Lần nào cũng trả lời, nhưng việc giải quyết lại kéo dài
Chiều 24.6, nêu ý kiến tại phiên thảo luận về kết quả giải quyết kiến nghị cử tri gửi tới kỳ họp thứ 8 của Quốc hội (QH), đại biểu (ĐB) Phạm Đình Thanh (đoàn Kon Tum), cho biết tỷ lệ giải quyết kiến nghị cử tri gửi đến QH theo báo cáo đạt tới 99,95%. Trong tổng số 2.033 kiến nghị, chỉ có 1 kiến nghị chưa có kết quả trả lời. Nhấn mạnh đây là con số rất ấn tượng, song theo ĐB, nhiều vụ việc, kiến nghị cụ thể được cử tri kiến nghị nhiều lần, nhận được văn bản trả lời nhiều lần nhưng việc giải quyết thì kéo dài.
ĐB Phạm Đình Thanh (đoàn Kon Tum) nêu ý kiến tại phiên thảo luận
ẢNH: GIA HÂN
ĐB dẫn chứng việc bồi thường, hỗ trợ cho người dân và xây dựng tuyến đường tránh hồ thủy điện tại dự án thủy điện Đăk Đrinh trên địa bàn 2 tỉnh Kon Tum và Quảng Ngãi đã tồn tại hàng chục năm qua, chính quyền, cử tri địa phương liên tục có kiến nghị nhưng đến nay vẫn chưa được giải quyết dứt điểm. Theo ĐB, kể từ lần tiếp xúc cử tri kỳ họp thứ 2 QH khóa XV tổ chức vào tháng 10.2021 đến nay, Đoàn ĐB QH tỉnh Kon Tum đã nhiều lần kiến nghị về vấn đề này. Cũng trong 4 năm qua, đoàn đã nhận được 4 văn bản trả lời của Bộ Công thương và Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp, khẳng định Công ty CP Thủy điện Đăk Đrinh sẽ khẩn trương sửa chữa dứt điểm tuyến đường này để bàn giao cho địa phương. Tuy nhiên, tới nay việc sửa chữa tuyến đường vẫn chưa được triển khai.
"Lần nào cử tri kiến nghị cũng nhận được văn bản trả lời nhưng nội dung kiến nghị chính đáng của cử tri thì liên tục bị trì hoãn, kéo dài, không được giải quyết dứt điểm", ông Thanh nêu và cho biết đoàn ĐB QH Kon Tum cảm thấy có lỗi với nhân dân địa phương khi 4 năm qua, năm nào cũng nói với họ tuyến đường sắp hoàn thành, nhưng thực tế không biết khi nào mới hoàn thành. Từ đó, ĐB Kon Tum cho rằng ngoài việc giám sát qua báo cáo, văn bản, việc QH giám sát giải quyết các kiến nghị cụ thể của cử tri là rất quan trọng để đánh giá chính xác kết quả giải quyết kiến nghị cử tri.
Vì sao khiếu nại, tố cáo vẫn gia tăng?
ĐB Mai Văn Hải (đoàn Thanh Hóa) cũng nêu bên cạnh việc một số kiến nghị của cử tri giải quyết còn chậm, đa số các kiến nghị chỉ được bộ, ngành giải trình, cung cấp thông tin là chủ yếu, chiếm tới 81,9%. Các kiến nghị được nghiên cứu, xem xét, giải quyết chỉ có 160, chiếm 8,2%. Thậm chí một số trả lời kiến nghị còn chung chung, chưa đáp ứng được mong đợi của cử tri.
Đại biểu Mai Văn Hải (đoàn Thanh Hóa) thảo luận chiều 24.6
ẢNH: GIA HÂN
"Nhiều cử tri mong muốn các kiến nghị cần được xem xét, giải quyết có kết quả cụ thể hơn, không chỉ là giải thích, cung cấp thông tin", ĐB đoàn Thanh Hóa nêu. Theo ông Hải, những kiến nghị cử tri còn băn khoăn, chưa hiểu rõ về chủ trương, chính sách pháp luật thì cơ quan có thẩm quyền trả lời theo hướng cung cấp thông tin, giải thích hoặc đưa ra lộ trình xem xét, giải quyết. Nhưng các vấn đề bất cập, mâu thuẫn của pháp luật thì cần phải được tập trung tháo gỡ. Kiến nghị liên quan trực tiếp đến sản xuất, đời sống của người dân và doanh nghiệp thì cần nghiên cứu thấu đáo để xem xét, giải quyết cụ thể.
Đặc biệt, ĐB Hải cũng nêu nghịch lý, những năm gần đây báo cáo kết quả giám sát, kết quả giải quyết kiến nghị cử tri đạt tỷ lệ rất cao, từ 99% trở lên, nhưng thực tế đơn thư khiếu nại, tố cáo cũng tăng. Ví dụ như năm 2023 tăng so với năm 2022 là 31,4%; năm 2024 so với năm 2023 tăng 6%. Từ thực tế này, ông Hải cho rằng cần tiếp tục xem xét kết quả giải quyết kiến nghị cử tri, vì thường giải quyết tốt kiến nghị sẽ hạn chế được các đơn thư khiếu nại, tố cáo.
Tương tự, ĐB Nguyễn Anh Trí (đoàn Hà Nội) phát biểu: "Báo cáo thật với QH, mỗi lần tiếp xúc cử tri, đặc biệt là tiếp dân, khi về lòng tôi trĩu nặng, vì cảm thấy quá nhiều việc chưa trả lời được cho nhân dân, nên khi đọc con số này tôi rất vui mừng và mong sao tiếp tục phát huy tinh thần này". Ông Trí nhắc lại kiến nghị thực hiện miễn học phí đối với người học các ngành nghề chuyên môn đặc thù. Vấn đề này quy định ở điều 62 khoản 2 điểm c luật Giáo dục nghề nghiệp mà QH ban hành ngày 27.11.2014, nghĩa là đã 11 năm nhưng đến nay vẫn chưa thực hiện được. Lý do vì thiếu danh mục ngành nghề chuyên môn đặc thù.
"Tôi thấy rất kỳ lạ về chuyện này, nó khó đến mức không làm nổi hay sao mà để đến 11 năm chưa giải quyết. Một chính sách hết sức nhân văn, đúng, cần thiết mà để chậm trễ như vậy", ông Trí nêu và bày tỏ ủng hộ kiến nghị của Ủy ban Thường vụ QH với Chính phủ chỉ đạo Bộ GD-ĐT khẩn trương tham mưu xây dựng và trình ban hành danh mục các ngành nghề chuyên môn đặc thù để sớm đưa chính sách ưu đãi này vào cuộc sống.
Bỏ thi, xét nâng ngạch công chức
Với 418 phiếu tán thành, đạt tỷ lệ 87,45%, sáng 24.6, QH đã bấm nút thông qua dự án luật Cán bộ, công chức sửa đổi. Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, một trong những mục tiêu của sửa luật lần này nhằm thực hiện chuyển đổi phương thức quản lý cán bộ, công chức theo vị trí việc làm, là căn cứ để thực hiện tuyển dụng, bố trí, đánh giá, quy hoạch, bổ nhiệm... Dự thảo luật vẫn giữ ngạch công chức để phân biệt thứ bậc trong hệ thống vị trí việc làm. Tuy nhiên, dự thảo luật đã bỏ quy định thi, xét nâng ngạch để bảo đảm đồng bộ với nguyên tắc vị trí việc làm nào thì được xếp ngạch tương ứng với vị trí việc làm đó. Chính phủ sẽ quy định chi tiết và hướng dẫn cụ thể trong quá trình triển khai thực hiện, trên cơ sở bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của cán bộ, công chức. Bộ Nội vụ cũng đã báo cáo và được Ủy ban Thường vụ QH đồng ý bổ sung quy định điều khoản chuyển tiếp "chậm nhất đến 1.7.2027, các bộ, ngành, địa phương phải hoàn thành việc bố trí vào vị trí việc làm và xếp ngạch tương ứng với vị trí việc làm đối với công chức được tuyển dụng trước ngày luật có hiệu lực".
Nới điều kiện nhập tịch VN được giữ quốc tịch nước ngoài
Sáng 24.6, với 416/416 ĐBQH tán thành, QH thông qua luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của luật Quốc tịch VN. Một trong những điểm mới của luật là mở rộng các trường hợp được nhập quốc tịch VN mà vẫn giữ quốc tịch nước ngoài (2 quốc tịch). Đồng thời, luật sửa đổi cũng không bắt buộc người nhập quốc tịch VN phải có tên gọi tiếng Việt như quy định hiện hành mà có thể lựa chọn tên ghép giữa tên VN và tên nước ngoài. Tên do người xin nhập quốc tịch VN lựa chọn và được ghi rõ trong quyết định cho nhập quốc tịch VN. Theo quy định tại luật vừa thông qua, các trường hợp nhập quốc tịch VN vẫn được giữ quốc tịch nước ngoài gồm: người có vợ hoặc chồng hoặc có con đẻ là công dân VN; người có cha đẻ hoặc mẹ đẻ hoặc ông nội và bà nội hoặc ông ngoại và bà ngoại là công dân VN. Ngoài ra còn gồm các trường hợp có công lao đặc biệt đóng góp cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc VN; có lợi cho Nhà nước CHXHCN VN; người chưa thành niên xin nhập quốc tịch VN theo cha hoặc mẹ.
Luật sửa đổi cũng bổ sung quy định về 4 nhóm đối tượng chỉ được có một quốc tịch là quốc tịch VN, gồm: công chức, viên chức; người ứng cử, được bầu cử, phê chuẩn, bổ nhiệm, chỉ định giữ chức vụ, chức danh theo nhiệm kỳ trong cơ quan của Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc VN, tổ chức chính trị - xã hội ở T.Ư, địa phương; người làm việc trong tổ chức cơ yếu; người tham gia lực lượng vũ trang.
