So với Luật BHXH 2014, chế độ trợ cấp một lần khi nghỉ hưu của người lao động đã có sửa đổi, bổ sung. Cụ thể, theo quy định hiện hành, người lao động có thời gian đóng BHXH cao hơn số năm tương ứng với tỉ lệ hưởng lương hưu 75% thì khi nghỉ hưu, ngoài lương hưu còn được hưởng trợ cấp một lần; Cứ mỗi năm đóng vượt sẽ được tính bằng 0,5 tháng lương mức bình quân đóng BHXH.
Trong khi đó, theo quy định tại Điều 68 của Luật BHXH 2024 (hiệu lực từ 1-7-2025), chế độ trợ cấp một lần khi nghỉ hưu của người lao động được chia thành 2 trường hợp.
Theo đó, lao động nam có thời gian đóng BHXH cao hơn 35 năm, lao động nữ đóng BHXH cao hơn 30 năm, khi nghỉ hưu, ngoài lương hưu còn được hưởng trợ cấp một lần bằng 0,5 lần của mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH cho mỗi năm đóng cao hơn đến tuổi nghỉ hưu theo quy định của pháp luật.
Lao động nam đóng BHXH hơn 35 năm, ngoài lương hưu sẽ được hưởng trợ cấp một lần khi nghỉ hưu
Trường hợp người lao động đã đủ điều kiện hưởng lương hưu (theo quy định tại Điều 64 và Điều 65 của Luật này) mà tiếp tục đóng BHXH thì mức trợ cấp bằng 2 lần của mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH cho mỗi năm đóng cao hơn (vượt 35 năm đóng với nam, 30 năm với nữ) kể từ sau thời điểm đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định của pháp luật đến thời điểm nghỉ hưu.
Mới đây, tại dự thảo Thông tư quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật BHXH về BHXH bắt buộc, Bộ LĐ-TB-XH đã đề xuất cách tính mức hưởng trợ cấp một lần cụ thể hơn cho người hưởng hưu kèm theo ví dụ minh họa.
Theo đó, đối với trường hợp người lao động đã đủ điều kiện hưởng lương hưu theo quy định mà tiếp tục đóng BHXH thì mức trợ cấp một lần khi nghỉ hưu đối với thời gian đóng BHXH cao hơn 35 năm đối với nam và cao hơn 30 năm đối với nữ được tính cụ thể như sau:
a) Mỗi năm đóng BHXH cao hơn 35 năm đối với nam và cao hơn 30 năm đối với nữ trước thời điểm đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định được tính bằng 0,5 lần của mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH.
b) Mỗi năm đóng BHXH cao hơn 35 năm đối với nam và cao hơn 30 năm đối với nữ kể từ sau thời điểm đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định được tính bằng 2 lần của mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH.
Ví dụ: Ông D. làm việc trong điều kiện lao động bình thường, tại thời điểm đủ tuổi nghỉ hưu có 38 năm đóng BHXH nhưng ông D. không nghỉ việc hưởng lương hưu mà tiếp tục làm việc và đóng BHXH thêm 3 năm mới nghỉ việc hưởng lương hưu. Khi nghỉ việc hưởng lương hưu ông D. có tổng thời gian đóng BHXH là 41 năm. Như vậy, ngoài lương hưu ông D. còn được hưởng trợ cấp một lần được tính như sau:
- 3 năm đóng BHXH cao hơn 35 năm trước thời điểm đủ tuổi nghỉ hưu, mỗi năm bằng 0,5 lần của mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội: 3 năm x 0,5 = 1,5.
- 3 năm đóng BHXH cao hơn 35 năm kể từ sau thời điểm đủ tuổi nghỉ hưu, mỗi năm bằng 2 lần của mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH: 3 năm x 2 = 6.
Như vậy, ông D. được hưởng trợ cấp một lần khi nghỉ hưu là: 1,5 + 6 = 7,5 lần mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH.
