Công ty CP Tập đoàn Vàng bạc đá quý DOJI là một trong những công ty vàng nổi tiếng tại Việt Nam, hoạt động trong lĩnh vực vàng bạc đá quý, trang sức, bất động sản và tài chính.
Theo giới thiệu website tập đoàn, DOJI tiền thân là Công ty Phát triển Công nghệ và Thương mại TTD, thành lập ngày 28-7-1994, vốn điều lệ ban đầu là 1.100 tỉ đồng.
Cổ đông sáng lập gồm ông Đỗ Minh Phú góp 770 tỉ đồng, tương đương tỉ lệ sở hữu 70%, Đỗ Vũ Phương Anh và Đỗ Đức Minh mỗi người góp 165 tỉ đồng, tương đương mỗi người sở hữu 15% còn lại.
DOJI đã có nhiều lần thay đổi vốn điều lệ. Cụ thể, năm 2016, công ty tăng vốn lên 1.500 tỉ đồng. Tháng 1-2019, vốn điều lệ của DOJI đạt 2.000 tỉ đồng. Đến tháng 9-2019, công ty tiếp tục tăng vốn lên 3.000 tỉ đồng. Cập nhật đến tháng 12-2021, vốn điều lệ của DOJI ở mức 4.500 tỉ đồng.
Với hơn 30 năm phát triển, sự lớn mạnh của DOJI gắn liền với tên tuổi của ông Đỗ Minh Phú.
Ông Phú từng là Tổng Giám đốc Công ty liên doanh Đá quý VIGEMTEC từ năm 1992 đến năm 1994, trước khi thành lập và giữ vai trò Tổng Giám đốc Công ty TNHH Phát triển Công nghệ và Thương mại TTD vào năm 1994.
Ông Đỗ Minh Phú Nguồn: DOJI
Từ khi chuyển sang mô hình tập đoàn, DOJI cũng bắt đầu mở rộng đầu tư sang các lĩnh vực khác và có nhiều thương vụ gây chú ý trên thị trường.
Một bước ngoặt đáng chú ý trong quá trình phát triển của DOJI là việc tái cơ cấu thành công Ngân hàng TMCP Tiên Phong (TPBank) vào năm 2012, trở thành cổ đông chiến lược của ngân hàng này. Khi đó, ông Đỗ Minh Phú, Chủ tịch DOJI được bầu làm Chủ tịch HĐQT TPBank.
Dưới sự lãnh đạo của ông Phú và các cộng sự, TPBank từ lỗ hơn 1.300 tỉ đồng (năm 2011) đã bắt đầu có lợi nhuận và liên tục tăng trưởng, từ lãi sau thuế 116 tỉ đồng năm 2012 lên mức đỉnh 6.260 tỉ đồng năm 2022 và hiện lãi sau thuế năm 2024 hơn 6.000 tỉ đồng.
Tuy nhiên, sau khi có quy định không cho phép chủ tịch, tổng giám đốc ngân hàng được làm lãnh đạo ở các doanh nghiệp khác, ông Phú đã chuyển giao vai trò điều hành tại DOJI cho thế hệ kế cận.
Tháng 4-2018, ông Đỗ Minh Đức - con trai ông Phú - đã trở thành người đại diện theo pháp luật kiêm Tổng Giám đốc DOJI.
Song song với quá trình chuyển giao quyền điều hành, năm 2020, DOJI gây chú ý khi thâu tóm Công ty Thế giới Kim Cương - tốp 3 doanh nghiệp bán lẻ vàng bạc trang sức lớn nhất tại Việt Nam. Giá trị thương vụ không được tiết lộ nhưng theo giới kinh doanh số tiền bỏ ra không hề nhỏ.
Đến tháng 9-2023, DOJI có sự biến động nhân sự khi người đại diện kiêm tổng giám đốc mới là bà Đỗ Vũ Phương Anh - con gái ông Phú. Hiện nay, ông Đỗ Minh Phú giữ vai trò là Chủ tịch Hội đồng sáng lập DOJI.
Về tình hình tài chính của DOJI, theo báo cáo tài chính trong ba năm 2021, 2022 và 2023, lợi nhuận sau thuế của DOJI lần lượt đạt 234 tỉ đồng, 1.017 tỉ đồng và 491 tỉ đồng.
Trong khi đó, nợ phải trả của DOJI Group lại tăng mạnh qua các năm, từ mức 923 tỉ đồng (năm 2021) lên 12.405 tỉ đồng (năm 2022) và đạt 15.851 tỉ đồng (năm 2023). Tính đến cuối năm 2023, DOJI không còn dư nợ trái phiếu.
Theo DOJI, đến nay, Tập đoàn có 14 công ty thành viên hoạt động theo mô hình công ty mẹ-con, 4 công ty liên kết góp vốn, 50 chi nhánh, gần 200 trung tâm và hơn 400 đại lý trên toàn quốc.
DOJI được Tổ chức đánh giá xếp hạng VNR500 xếp hạng là tốp 5 doanh nghiệp tư nhân lớn nhất Việt Nam trong 14 năm liên tiếp (2010 - 2023). Cũng trong 12 năm liên tiếp (2012 - 2023), Tập đoàn được công nhận là Thương hiệu quốc gia Việt Nam.
Chi tiết các vi phạm trong kinh doanh vàng của DOJI
Theo thông báo kết luận thanh tra về hoạt động kinh doanh vàng của Công ty CP Tập đoàn Vàng bạc Đá quý DOJI, Thanh tra Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã chỉ ra một loạt vi phạm của doanh nghiệp này.
Cụ thể, vi phạm liên quan chứng từ, hóa đơn mua bán vàng với TPBank và việc mua vàng nguyên liệu từ một số cá nhân cho Công ty DOJI; vi phạm về chấp hành chế độ báo cáo trong hoạt động mua, bán vàng miếng; về một số giao dịch bán vàng với giá bán cao hơn giá niêm yết.
Đáng chú ý, hoạt động kinh doanh vàng khác (hoạt động vay vốn bằng vàng của người dân, khách hàng và hoạt động giữ hộ vàng miếng trên ứng dụng EGOLD) khi chưa được cấp có thẩm quyền cho phép.
Theo Thanh tra NHNN, DOJI còn vi phạm quy định về thương mại điện tử, sử dụng công nghệ số để kinh doanh vàng.
Cơ quan chức năng nhấn mạnh, DOJI có dấu hiệu đưa thông tin gây nhầm lẫn về doanh nghiệp, hàng hóa mà doanh nghiệp cung cấp đến khách hàng nhằm thu hút khách hàng của doanh nghiệp khác, liên quan đến hành vi cạnh tranh không lành mạnh.
Việc lập chứng từ nhập, xuất kho vàng giữ hộ tại Công ty DOJI còn có nhầm lẫn ghi nội dung sai với hình thức chứng từ, lập chứng từ chưa đúng mẫu quy định; một số địa điểm đăng ký rút vàng đưa thông tin, địa chỉ chưa chính xác.
Kết quả thanh tra có một số cá nhân bán vàng nguyên liệu cho Công ty DOJI với khối lượng lớn bất thường so với nghề nghiệp, nhân thân của cá nhân bán vàng, trong đó xác minh có cả trường hợp Công ty (không phải Công ty DOJI) thông qua cá nhân để bán vàng nguyên liệu cho doanh nghiệp kinh doanh vàng có thể nhằm mục đích không xuất hóa đơn, không kê khai nộp thuế đối với vàng bán, che dấu nguồn gốc đối với vàng nguyên liệu... gây bất ổn đến thị trường vàng trong nước như thời gian vừa qua.
Kết quả xác minh, đề xuất, kiến nghị đã được Thống đốc NHNN có văn bản chuyển thông tin sang Bộ Công an để xác minh, điều tra, xử lý theo quy định.
Việc chấp hành quy định của pháp luật về hoạt động phòng, chống rửa tiền: Công ty DOJI vi phạm một số quy định của pháp luật về hoạt động phòng, chống rửa tiền, cụ thể ban hành quy định nội bộ chưa đầy đủ theo quy định; không báo cáo một số giao dịch có giá trị lớn phải báo cáo NHNN; không thực hiện nhận biết thông tin khách hàng...
Công ty DOJI vi phạm về hạch toán tổng chi phí lãi vay được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN đối với doanh nghiệp không đúng quy định. Doanh nghiệp có hoạt động vay và hoàn trả vàng vay cho khách hàng nhưng không lập hóa đơn khi hoàn trả hàng hóa vay (vàng) cho bên cho vay theo quy định.
Việc cá nhân mua, bán vàng (vàng miếng SJC, vàng trang sức) trên ứng dụng EGOLD của DOJI, NHNN lưu ý Nghị định 24 không quy định cấp phép cho cá nhân kinh doanh vàng miếng.
Tuy nhiên, cá nhân được mua, bán vàng miếng tại (hoặc với) các tổ chức đã được cấp phép....
Ngay khi kết thúc thanh tra trực tiếp, Thanh tra NHNN đã có báo cáo một số vụ việc có vi phạm pháp luật tại DOJI, Thống đốc NHNN đã phê duyệt và có văn bản chuyển thông tin sang Bộ Công an để xác minh, điều tra, xủ lý.
Căn cứ chỉ đạo của các cấp có thẩm quyền, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham những, kinh tế, buôn lậu - Bộ Công an đã có ý kiến trả lời văn bản của NHNN, theo đó, giao cơ quan Thuế (Tổng cục Thuế nay là Cục Thuế) chủ trì kiểm tra, đánh giá và xử lý theo quy định của pháp luật.
Một số giao dịch có dấu hiệu trốn tránh nghĩa vụ thuế, che giấu nguồn gốc vàng nguyên liệu, hành vi có nguy cơ gây bất ổn cho thị trường vàng. Thông tin đã được chuyển sang Bộ Công an để điều tra, xử lý.
Đồng thời, Công ty DOJI cũng bị xử phạt hành chính 1,365 tỉ đồng.
Ngoài DOJI, Ngân hàng Nhà nước phạt hàng tỉ đồng với SJC, PNJ, Bảo Tín Minh Châu, TPBank, Eximbank và chỉ ra các vi phạm trong hoạt động kinh doanh vàng.
