Sáng 14/6, tại hội nghị toàn quốc tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ liên quan đến công tác tổ chức xây dựng Đảng, quản lý Nhà nước, hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị cấp xã (mới), Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương Trần Tiến Hưng giới thiệu những điểm mới cơ bản trong công tác kiểm tra, giám sát của Đảng và chức năng, nhiệm vụ, cơ cấu tổ chức ủy ban kiểm tra cấp xã (mới).
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương Trần Tiến Hưng. (Ảnh: Quang Vinh)
Ông Trần Tiến Hưng cho biết, về nguyên tắc tổ chức của ủy ban kiểm tra các cấp, có 3 điểm mới.
" Lần đầu tiên trong các quy định về công tác kiểm tra giám sát có đề cập đến vấn đề chủ nhiệm ủy ban kiểm tra cấp tỉnh, cấp xã không phải là người địa phương. Ban Bí thư quy định: Ủy ban kiểm tra phối hợp với ban tổ chức của cấp ủy cùng cấp, tham mưu thực hiện chủ trương bố trí chủ nhiệm ủy ban kiểm tra của cấp ủy (cấp tỉnh và xã, phường, đặc khu) không phải người địa phương theo quy định của Đảng về luân chuyển cán bộ ", ông Trần Tiến Hưng nói.
Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã có công văn để hướng dẫn và nêu rõ, phấn đấu nhiệm kỳ 2020-2025 cơ bản bố trí chủ nhiệm ủy ban kiểm tra cấp xã không phải là người địa phương, tiến tới nhiệm kỳ 2025-2030 bố trí 100% chủ nhiệm ủy ban kiểm tra cấp tỉnh, cấp xã không phải người địa phương.
Về chức năng của ủy ban kiểm tra cấp xã (mới), Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương cho hay, đây là cơ quan kiểm tra, giám sát chuyên trách của cấp ủy cấp xã (mới), thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn theo quy định trong Điều lệ Đảng; tham mưu, giúp cấp ủy, ban thường vụ cấp ủy cấp xã chỉ đạo, hướng dẫn và tổ chức thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng.
Nhiệm vụ, quyền hạn của uỷ ban kiểm tra cấp xã gồm: Thực hiện nhiệm vụ theo quy định của Điều lệ Đảng; tham mưu giúp cấp ủy và thực hiện nhiệm vụ cấp ủy giao; thực hiện nhiệm vụ kiểm soát tài sản, thu nhập; đình chỉ sinh hoạt đảng.
Về cơ cấu tổ chức, ông Trần Tiến Hưng nêu rõ, ủy ban kiểm tra đảng ủy xã, phường trực thuộc cấp tỉnh có số lượng 3-7 uỷ viên chuyên trách (do cấp uỷ quyết định), trong đó phó bí thư hoặc uỷ viên ban thường vụ đảng ủy làm chủ nhiệm; 1-2 phó chủ nhiệm (trong đó 1 phó chủ nhiệm là cấp ủy viên).
Cụ thể, Đảng bộ xã không thuộc diện hợp nhất, sáp nhập và đặc khu (có quy mô tương đương) bố trí số lượng 3-5 ủy viên. Đảng bộ của xã, phường hợp nhất, sáp nhập và đặc khu (có quy mô tương đương) thì bố trí số lượng 5-7 ủy viên.
" Còn đối với ủy ban kiểm tra đảng ủy đặc khu trực thuộc cấp tỉnh, thành phố, trường hợp đủ điều kiện thành lập đảng ủy cấp trên trực tiếp cơ sở thì số lượng 3-7 ủy viên chuyên trách tương ứng với 2 trường hợp nêu trên.
Trường hợp khác, tùy theo quy mô, điều kiện thực tiễn, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Thành ủy quyết định số lượng 3-5 ủy viên, gồm ủy viên chuyên trách và kiêm nhiệm hoặc không lập ủy ban kiểm tra, công tác kiểm tra giao cho 1 đồng chí cấp ủy viên phụ trách như cấp đảng ủy bộ phận hoặc chi bộ ", ông Hưng nói.
Không bầu cấp ủy khóa mới trong trường hợp hợp nhất
Cũng tại hội nghị, Phó Trưởng ban Tổ chức Trung ương Nguyễn Quang Dương trao đổi một số nội dung mới theo các quy định, hướng dẫn của Trung ương về thi hành Điều lệ Đảng, chức năng nhiệm vụ, tổ chức bộ máy, quy chế làm việc mẫu của đảng ủy xã, phường, đặc khu và của tỉnh, thành ủy trực thuộc Trung ương.
Phó Trưởng ban Tổ chức Trung ương Nguyễn Quang Dương. (Ảnh: Quang Vinh)
Ông Nguyễn Quang Dương cho biết, trên cơ sở kế thừa kết quả 7 năm thực hiện Nghị quyết số 18 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII, thời gian vừa qua, Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Tổng Bí thư Tô Lâm xác định quyết tâm chính trị cao nhất, lãnh đạo, chỉ đạo cuộc cách mạng tinh gọn tổ chức bộ máy hệ thống chính trị.
Quá trình lãnh đạo, chỉ đạo thể hiện cách làm mới, có thể nói là rất thần tốc, nhưng cũng rất thận trọng, chắc chắn, với phương châm mang tính hành động rất cao, như: "Vừa chạy vừa xếp hàng", "Trung ương làm gương, địa phương hưởng ứng", "Trung ương làm trước, địa phương làm sau"... Đến nay, cơ bản hoàn thành các mục tiêu Nghị quyết số 18 đề ra cho đến năm 2030.
" Kết quả cuộc cách mạng tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị mang tính lịch sử, cho thấy đây là chủ trương đúng, rất trúng, có đầy đủ căn cứ và cơ sở khoa học, chính trị, pháp lý và cơ sở thực tiễn được cán bộ, đảng viên, nhân dân đồng tình và đánh giá rất cao ", ông Nguyễn Quang Dương nhận định.
Phó Trưởng Ban Tổ chức Trung ương cho biết, trong phiên họp ngày 13/6, Bộ Chính trị, Ban Bí thư quyết định triển khai thực hiện đồng loạt việc sáp nhập tỉnh, thành phố đồng thời với sáp nhập xã, phường và đưa toàn bộ các tổ chức, cơ quan, đơn vị cấp tỉnh, cấp xã, phường, đặc khu mới thức đi vào hoạt động trên phạm vi toàn quốc từ ngày 1/7.
Về một số nội dung sửa đổi, bổ sung mới, quan trọng trong Quy định, Hướng dẫn thi hành Điều lệ Đảng, ông Nguyễn Quang Dương cho biết điểm mới rất quan trọng là bổ sung, sửa đổi, xác định hệ thống tổ chức của Đảng được tổ chức theo đơn vị hành chính cấp xã, cấp tỉnh và cấp Trung ương.
Cấp xã gồm xã, phường, đặc khu; cấp tỉnh gồm tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; bỏ quy định về tổ chức đảng cấp huyện (gồm huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố).
Về lập các cơ quan chuyên trách tham mưu, giúp việc, đơn vị sự nghiệp của cấp ủy: Cấp tỉnh được thành lập 5 cơ quan và 2 đơn vị sự nghiệp; cấp xã, phường được thành lập 3 cơ quan và 1 đơn vị sự nghiệp (nếu có); đặc khu được thành lập tối đa 4 cơ quan và 1 đơn vị sự nghiệp.
" Về Đại hội đảng bộ, chi bộ, cho phép chỉ định đại biểu đại hội đối với các đảng bộ mới thành lập/hợp nhất/sáp nhập. Không bầu cấp ủy khóa mới trong trường hợp hợp nhất; cấp trên trực tiếp sẽ chỉ định toàn bộ thành phần cấp ủy, ủy ban kiểm tra, phân bổ đại biểu ", Phó Trưởng Ban Tổ chức Trung ương nêu rõ.
Ngoài các nội dung nêu trên, Quy định và Hướng dẫn thi hành Điều lệ Đảng lược bỏ một số nội dung để giảm bớt thủ tục hành chính trong Đảng; đồng thời bổ sung, sửa đổi một số nội dung cho phù hợp với thực tiễn sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy.
