Dự thảo luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi) quy định các cơ sở giáo dục đại học được thực hiện chương trình đào tạo trình độ cao đẳng đối với một số nhóm ngành, nghề, đồng thời phải theo quy định của Chính phủ.
Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn
ẢNH: GIA HÂN
Tại phiên họp thứ 52 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, giải trình về nội dung trên, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn cho biết, trong quy hoạch các trường đại học, cao đẳng thì hệ thống trường cao đẳng sư phạm sắp tới chỉ còn 3 - 4 trường.
Xu hướng các trường cao đẳng sư phạm sẽ nhập vào các trường đại học sư phạm. Trong trường đại học sư phạm sẽ có đào tạo giáo viên mầm non trình độ cao đẳng.
"Việc các trường đại học có thể đào tạo trình độ cao đẳng với một số lĩnh vực chuyên môn, đặc thù, chuyên sâu và lĩnh vực đặc biệt theo yêu cầu nhân lực của đất nước, theo tôi cần đưa một nguyên tắc vào luật. Theo đó, các trường đại học có thể được phép tổ chức đào tạo trình độ cao đẳng trong trường đại học", ông Sơn nói.
Bộ trưởng Bộ GD-ĐT cũng cho rằng, cần có quy định riêng về việc đào tạo ra sao, yêu cầu như thế nào, để tránh việc các trường đại học "ồ ạt tuyển sinh trình độ cao đẳng", khiến vô hiệu hóa và giảm khả năng tuyển sinh của trường cao đẳng.
Song, luật cũng không thể chi tiết quá, vì thế ông cho rằng cần xác định một nguyên tắc là "có thể mở được", "còn ai được, được như thế nào giao Chính phủ quy định".
Rạch ròi giữa thạc sĩ, tiến sĩ với chuyên khoa I, chuyên khoa II
Cũng tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Nguyễn Thanh Hải phản ánh vấn đề liên quan đến hệ thống bằng cấp giữa khối ngành y và bằng cấp chung.
Theo đó, người học ngành y phải đào tạo rất dài, gồm 6 năm đại học, sau đó có nội trú, có bằng chuyên khoa I, chuyên khoa II.
Bà Hải cho rằng, hệ thống đào tạo này thiên về thực hành, tương tự mô hình quốc tế ở bậc sau đại học và ở nhiều nước có các văn bằng như kỹ sư thực hành, thạc sĩ thực hành, tiến sĩ thực hành. Nếu giữ hệ chuyên khoa I, II nhưng không cho liên thông với hệ bằng cấp chung của cả nước (thạc sĩ, tiến sĩ) sẽ tạo ra thiệt thòi cho người học.
Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh
ẢNH: GIA HÂN
Bà Hải gợi ý cần có cơ chế tương đương và liên thông, ví dụ công nhận phần học thực hành - lâm sàng, số tín chỉ, số tiết lâm sàng… để bổ sung phần học thuật còn thiếu và tiếp tục học lên. Ngược lại, trường hợp người đã có bằng thạc sĩ nhưng muốn học chuyên khoa I, II cũng cần một cơ chế liên thông phù hợp.
Nêu quan điểm về nội dung trên, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh cho rằng, trình độ thạc sĩ và tiến sĩ thuộc hệ thống đào tạo để công nhận học vị, có chương trình, tiêu chuẩn và quy định riêng.
Trong khi đó, các chương trình bác sĩ nội trú, chuyên khoa I và chuyên khoa II được thừa nhận là đào tạo thực hành chuyên sâu của ngành y, mang tính đặc thù, nhưng không thuộc hệ thống đào tạo sau đại học để cấp học vị.
Thực tế cho thấy ngành y vẫn đào tạo thạc sĩ, tiến sĩ và các chức danh học thuật như phó giáo sư, giáo sư theo đúng quy định hiện hành, theo các yêu cầu chung.
Nếu lấy yêu cầu đặc thù của một ngành để điều chỉnh cho khung chung, điều đó có thể làm phá vỡ hệ thống giáo dục.
"Nghề nào cũng rất cao quý. Không bao giờ nói bác sĩ chuyên khoa II không giỏi bằng tiến sĩ. Nhưng về chính sách, hoàn toàn có quy định bác sĩ chuyên khoa II được hưởng chính sách như tiến sĩ", ông Vinh nói và nhấn mạnh quan điểm, không thể xếp bác sĩ chuyên khoa I, II là tiến sĩ.
Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn cũng khẳng định đào tạo thạc sĩ, tiến sĩ là trình độ học vấn trong thang đào tạo quốc gia; còn chuyên khoa I, II là đào tạo tăng cường năng lực và kỹ năng nghề chuyên sâu rất đặc thù của lĩnh vực y tế.
Vẫn theo bộ trưởng, hiện nay, các chương trình đào tạo liên thông, ví dụ đào tạo bác sĩ chuyên khoa có các môn học, tín chỉ tương đồng với đào tạo thạc sĩ, tiến sĩ được công nhận, rút ngắn quá trình đào tạo ở bậc kia và ngược lại. Việc này do cơ sở giáo dục đại học quyết định, "không cần đến cấp bộ".
