Trong khuôn khổ tuần lễ Khoa học - Công nghệ VinFuture 2025, sáng 2/12, sự kiện "Diễn thuyết truyền cảm hứng: Công nghệ đột phá tương lai" giới thiệu bốn câu chuyện đổi mới đang tái định hình thế giới - từ robot thông minh, y học phục hồi đến nông nghiệp cho kỷ nguyên mới.
Bốn câu chuyện, bốn hướng đi, cùng hội tụ trong một thông điệp chung: Khi khoa học được dẫn dắt bởi lòng nhân ái, mỗi phát minh đều trở thành nhịp cầu nối giữa tri thức, sự sống và tương lai của nhân loại.
Robot biết "suy nghĩ"
Diễn thuyết mở màn của Giáo sư Ho-Young Kim (Đại học Quốc gia Seoul) giới thiệu các hệ thống nhân tạo được phát triển trong phòng thí nghiệm của mình - nơi mà những "hành vi thông minh" được hình thành hoàn toàn nhờ vào các tương tác vật lý giữa robot và môi trường xung quanh.
Giáo sư Ho-Young Kim (Đại học Quốc gia Seoul).
Giáo sư Ho-Young Kim mang tới một mô hình hoàn toàn mới trong lĩnh vực robot học, trong đó vật chất là tác nhân đảm nhiệm vai trò tính toán chứ không phải các vi mạch silicon, khiến trí tuệ được thể hiện ngay trong hình thái và vật liệu của những con robot.
Loại "trí tuệ vật lý" này vốn rất phổ biến trong tự nhiên, giống như việc đàn kiến có thể xây cầu và bè thông qua những tương tác phối hợp giữa từng cá thể; ống mầm nấm xác định các lỗ khí khổng trên lá nhờ được định hướng bởi những đường gờ hoặc gân lá; hay các tế bào bạch cầu tiêu diệt các tác nhân xâm nhập dựa trên tính chất hóa học bề mặt. Tuy nhiên, cách tiếp cận này chỉ mới được thử nghiệm gần đây trong lĩnh vực robot học.
Trái tim nhân tạo mềm
Bài diễn thuyết tiếp theo đưa người nghe vào hành trình của một thiết bị có thể thay đổi cách ngành y mô phỏng, chuẩn bị và điều trị bệnh tim mạch, lĩnh vực đang cướp đi hơn 20 triệu sinh mạng mỗi năm. PGS.TS Đỗ Thanh Nhỏ (Đại học New South Wales, Australia) giới thiệu một "trái tim nhân tạo mềm có nhịp đập" được thiết kế riêng cho từng bệnh nhân, có thể tái hiện chính xác chuyển động, áp suất và dòng máu của một trái tim thật.
PGS.TS Đỗ Thanh Nhỏ giới thiệu "trái tim nhân tạo mềm có nhịp đập".
Trái tim này sẽ giúp bác sĩ tìm ra chính xác những bệnh nhân phù hợp, tiến hành những cuộc thử nghiệm thiết bị tim mạch mới, diễn tập các ca phẫu thuật phức tạp và xác định được rủi ro trước khi vào phòng mổ, từ đó nâng cao đáng kể độ an toàn và tỷ lệ thành công trong việc điều trị bệnh.
PGS.TS Đỗ Thanh Nhỏ cũng đề cập đến các cơ hội hợp tác nhằm phát triển những "trái tim robot mềm" thông minh và an toàn hơn, góp phần giảm gánh nặng bệnh tim mạch toàn cầu. Cùng nhau, chúng ta có thể định hình lại cách hiểu và điều trị các bệnh tim mạch và lấy lại hy vọng cho từng nhịp đập trái tim.
Với hơn 12 bằng sáng chế quốc tế, nhiều nghiên cứu được Reuters, Washington Post, IEEE Spectrum đăng tải, PGS.TS Đỗ Thanh Nhỏ đang là một trong những nhà khoa học trẻ tạo ảnh hưởng mạnh nhất trong lĩnh vực robot y sinh. Ông mang tới VinFuture 2025 thông điệp: Khi công nghệ chạm tới chiều sâu của sự sống, mỗi phát minh đều có thể trở thành cơ hội cứu một trái tim.
Khai mở tiềm năng con người bằng robot mềm
Đột quỵ có thể cướp đi những cử chỉ thường ngày nhất của người bệnh như nắm tay, ăn uống hay thể hiện tình yêu thương. Nhưng sẽ ra sao nếu công nghệ có thể giúp não bộ tự hồi phục, ngay cả khi bác sĩ cho rằng quá trình hồi phục đã kết thúc?
Giáo sư Raymond Tong (Đại học Trung văn Hồng Kông).
Trong phần diễn thuyết của mình, Giáo sư Raymond Tong (Đại học Trung văn Hồng Kông) chia sẻ hành trình từ một kỹ sư trở thành một nhà phát minh, lần đầu công bố công trình "Bàn tay Hy vọng" (Hand of Hope), một bộ khung xương robot có thể "đọc" được ý định vận động của người bệnh và hỗ trợ họ cử động trở lại, tái đào tạo não bộ thông qua hành động.
Ông cũng giới thiệu XoMuscle, một loại cơ nhân tạo lấy cảm hứng từ sinh lý tự nhiên, mềm mại, mạnh mẽ và có thể mang mặc được, tái định nghĩa quá trình phục hồi chức năng - nơi sự thoải mái và phẩm giá của bệnh nhân được đặt ở trung tâm.
Thông qua những thị phạm công nghệ thực tiễn và câu chuyện từ những bệnh nhân, Giáo sư Tong dẫn dắt chúng ta tới một tương lai nơi khoa học kỹ thuật không chỉ tạo ra máy móc mà còn tái tạo cuộc sống con người.
Enfarm: Công nghệ Việt góp tiếng nói toàn cầu
Tại tuần lễ Khoa học - Công nghệ VinFuture 2025, Enfarm chia sẻ cách trí tuệ nhân tạo (AI) đang biến nông nghiệp thành một chủ thể tái tạo cho trái đất. Thông qua hai nền tảng SaaS sáng tạo - Enfarm App và Enfarm FM - công ty đã tạo cơ hội cho cả nông dân và doanh nghiệp đưa ra những lựa chọn thông minh hơn, bền vững hơn.
Phần diễn thuyết của ông Nguyễn Đỗ Dũng, CEO Enfarm.
Enfarm App giúp nông hộ nhỏ theo dõi sức khỏe đất đai, tối ưu hóa việc sử dụng phân bón và nâng cao năng suất nhờ các khuyến nghị cá nhân hóa từ AI, giúp tăng năng suất lên tới 30%, đồng thời cũng giúp giảm lượng phân bón sử dụng tới 30%. Điều này không chỉ giảm chi phí và phát thải, mà còn giúp nông dân đáp ứng các tiêu chuẩn bền vững, có thể đạt được các chứng chỉ nhờ vào việc thương mại công bằng và sản xuất có trách nhiệm.
Trong khi đó, Enfarm FM cung cấp cho các doanh nghiệp nông nghiệp bộ công cụ mạnh mẽ để quản lý vùng nguyên liệu, giám sát hiệu suất và báo cáo các chỉ số ESG một cách minh bạch. Bằng cách kết nối dữ liệu từ nông trại đến doanh nghiệp, Enfarm đang xây dựng một hệ sinh thái số đáng tin cậy, hỗ trợ khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu và thúc đẩy tăng trưởng tái tạo.
Dưới sự dẫn dắt của CEO Nguyễn Đỗ Dũng, Enfarm đã mở rộng tới 14 tỉnh tại Việt Nam, phủ 30.000ha tại Philippines và đang triển khai dự án chống sa mạc hóa tại châu Phi. Công nghệ nông nghiệp Việt vì thế không chỉ phục vụ nông dân trong nước mà còn tham gia giải quyết các vấn đề toàn cầu, đúng tinh thần của VinFuture: công nghệ vì nhân loại.
