Theo quy định của Luật Thuế thu nhập cá nhân hiện hành, mức doanh thu không phải nộp thuế thu nhập cá nhân là 100 triệu đồng/năm trở xuống. Mức này đang được áp dụng thống nhất với thuế giá trị gia tăng của hộ, cá nhân kinh doanh.
Ngày 26/11/2024, Quốc hội đã thông qua Luật Thuế giá trị gia tăng số 48/2024. Quốc hội đã điều chỉnh mức này, nâng từ 100 triệu đồng/năm lên 200 triệu đồng/năm và áp dụng từ ngày 1/1/2026 sau chấm dứt thu thuế khoán để chuyển sang quản lý theo tự kê khai, nộp thuế.
Để đảm bảo tính đồng bộ và thống nhất trong hệ thống pháp luật, Chính phủ đã trình Quốc hội nâng mức doanh thu năm không phải chịu thuế của cá nhân kinh doanh lên 200 triệu đồng/năm.
Bộ Tài chính cho biết, trên cơ sở lắng nghe ý kiến thẩm tra, ý kiến của đại biểu, đơn vị này sẽ tiếp tục nghiên cứu điều chỉnh nâng mức này lên phù hợp, đảm bảo sự công bằng tương đối với cá nhân có thu nhập từ tiền lương, tiền công và dự kiến cũng sẽ sửa đổi tại Luật Thuế giá trị gia tăng nâng mức doanh thu không phải nộp thuế giá trị gia tăng để đảm bảo tương đồng.
Hộ kinh doanh buôn bán tại TPHCM (Ảnh: Hải Long).
Thống kê của cơ quan thuế trước đó cho thấy nếu áp ngưỡng 200 triệu đồng/năm, khoảng 44,4% số hộ kinh doanh sẽ được miễn thuế thu nhập cá nhân.
Theo số liệu từ Bộ Tài chính, đến cuối năm 2024, cả nước có 3,6 triệu hộ kinh doanh được quản lý thuế, trong đó gần 2 triệu hộ nộp thuế khoán. Mức thu bình quân mỗi hộ khoảng 672.000-700.000 đồng/tháng. Năm ngoái, tổng thu ngân sách từ nhóm hộ và cá nhân kinh doanh đạt khoảng 26.000 tỷ đồng. Nửa đầu năm nay, số này ước đạt trên 17.000 tỷ đồng.
Trong bối cảnh Chính phủ đang rà soát toàn diện chính sách thuế với hộ kinh doanh, nhiều chuyên gia cho rằng mức ngưỡng này đã lạc hậu so với mặt bằng giá cả và mức sống hiện nay. Một số ý kiến đề xuất nâng ngưỡng doanh thu chịu thuế lên ít nhất 1 tỷ đồng/năm để bảo đảm phù hợp thực tế.
Ông Nguyễn Văn Được, Tổng giám đốc Công ty Kế toán và Tư vấn Thuế Trọng Tín, cho rằng hộ có doanh thu dưới 1 tỷ đồng nên được miễn thuế, bất kể hoạt động trong lĩnh vực nào.
Với các hộ kinh doanh trong lĩnh vực nông, lâm, thủy sản, công nghiệp và xây dựng, nếu doanh thu từ 1-3 tỷ đồng thì áp dụng kê khai và nộp thuế theo phương pháp trực tiếp; khi vượt 3 tỷ đồng mới chuyển sang kê khai thuế đầy đủ như doanh nghiệp.
Theo ông Được, lĩnh vực thương mại và dịch vụ cần phân loại chặt chẽ hơn. Các hộ có doanh thu từ 1-10 tỷ đồng nên nộp thuế theo phương pháp trực tiếp; còn doanh thu trên 10 tỷ đồng phải thực hiện kê khai thuế như doanh nghiệp để phản ánh đúng quy mô hoạt động.
Đại biểu Nguyễn Vân Chi (Nghệ An) cho rằng ngưỡng doanh thu 200 triệu đồng/năm tương đương thu nhập thực tế chỉ khoảng 1,6 triệu đồng/tháng nếu giả định tỷ suất lợi nhuận 10%.
"Mức thu nhập này mà đã phải chịu thuế thì rất bất cập", bà nói. Trong khi người làm công ăn lương dự kiến được giảm trừ gia cảnh 15,5 triệu đồng/tháng cho bản thân và hơn 6 triệu đồng cho mỗi người phụ thuộc, thì hộ kinh doanh không được giảm trừ bất kỳ khoản nào.
Đại biểu Trần Văn Lâm (Bắc Ninh) phân tích, nếu tính theo giá trị gia tăng bình quân của nền kinh tế (khoảng 8%), thì 200 triệu đồng doanh thu/năm chỉ tương đương khoảng 16 triệu/năm, tức khoảng 1,33 triệu đồng/tháng thu nhập.
"Mức khởi điểm chịu thuế của hộ kinh doanh chỉ 1,33 triệu/tháng, trong khi của người làm công ăn lương là 11 triệu/tháng theo quy định hiện hành. Đây là bất bình đẳng rất lớn mà hộ kinh doanh nhỏ phải chịu", vị này nêu.
