Quan hệ tình cảm cá nhân đưa đến hợp đồng lao động
Nguyên đơn trong vụ kiện là ông Bojan Trivic. Ông Bojan đã quen bà Xue Yan, giám đốc công ty thiết bị y tế Gen-Y, khi hai người cùng học thạc sĩ quản trị kinh doanh tại trường kinh doanh INSEAD (Singapore).
Khi mối quan hệ giữa họ chuyển sang hẹn hò, hai người quyết định chuyển về sống chung tại nhà riêng của bà Xue. Ông Bojan cũng vào làm tại công ty do bà Xue làm chủ chính thức từ ngày 8/8/2022, ông được giao đảm nhận vị trí giám đốc phát triển kinh doanh.
Tình công sở đã khiến những ứng xử trong công việc giữa ông Bojan và bà Xue trở nên thiếu chuyên nghiệp (Ảnh minh họa: 123RF).
Mức lương cơ bản dành cho ông Bojan theo thỏa thuận là 12.000 đô la Singapore/tháng (tương đương hơn 245 triệu đồng), thêm chi phí cước điện thoại 100 đô la Singapore/tháng. Thời hạn hợp đồng lao động có hiệu lực trong tối thiểu 12 tháng, tính từ thời điểm ký hợp đồng ngày 8/8/2022.
Dù vậy, trong quá trình làm việc, có những tháng, lương thực nhận của ông Bojan chỉ ở mức 6.100 đô la Singapore. Sau đó, ông Bojan bị sa thải trước khi hết thời hạn hợp đồng, ông không hề được nhận tiền trợ cấp nghỉ việc.
Tất cả những việc này diễn ra mà không có sự bàn bạc thống nhất giữa nhà tuyển dụng và người lao động. Ông Bojan cũng không được giải thích về những lý do xác đáng đưa đến quyết định cắt giảm lương hay quyết định sa thải.
Tháng 1/2023, bà Xue gửi email cho ông Bojan để thông báo rằng, lương của ông bị cắt giảm xuống mức 6.000 đô la Singapore/tháng, vì dự án công việc mà ông đang tiến hành không còn cần thiết cho công ty. Cũng trong giai đoạn này, mối quan hệ tình cảm giữa ông Bojan và bà Xue chấm dứt.
Tháng 2/2023, bà Xue gửi email thông báo rằng dự án công việc của ông Bojan tại công ty sẽ kết thúc vào đầu tháng 3/2023. Bà Xue yêu cầu ông Bojan chuyển giao công việc cho những nhân sự khác. Ông Bojan nhìn nhận đây là email có nội dung sa thải nhân sự.
Kiện tụng vì tình cảm và công việc chồng chéo
Ngay sau đó, ông Bojan quyết định kiện công ty Gen-Y ra tòa vì vi phạm hợp đồng lao động, không trả lương đúng theo cam kết, đơn phương cắt giảm lương và chấm dứt hợp đồng mà không có sự thỏa thuận với người lao động, sa thải nhân sự mà không có lý do thỏa đáng... Ông yêu cầu công ty bồi thường 97.427 đô la Singapore.
Mới đây, vụ kiện đã đi tới kết thúc. Trước tòa, luật sư bào chữa cho công ty Gen-Y cho rằng hợp đồng của ông Bojan được xây dựng dựa trên những dự án có tính thời vụ mà ông thực hiện cho công ty. Tùy thuộc vào mức độ tiến triển của dự án mà hợp đồng sẽ được kéo dài hay rút ngắn.
Sự nhập nhằng giữa công việc và chuyện tình cảm đã khiến ông Bojan và bà Xue rơi vào kiện tụng (Ảnh minh họa: Shutterstock).
Việc lương của ông Bojan bị cắt giảm là bởi có những tháng ông liên tục nghỉ dài ngày, số ngày nghỉ vượt ngoài quy định chung của công ty. Ông Bojan cũng thường vắng mặt tại công ty mà không thông báo trước về các kế hoạch di chuyển cá nhân.
Công ty Gen-Y cho rằng hiệu suất công việc của ông Bojan không tốt, không đưa lại hiệu quả trong công việc. Họ coi đây là một yếu tố phá vỡ cam kết thỏa thuận trong hợp đồng lao động.
Để giảm thiệt hại cho công ty, phía Gen-Y buộc phải cắt giảm lương của ông Bojan về "đúng giá trị thực" dựa trên những gì mà ông đưa lại cho công ty. Trước tòa, công ty Gen-Y cũng kiện ngược lại ông Bojan, vì cho rằng ông đã gây thiệt hại cho công ty.
Về việc Gen-Y cho rằng ông Bojan không tuân thủ kỷ luật lao động, ông Bojan cho biết mọi lịch trình của ông, bà Xue đều nắm rõ, do hai người chung sống trong giai đoạn ông làm việc tại công ty.
Quản lý nhân sự của Gen-Y cũng chưa từng yêu cầu ông cung cấp thông tin chi tiết về các chuyến công tác xa của ông. Đôi khi, việc ông đột ngột nghỉ dài ngày chính là vì bà Xue yêu cầu ông phải nhanh chóng có mặt bên bà trong những chuyến công tác của bà.
Tòa nhận định hợp đồng mập mờ, ranh giới công việc và tình cảm bị xóa nhòa
Sau khi nghe đôi bên đưa ra lập luận, tòa yêu cầu công ty Gen-Y trả cho ông Bojan khoản tiền bồi thường 82.000 đô la Singapore (gần 1,7 tỷ đồng).
Theo thẩm phán xử vụ kiện, hợp đồng lao động đã không nêu rõ tính chất công việc cũng như những phần việc của ông Bojan tại công ty Gen-Y. Trong quá trình ông Bojan làm việc tại đây, ông cũng không được nhắc nhở về vấn đề nghỉ phép hay kỷ luật lao động nói chung.
Trong khi đó, bà Xue - giám đốc công ty - lại nắm rõ lịch trình của ông, do hai người chung sống. Không ít chuyến đi dài ngày của ông Bojan là để ở bên bà Xue.
Thậm chí ông Bojan còn không ở trong nhóm chat thông báo lịch nghỉ phép, lịch công tác của các nhân sự trong công ty. Vì vậy, công ty không có quyền đơn phương cắt giảm lương của ông Bojan vì các vấn đề thuộc về hiệu suất lao động hay vi phạm kỷ luật lao động.
Sau cùng, thẩm phán Sia Aik Kor kết luận, những ranh giới giữa công việc và cuộc sống cá nhân trong vụ kiện này đã bị xóa nhòa. Chính bà Xue Yan ngay từ đầu đã chấp nhận để những điều này xảy ra.
Việc bà Xue thông báo công ty dừng hợp tác với ông Bojan ở thời điểm chỉ vài ngày trước khi chính thức chấm dứt hợp đồng cũng là hành vi vi phạm thỏa thuận trong hợp đồng. Trước đó, đôi bên từng cam kết sẽ thông báo việc dừng hợp đồng lao động ở thời điểm hai tháng trước khi quyết định được thực hiện.
Thời điểm dừng hợp đồng hồi tháng 2/2023, hai bên cũng không hoàn thành thỏa thuận về thời hạn hợp tác tối thiểu là 12 tháng.
Sau cùng, tòa yêu cầu công ty Gen-Y bồi thường 82.000 đô la Singapore cho ông Bojan vì những thiệt hại kinh tế mà ông này gặp phải trong quá trình làm việc tại đây. Ngoài ra, đơn kiện ngược của công ty Gen-Y bị bác bỏ.
