Thời điểm quan trọng
Tại Hội thảo khoa học quốc gia đánh giá kinh tế Việt Nam năm 2024 và triển vọng năm 2025 với chủ đề “Thúc đẩy cải cách thể chế kinh tế trong bối cảnh mới” sáng 10/4, GS.TS Phạm Hồng Chương - Giám đốc Đại học Kinh tế Quốc dân - đánh giá, năm 2024 có thể coi là một năm sôi động của kinh tế trong nước với nhiều bước chuyển mình mạnh mẽ. Tuy nhiên, nền tảng còn chưa vững chắc khi năng suất lao động còn thấp so với các nước trong khu vực. Khu vực FDI tiếp tục lấn át khu vực trong nước với 71,7% tổng kim ngạch xuất khẩu và 63,2% tổng kim ngạch nhập khẩu, nhưng giá trị gia tăng của khu vực FDI đóng góp vào nền kinh tế còn chưa tương xứng. Trong khi đó, khu vực doanh nghiệp nội địa còn khó khăn.
Theo ông Chương, mục tiêu tăng trưởng ở mức 8% trong năm 2025 và cao hơn trong các năm tiếp theo đầy thử thách. Để đạt mục tiêu này, bên cạnh việc phát huy các động lực tăng trưởng truyền thống thì việc xây dựng một hệ thống thể chế kinh tế phù hợp là hết sức quan trọng.
“Đây là thời điểm quan trọng để Việt Nam xem xét, đánh giá thể chế kinh tế thị trường của mình nhằm chuẩn bị tốt cho giai đoạn chuyển sang nhóm thu nhập trung bình cao vào năm 2030, hướng đến trở thành nước có thu nhập cao vào năm 2045. Nhìn tổng thể, thể chế kinh tế của Việt Nam vẫn còn rất nhiều dư địa cải cách, để thực sự trở thành bệ đỡ cho giai đoạn phát triển tiếp theo”, ông Chương nhấn mạnh.
![]() |
Các chuyên gia tại hội thảo ngày 10/4. |
GS.TS Tô Trung Thành - Đại học Kinh tế Quốc dân - đã chỉ ra một số hạn chế về thể chế kinh tế của Việt Nam đang cản trở đà tăng trưởng kinh tế. Đó là nhiều vấn đề lớn cần phải giải quyết liên quan đến việc đảm bảo quyền sở hữu, chất lượng của hệ thống pháp luật kinh tế, sự bình đẳng của các thành phần kinh tế trong hoạt động kinh doanh...
Về hệ thống pháp luật, bộ máy nhà nước còn cồng kềnh, pháp luật về phân cấp, phân quyền trong hành chính... cũng cần phải xem xét, điều chỉnh.
Gỡ nút thắt tăng trưởng kinh tế ra sao?
Theo chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan, bên cạnh những kết quả tích cực của nền kinh tế năm 2024 thì dấu ấn quan trọng trong năm đó là chúng ta đã nhìn nhận thẳng thắn về điểm nghẽn của điểm nghẽn là thể chế, quyết liệt thực hiện cải cách, tinh gọn bộ máy. Đặc biệt, vai trò của kinh tế tư nhân đã được công nhận, được định vị lại là động lực tăng trưởng quan trọng nhất, để từ đó có chính sách hỗ trợ phù hợp.
“Chúng ta đã có nhiều cột mốc quan trọng, nhưng quan trọng nhất là nhìn nhận được chính mình, đánh giá đúng năng lực thực sự của mình thì mới có thể thay đổi được”, bà Lan nhấn mạnh.
TS. Vũ Thành Tự Anh - Đại học Fulbright Việt Nam - cho rằng: "Trong bối cảnh hiện nay, chúng ta phải thấu hiểu môi trường quốc tế. Việt Nam là quốc gia phụ thuộc rất nhiều môi trường quốc tế. Bây giờ môi trường này thay đổi chóng mặt, chúng ta cần phát triển kinh tế trong nước và coi là nội lực cơ bản nhất của nền kinh tế Việt Nam. Theo đó, chúng ta cần nỗ lực cơ bản tái cơ cấu nền kinh tế. Định vị lại khu vực đóng vai trò trọng tâm, đặt trả cho khu vực kinh tế tư nhân đúng vị trí của nó".