư Hiền nói.
Luật sư Phan Kế Hiền, Công ty Luật Bảo Tín.
Về xử phạt, tùy theo số tiền các đối tượng chiếm đoạt được mà có khung phạt hành chính hoặc hình sự tương ứng.
Với xử phạt vi phạm hành chính, theo quy định tại khoản 1,2 Điều 15 Nghị định số 144/2021/NĐ-CP, người nào có hành vi dùng thủ đoạn gian dối, lừa đảo gây thiệt hại đến tài sản của tổ chức, cá nhân khác thì sẽ bị phạt tiền mức thấp nhất là 2 triệu đồng và mức cao nhất là 5 triệu đồng.
Về xử lý hình sự, người lừa đảo có thể phải đối mặt với hình phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm, theo Điều 174 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2017. Nếu giá trị tài sản từ 500 triệu đồng trở lên thì khung hình phạt từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân.
