Trước nguy cơ mất cân bằng giới tính ngày càng nghiêm trọng và mức sinh giảm thấp chưa từng có, Bộ Y tế đang xây dựng dự thảo Luật Dân số với nhiều chính sách hỗ trợ sinh đẻ mang tính khuyến khích, trong đó có việc chi hơn 151 tỷ đồng để hỗ trợ các gia đình sinh đủ hai con gái.
Theo số liệu mới nhất, năm 2024, mức sinh trung bình toàn quốc chỉ còn 1,91 con/phụ nữ, thấp nhất trong lịch sử. Cùng với đó, tỷ số giới tính khi sinh vẫn ở mức cao đáng báo động, lên tới 111,4 bé trai/100 bé gái. Nếu không có biện pháp can thiệp mạnh, đến năm 2034, Việt Nam sẽ dư thừa khoảng 1,5 triệu nam giới trong độ tuổi kết hôn và con số này có thể chạm mốc 2,5 triệu vào năm 2059.
Sự chênh lệch giới tính này được cảnh báo sẽ gây ra hệ lụy lâu dài. Một bộ phận nam giới khó lập gia đình, kéo theo tình trạng buôn bán phụ nữ, mại dâm, bạo lực giới và tội phạm xuyên quốc gia.
Hình ảnh bé gái chào đời tại một bệnh viện trên địa bàn Hà Nội.
Để ngăn chặn tình trạng này, Bộ Y tế đề xuất nhiều biện pháp cụ thể với tổng ngân sách dự kiến hơn 5.365 tỷ đồng. Riêng chính sách hỗ trợ tài chính cho các gia đình sinh hai con gái sẽ tiêu tốn khoảng 151,8 tỷ đồng, nhằm thay đổi định kiến "trọng nam khinh nữ" vẫn còn phổ biến.
Một chính sách đáng chú ý khác là hỗ trợ phụ nữ sinh đủ hai con trước 35 tuổi, với mức kinh phí dự kiến lên tới 650 tỷ đồng. Những người này có thể nhận hỗ trợ bằng tiền mặt hoặc hiện vật. Ngoài ra, phụ nữ sinh con thứ hai sẽ được nghỉ thêm một tháng thai sản, còn nam giới được nghỉ thêm năm ngày làm việc khi vợ sinh con.
Bộ cũng đề xuất miễn, giảm chi phí khám thai định kỳ, tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân, sàng lọc trước sinh và sơ sinh… với tổng kinh phí hàng nghìn tỷ đồng.
Theo Bộ Y tế, những biện pháp này không chỉ góp phần duy trì mức sinh thay thế và giảm áp lực dân số già, mà còn hướng tới một cơ cấu dân số cân bằng, bền vững và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trong tương lai.
