Chung dòng máu Lạc Hồng: Kiều bào và khát vọng phát triển đất nước

Đoàn kết cần trở thành hành động

Để cộng đồng kiều bào thật sự trở thành một phần gắn bó và có ảnh hưởng tích cực đến sự phát triển của quê hương, tôi cho rằng "đoàn kết không chỉ là tình cảm, mà phải trở thành hành động, hành động kết nối, hành động phụng sự, và hành động truyền cảm hứng".

Nhằm phát huy tối đa nguồn lực kiều bào ta ở nước ngoài hướng về xây dựng quê hương đất nước, tôi đề xuất thành lập một nền tảng số thống nhất nhằm kết nối các hội đoàn cộng đồng, doanh nghiệp, trí thức và cá nhân kiều bào có mong muốn đóng góp cho đất nước với các cơ quan thuộc Chính phủ và bộ, ngành, địa phương. Với sự phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI), việc phân tích, tổng hợp thông tin và kết nối các ý tưởng với những nơi cần đã thuận lợi hơn rất nhiều, khiến việc kết nối trở nên khả thi hơn so với trước đây.

Tôi hình dung nền tảng này sẽ là nơi các bộ, ngành, địa phương có thể "đặt hàng" để kiều bào, trí thức VN tại nước ngoài nắm bắt thông tin một cách nhanh chóng, đưa ra các ý tưởng và đề xuất phương hướng giải quyết. Sau đó, những giải pháp, ý tưởng thiết thực nên được Chính phủ quan tâm, các bộ, ngành liên quan trao đổi cụ thể với kiều bào, trí thức để nhanh chóng thực thi trong thực tế.

Tôi đề xuất thành lập Quỹ VN vươn mình với sự hỗ trợ tài chính từ các tập đoàn, doanh nghiệp tư nhân, các công ty lớn nhằm hỗ trợ việc đãi ngộ các trí thức, tài năng kiều bào trở về đóng góp vào công cuộc xây dựng đất nước. Tham gia một số diễn đàn tri thức kiều bào toàn cầu thời gian qua, tôi thấy rằng nhiều tri thức VN tại nước ngoài đau đáu với việc làm thế nào để trở về đóng góp cho quê hương, đất nước nhưng lại gặp trở ngại vì chế độ đãi ngộ, điều kiện, môi trường làm việc, hay cơ hội học tập, phát triển của gia đình, con cái.

Dẫu biết đóng góp từ xa cũng là yêu nước, nhưng việc được hỗ trợ về tài chính sẽ giúp phát huy tối đa trí tuệ trí thức kiều bào trong việc hỗ trợ các dự án tại VN. Đặc biệt là các lĩnh vực trọng điểm về khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, các ngành công nghệ cao nếu có những cá nhân kiệt xuất dẫn dắt sẽ đi được nhanh hơn, xa hơn, hiệu quả hơn, góp phần thực hiện Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Đặc biệt, để các địa phương sau khi sáp nhập tỉnh, thành có sự kết nối với quốc tế, tôi đề xuất các bộ, ngành, địa phương cùng phối hợp với cộng đồng kiều bào tại nước ngoài tổ chức các sự kiện văn hóa - giáo dục - kinh tế mang tầm quốc tế (như hội thảo chuyên đề, chuỗi hoạt động kỷ niệm những sự kiện lịch sử của đất nước, quảng bá văn hóa VN qua nghệ thuật và ẩm thực...) qua đó sẽ mang tới cho kiều bào và các quốc gia khác thông tin mới về đất nước sau ngày "sắp xếp lại giang sơn".

TS Nguyễn Hồng Sơn, Chủ tịch Liên hiệp hội người VN tại Nhật Bản

Mong mỏi góp sức xây dựng quê hương

Tôi đang sinh sống và làm kinh doanh tại Mỹ, từng có cơ hội đi qua nhiều quốc gia trên thế giới, nhưng dù đi xa đến đâu, tôi vẫn thấy không nơi nào dễ sống và để lại nhiều cảm xúc như quê hương VN - nơi mình đã sinh ra và lớn lên. Tôi cũng thường xuyên kết nối với cộng đồng người Việt khắp năm châu, và điều khiến tôi trân quý nhất là tinh thần hướng về đất nước luôn cháy bỏng trong mỗi người. Ai cũng mong muốn được quay về đóng góp, chung tay vì sự phát triển của quê hương.

Tuy nhiên, trên hành trình đó, vẫn còn không ít rào cản khiến nhiều kiều bào chưa thể thực hiện trọn vẹn tâm nguyện của mình. Một trong những khó khăn lớn nhất vẫn là vấn đề thủ tục hành chính còn phức tạp, thiếu đồng bộ giữa các địa phương. Dù Nhà nước đã có những chủ trương rất đúng đắn để khuyến khích Việt kiều đầu tư và trở về cống hiến nhưng khâu triển khai vẫn còn nhiều bất cập. Có những chính sách được ban hành ở T.Ư, nhưng khi áp dụng ở địa phương lại bị hiểu và thực hiện theo những cách khác nhau, gây không ít khó khăn cho doanh nghiệp và nhà đầu tư kiều bào.

Tôi cho rằng để khơi thông nguồn lực quý giá từ cộng đồng Việt kiều, Nhà nước cần tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính, tạo ra một môi trường minh bạch, thông thoáng và thân thiện hơn cho nhà đầu tư. Đặc biệt, nên đơn giản hóa các thủ tục liên quan đến quốc tịch, sở hữu nhà đất, và giấy phép kinh doanh để tạo điều kiện cho Việt kiều dễ dàng trở về lập nghiệp.

Cộng đồng kiều bào không chỉ có tiềm lực tài chính mà còn sở hữu tri thức, công nghệ, kinh nghiệm quản lý và mạng lưới quốc tế phong phú. Nếu được tạo điều kiện phù hợp, chắc chắn đây sẽ là một nguồn lực chiến lược, góp phần to lớn vào công cuộc phát triển KT-XH và tăng cường sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, đúng như tinh thần mà Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh: "Đoàn kết là sức mạnh của dân tộc".

Bà Trần Thị Mười, Việt kiều Mỹ, người sáng lập Công ty KanvieLife tại VN

Sẵn sàng làm cầu nối ngoại giao phụng sự đất nước

Trong bối cảnh hiện nay, khi đất nước ta đứng trước vận mệnh vươn mình, Đảng ta đã đưa ra những chính sách quan trọng để phát triển đất nước trong thời kỳ mới. Tuy nhiên, cuộc cách mạng thời bình này cũng đối mặt với không ít khó khăn, thách thức. Trong đó, các thế lực thù địch luôn lợi dụng để xuyên tạc, bịa đặt thông tin xấu độc, nhằm gây chia rẽ, làm phát sinh tâm lý tiêu cực, hòng làm xói mòn niềm tin của nhân dân với chế độ.

Do đó, hơn lúc nào hết, lực lượng kiều bào, trong đó có thanh niên, trí thức trẻ VN, cần phát huy tinh thần đoàn kết, ý thức được trách nhiệm chính trị, để vững tin và chung tay cùng toàn Đảng, toàn dân thực hiện tốt vai trò làm chủ đất nước của mình, đưa đất nước vững bước tiến nhanh bằng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Cộng đồng người VN ở nước ngoài cần luôn có ý thức hướng về Tổ quốc, sẵn sàng làm cầu nối ngoại giao, đặc biệt chú trọng tới ngoại giao khoa học, để đưa nước ta hội nhập sâu và rộng hơn, từng bước định hình vai trò và vị thế đất nước trong khu vực và trên thế giới.

Đảng và Nhà nước cũng đã có những chính sách cởi mở để thu hút và gìn giữ nhân tài, kêu gọi, hiệu triệu người VN hiến kế để phát triển đất nước. Tôi cho rằng việc phát huy khối đại đoàn kết dân tộc không chỉ là trách nhiệm của Nhà nước mà còn là việc mỗi người Việt, dù ở trong hay ngoài nước. Khi mỗi người đều hướng về Tổ quốc với tinh thần xây dựng, sẻ chia, thì không có thách thức nào là không thể vượt qua.

PGS-TS Trần Lê Hưng, Trường kỹ sư Paris, ĐH Gustave Eiffel, Pháp; thành viên Ban chủ nhiệm Mạng lưới Trí thức trẻ VN toàn cầu