Cà Mau siết chặt truy xuất nguồn gốc, nâng chuẩn thủy sản

Cà Mau siết chặt truy xuất nguồn gốc, nâng chuẩn thủy sản xuất khẩu

Động thái này không chỉ nhằm khắc phục khuyến cáo từ Đoàn thanh tra EU, mà còn là "tuyên ngôn" quyết liệt về sự chuyển mình của một thủ phủ thủy sản đang khát vọng vươn ra biển lớn bằng con đường xanh và bền vững.

Chặn tận gốc vi phạm, làm sạch chuỗi nuôi trồng

Giữa tháng 6.2025, Đoàn thanh tra EU đã tiến hành kiểm tra tại Việt Nam, trong đó có Cà Mau. Những khuyến cáo liên quan đến dư lượng thuốc bảo vệ thực vật và yêu cầu chặt chẽ hơn về kiểm soát khai thác hải sản bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định (IUU) được đưa ra. Với Cà Mau, nơi mỗi năm xuất khẩu hơn 2,5 tỉ USD thủy sản, đặc biệt là tôm, là lời nhắc không thể xem nhẹ.

Ngay sau đó, Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu Sở NN-MT chủ trì, phối hợp Sở Công thương, Sở Y tế, các địa phương và cơ quan chức năng khẩn trương hành động. Toàn bộ chuỗi sản xuất - sơ chế - chế biến - xuất khẩu phải được quản lý xuyên suốt, minh bạch và truy xuất được nguồn gốc. Mốc thời gian được ấn định là trước 30.9.2025, Cà Mau phải hoàn tất việc khắc phục các khuyến cáo từ EU. Một cam kết có thời hạn, thể hiện quyết tâm chính trị lẫn áp lực hội nhập.

Cà Mau siết chặt truy xuất nguồn gốc, nâng chuẩn thủy sản xuất khẩu - Ảnh 2. — Mỗi con tôm, cá, cua của Cà Mau không chỉ là sản phẩm xuất khẩu, mà còn là biểu tượng cho một thương hiệu địa phương biết tự làm mới để vững vàng trên biển lớn thương mại quốc tế

Điểm mới trong chỉ đạo lần này không chỉ dừng ở khâu kiểm tra giấy tờ hay báo cáo. Cà Mau siết mạnh ngay từ gốc: xử lý các cơ sở sản xuất, nhập khẩu, kinh doanh thuốc thú y thủy sản trái phép; mạnh tay với những trại nuôi tôm, nuôi cá vi phạm quy định sử dụng hóa chất, kháng sinh. Một khi chuỗi nuôi trồng "sạch", đầu ra mới đủ sức chinh phục thị trường khó tính.

Song song đó, tỉnh giao nhiệm vụ cho các sở, ngành chủ động đề xuất cơ chế hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã thiết lập hệ thống truy xuất nguồn gốc hiện đại, vận hành ổn định trước 30.10.2025. Đây chính là chiếc "tem bảo chứng" cho sản phẩm Cà Mau, không chỉ ở châu Âu mà còn tại các thị trường cao cấp như Mỹ, Nhật, Hàn Quốc.

Cà Mau siết chặt truy xuất nguồn gốc, nâng chuẩn thủy sản xuất khẩu - Ảnh 3. — Cà Mau tăng cường kiểm soát và truy xuất nguồn gốc thủy sản ngay từ khâu thu mua tại cảng cá

Thế mạnh biển khơi và áp lực "thẻ vàng"

Cà Mau là tỉnh duy nhất của Việt Nam có 3 mặt giáp biển, với hơn 310 km bờ biển và vùng đặc quyền kinh tế rộng khoảng 120.000 km2. Tỉnh sở hữu 450.000 ha nuôi trồng thủy sản, sản lượng bình quân đạt 566.000 tấn/năm. Con số này đủ để khẳng định vị thế thủ phủ tôm và một trong những vựa thủy sản lớn nhất cả nước.

Tuy nhiên, vị thế ấy cũng đồng nghĩa với áp lực phải tuân thủ chuẩn mực quốc tế. Khi EC vẫn giữ "thẻ vàng" với thủy sản Việt Nam thì Cà Mau không có lựa chọn nào khác ngoài hành động rốt ráo. Gỡ "thẻ vàng" không chỉ là bảo vệ lợi ích xuất khẩu, mà còn là bài toán uy tín của cả ngành. Cà Mau, bằng những bước đi cứng rắn, đang muốn chứng minh rằng không chỉ làm ra con tôm ngon, mà còn làm ra con tôm sạch, minh bạch, có trách nhiệm với đại dương.

Cà Mau siết chặt truy xuất nguồn gốc, nâng chuẩn thủy sản xuất khẩu - Ảnh 4. — Tàu cá cập bến, mọi hoạt động khai thác và bốc dỡ đều được kiểm soát, truy xuất nguồn gốc nhằm đáp ứng chuẩn quốc tế và nỗ lực gỡ “thẻ vàng” IUU

Thực tế, câu chuyện của Cà Mau không dừng ở việc khắc phục tồn tại hay né tránh rủi ro. Tỉnh muốn đi xa hơn: xây dựng một ngành khai thác, nuôi trồng hiện đại, dựa trên khoa học - công nghệ, gắn với bảo vệ môi trường. Đó là lý do trong các chỉ đạo gần đây, khái niệm "chuyển đổi xanh", "chuyển đổi số" liên tục được nhắc tới. Hệ thống truy xuất nguồn gốc không chỉ để chứng minh sự tuân thủ, mà còn là "chìa khóa" đưa sản phẩm Cà Mau hòa vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Những mô hình nuôi tôm sinh thái kết hợp với rừng ngập mặn, nuôi tôm công nghệ cao trong nhà kính, hay áp dụng blockchain trong truy xuất nguồn gốc… đang dần hiện diện tại vùng đất cực Nam Tổ quốc. Đó không chỉ là bước thử nghiệm, mà là định hướng phát triển lâu dài, nhằm đưa giá trị con tôm, con cua, con cá lên một tầm cao mới.

Cà Mau siết chặt truy xuất nguồn gốc, nâng chuẩn thủy sản xuất khẩu - Ảnh 5. — Doanh nghiệp và người tiêu dùng tìm hiểu sản phẩm thủy sản Cà Mau có dán tem truy xuất nguồn gốc, khẳng định uy tín và minh bạch trên thị trường

Trong 6 tháng đầu năm 2025, kinh tế Cà Mau tăng trưởng 7,09%, dự kiến cả năm đạt 8%. GRDP bình quân đầu người cán mốc 80 triệu đồng. Cơ cấu kinh tế đang dịch chuyển theo hướng tăng dần công nghiệp - dịch vụ, giảm dần nông nghiệp truyền thống. Công nghiệp chế biến thủy sản trở thành động lực chính, góp phần đưa tỉnh giữ vững vị trí trung tâm chế biến lớn nhất cả nước.

Những con số tăng trưởng ấy chính là nền tảng để Cà Mau tự tin triển khai các chiến lược hội nhập mới. Nhưng nếu sản phẩm xuất khẩu vướng rào cản chất lượng, mọi lợi thế kinh tế sẽ nhanh chóng bị triệt tiêu. Bởi vậy, quyết tâm siết chặt truy xuất nguồn gốc không chỉ mang ý nghĩa ngắn hạn, mà còn là lời cam kết phát triển dài hạn.

Khát vọng ấy không chỉ vì mục tiêu gỡ bỏ "thẻ vàng", mà sâu xa hơn là xây dựng hình ảnh một Cà Mau hội nhập, nơi sản phẩm thủy sản không chỉ ngon - sạch - an toàn, mà còn minh bạch và có trách nhiệm với môi trường toàn cầu.

Trong hành trình này, mỗi con tôm, con cá, con cua của Cà Mau không đơn thuần là sản phẩm xuất khẩu, mà còn là đại diện cho một thương hiệu địa phương biết tự làm mới mình để đứng vững giữa biển lớn thương mại quốc tế.