Indonesia, nền kinh tế lớn nhất Đông Nam Á, đang ở trong tình thế "hai mặt": duy trì được tăng trưởng ổn định nhưng cùng lúc gánh nặng nợ công và những bất ổn chính trị – xã hội đang ngày càng lộ rõ.
Trước đó, Hoa Kỳ xóa khoản nợ khoảng 35 triệu USD trong khuôn khổ thỏa thuận "nợ đổi môi trường" (debt-for-nature, một số khoản nợ được xóa để nước mắc nợ thực hiện các dự án bảo vệ môi trường) cho thấy Jakarta vẫn nhận được sự hỗ trợ quốc tế. Tuy nhiên, con số này chỉ là giọt nước nhỏ trong tổng thể bức tranh tài chính nhiều thách thức mà chính phủ Indonesia phải xử lý.
Theo báo cáo mới nhất của OECD (2025), nợ công Indonesia hiện tương đương khoảng 40% GDP, tăng mạnh so với mức trung bình 33,7% trong giai đoạn trước đại dịch.
World Bank cũng dự báo tỷ lệ này sẽ duy trì ở mức hơn 40% GDP trong năm nay, cho thấy xu hướng chưa hạ nhiệt.
Cùng lúc, số liệu từ Bank Indonesia cho biết tính đến tháng 2/2025, tổng nợ bên ngoài (external debt) đạt 427,2 tỷ USD, trong đó nợ khu vực công (bao gồm Chính phủ và Ngân hàng Trung ương) chiếm 232,4 tỷ USD, tương đương khoảng 30,2% GDP.
Đây là mức khiến nhiều nhà phân tích cảnh báo rủi ro nếu đồng rupiah mất giá hoặc lãi suất quốc tế gia tăng.
Mặc dù vậy, tăng trưởng kinh tế của Indonesia vẫn ghi nhận những kết quả khả quan. World Bank công bố GDP quý 1/2025 tăng 4,9% so với cùng kỳ 2024, bất chấp bối cảnh kinh tế toàn cầu nhiều biến động. Tỷ lệ lạm phát nội địa cũng được kiểm soát, thậm chí trong tháng 2/2025, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) còn ghi nhận mức giảm nhẹ - lần đầu tiên trong hơn 20 năm. Nguyên nhân chủ yếu là do chính phủ thực hiện các gói trợ giá điện và thực phẩm, giúp giảm áp lực chi phí sinh hoạt cho người dân.
Ở góc độ khu vực, Indonesia vẫn nổi bật với quy mô kinh tế đứng đầu ASEAN, GDP hơn 1.400 tỷ USD. Song so với các nước láng giềng, tỷ lệ nợ công trên GDP của Indonesia hiện cao hơn mức trung bình của nhóm ASEAN-5 (khoảng 35%). Trong khi Thái Lan và Malaysia cũng đối mặt áp lực nợ sau đại dịch, Indonesia đặc biệt đáng lo vì gánh nặng nợ đang tăng nhanh hơn, trong khi hệ thống phúc lợi và chi tiêu xã hội mở rộng mạnh.
Các tổ chức quốc tế như Allianz Trade đánh giá nợ công Indonesia chưa ở mức nguy hiểm, nhưng nếu không duy trì kỷ luật tài khóa và cải cách chi tiêu, nguy cơ mất cân đối là có thật.
Trong ngắn hạn, Indonesia có thể tiếp tục duy trì tăng trưởng nhờ nhu cầu nội địa lớn, xuất khẩu hàng hóa cơ bản và sự quan tâm từ nhà đầu tư nước ngoài.
Nhưng về trung hạn, con đường phát triển bền vững sẽ phụ thuộc vào việc chính phủ Jakarta có thể xử lý hiệu quả bài toán nợ công, duy trì độc lập tiền tệ và tạo môi trường ổn định cho đầu tư hay không.
