Câu chuyện đời ông không chỉ dừng lại ở hành trình thoát nghèo của một hộ gia đình mà còn là minh chứng sống động cho vai trò của người có uy tín trong cộng đồng, những người đã và đang thắp lên khát vọng đổi thay, lan tỏa tinh thần vươn lên như ngọn lửa bùng cháy giữa đại ngàn Tây nguyên.
Hành trình từ đôi bàn tay trắng
Ở tuổi 67, già làng Ksor Thôn (làng Lân, dân tộc Jrai) vẫn nhớ như in những ngày cơ cực của hơn 2 thập niên trước. "Nhà cửa tạm bợ, làm lụng quanh năm mà vẫn thiếu ăn. Đêm mưa, nước nhỏ tứ phía, vợ chồng chỉ biết lấy manh chiếu che con cho qua đêm. Sáng mai lại lên rẫy với cái bụng đói. Đến mùa giáp hạt, nhìn đàn con gầy gò vì thiếu ăn, tôi thương mà không biết làm gì hơn", ông kể, ánh mắt đăm chiêu.

Từ câu chuyện thoát nghèo, già Ksor Thôn trở thành điểm tựa đoàn kết cho cộng đồng nơi biên cương
Ảnh: Trần Hiếu
Sinh ra trong nghèo khó, già Thôn từng loay hoay trong vòng luẩn quẩn của đói kém và tập tục cũ. Thế nhưng khác với nhiều người cùng thời, ông mang trong mình tinh thần cầu tiến và ham học hỏi. Bước ngoặt đến khi ông nhận ra giá trị của việc nắm bắt các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước. "Tôi tự nhủ muốn thoát nghèo thì phải giữ đất để làm, không bán, không đổi. Phải học cách áp dụng khoa học kỹ thuật, phải đi ra ngoài để biết cái hay, cái giỏi của người ta. Từ sách vở, rồi sau này cả internet nữa, tôi học được nhiều lắm", ông nhớ lại.
Từ quyết tâm ấy, ông tận dụng hiệu quả các chính sách hỗ trợ như bò giống, lúa giống, phân bón của Nhà nước. Không chỉ nhận, ông còn tìm tòi, học thật kỹ cách làm và áp dụng đúng quy trình. Kết quả là ruộng rẫy trúng mùa, đàn bò ngày một nhiều, cái ăn cái mặc dần dư dả.
Giờ đây, gia đình già Thôn đã có căn nhà cấp 4 khang trang, xe công nông phục vụ sản xuất, xe máy để đi lại. Thu nhập mỗi năm đạt hàng trăm triệu đồng. Các con đã lập gia đình, cuộc sống ổn định. Ông cười hiền: "Tôi vui không chỉ vì nhà mình đã đủ đầy, mà vì nhiều bà con nghe theo, chí thú làm ăn, giờ cũng có của ăn của để".
Anh Ralan Huy, người trong làng, chia sẻ: "Mình nhờ già Thôn chỉ cách mà biết nuôi bò, trồng điều, cà phê. Trước đây mê rượu, sáng ra là uống, không tiền thì nợ. Giờ nghĩ lại sợ lắm. Nhờ già Thôn động viên, mình bỏ rượu, tập trung làm ăn, nuôi con cái ăn học".

Vài năm trở lại đây, nhờ được mùa, được giá, đồng bào ở xã Ia O đã có của ăn của để, đời sống khấm khá hơn
Ảnh: Trần Hiếu
Cầu nối giữa Đảng và nhân dân
Chính nhờ uy tín và nếp sống gương mẫu, già Ksor Thôn đã được cộng đồng tin tưởng bầu chọn làm người có uy tín vào năm 2022. Từ đó, vai trò của ông vượt khỏi phạm vi gia đình, trở thành cầu nối tin cậy giữa chính quyền và nhân dân.
Ông thường xuyên đến từng nhà, tham gia các buổi họp làng, vận động bà con chấp hành chủ trương, chính sách, pháp luật. Từ phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa", "Ngày vì người nghèo" đến việc thay đổi nếp nghĩ, cách làm, đâu đâu cũng có dấu chân của già Thôn.
"Trong lĩnh vực an ninh trật tự, già Thôn luôn phối hợp chặt chẽ với chính quyền và công an. Ông am hiểu tâm lý đồng bào, nhiều lần trực tiếp hòa giải tranh chấp đất đai, mâu thuẫn gia đình. Nhờ đó, làng giữ được đoàn kết, không xảy ra điểm nóng", ông Rcom Blan, Chủ tịch Ủy ban MTTQ VN xã Ia O, cho biết.
Một dấu ấn lớn khác là việc già Thôn kiên trì vận động bà con thay đổi nếp sống: cưới xin không thách cưới, tang lễ không để lâu, lễ hội tổ chức gọn nhẹ, văn minh. Ông còn cùng đoàn thể vận động xây nhà vệ sinh, di dời chuồng trại ra xa nhà ở. Đến nay, hơn 80% hộ đã có nhà vệ sinh, gia súc cũng không còn thả rông như trước.
Không chỉ lo kinh tế, ông còn góp phần gìn giữ văn hóa truyền thống của cộng đồng. Ở làng Lân, nơi hơn 70% dân số là người Jrai, già Thôn vận động khôi phục cồng chiêng, nghề đan lát, trò chơi dân gian và lễ hội truyền thống. Nhờ sự kiên trì ấy, năm 2020, làng Lân được công nhận "Làng nông thôn mới", nhiều hộ được vinh danh "gia đình văn hóa".

Những vườn chanh dây mát mắt ở xã biên giới Ia O
Ảnh: Trần Hiếu
Tầm nhìn từ người có uy tín
Để làm tròn trọng trách, già Ksor Thôn không ngừng học hỏi. Ông tham gia các lớp tập huấn nghiệp vụ mặt trận, cùng Ban công tác mặt trận làng Lân (9 thành viên) hoạt động nền nếp, gắn bó chặt chẽ với Ủy ban MTTQ VN xã Ia O. Năm nào ông cũng được cấp ủy, chính quyền đánh giá hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ.
"Tôi chỉ tâm niệm một điều: kiên định với mục tiêu của Đảng, nghiêm túc thực hiện chính sách. Tôi muốn cùng bà con xây dựng làng giàu mạnh, văn minh", ông nói giản dị.
Xã Ia O rộng hơn 13.000 ha, có hơn 11.000 dân, trong đó 68% là đồng bào Jrai, còn lại là Thái, Nùng, Mường, Khơ Me… Trong bối cảnh đa dân tộc ấy, vai trò của những người có uy tín như già Thôn càng trở nên đặc biệt quan trọng.
Câu chuyện thoát nghèo của ông không chỉ là tấm gương cho thanh niên mà còn là "kim chỉ nam" để cộng đồng tin tưởng, cùng đi theo con đường làm ăn chính đáng, tránh xa cám dỗ. Hơn 2 năm trước, khi một số thanh niên làng Kloong bị kẻ xấu lừa sang Campuchia lao động "việc nhẹ lương cao", chính ông đã đến từng nhà vận động: "Đất mình tốt, trồng gì cũng được, nuôi bò, nuôi heo đều có cái ăn. Đừng nghe kẻ xấu mà hại thân, hại của". Những lời gan ruột ấy dần thấm, thanh niên trong làng chí thú làm ăn, nhiều gia đình thoát nghèo.

Niềm vui khi cây chanh dây bén rễ, cho thu hoạch tốt
Ảnh: Trần Hiếu

Xã Ia O là địa phương bảo tồn được nhiều nét văn hóa truyền thống
Ảnh: Trần Hiếu
Mạch sống mới nơi biên giới
Hôm nay, dọc dải đất biên cương Ia O là bạt ngàn cao su, cà phê, hồ tiêu, điều, chanh dây. Những cánh rẫy xanh tốt ấy là thành quả từ sự cần cù của đồng bào các dân tộc, là minh chứng rõ rệt cho sự đổi thay. Trong niềm vui chung ấy, ánh mắt già Thôn lấp lánh niềm tự hào.
Ông Phan Đình Thắm, Chủ tịch UBND xã Ia O, cho biết: "Ia O là một trong 7 xã biên giới phía tây Gia Lai, đời sống bà con còn nhiều khó khăn. Chúng tôi ưu tiên hỗ trợ hộ nghèo, cận nghèo học nghề, vay vốn, chuyển đổi cây trồng vật nuôi. Đồng thời nhân rộng mô hình hay, biểu dương điển hình. già làng Ksor Thôn là một trong những tấm gương tiêu biểu nhất, góp phần quan trọng vào công cuộc xóa đói giảm nghèo và giữ vững an ninh trật tự".
Từ căn nhà tạm bợ giữa mưa gió, nay già làng Ksor Thôn đã có mái ấm khang trang, con cái thành đạt. Ông không dừng lại ở hạnh phúc riêng, mà tiếp tục dốc lòng cho cộng đồng, làm "người giữ lửa" cho phong trào vươn lên nơi biên cương. Hành trình ấy vẫn đang tiếp diễn. Và ở mỗi bước đi, bà con Ia O lại thêm vững tin vào một tương lai tươi sáng, nơi tiếng cồng chiêng trầm hùng ngân vang giữa bản làng, hòa cùng màu xanh bạt ngàn của rẫy cà phê, hồ tiêu, cao su trên vùng biên cương Tổ quốc.