“Tiền hỗ trợ đã về đầy đủ tài khoản, không chỉ giúp chúng tôi mua tàu năng lượng mới, mà còn tiếp thêm động lực mở rộng đội tàu xanh, bảo vệ môi trường sống cho cộng đồng ven sông!” một tổng giám đốc công ty logistics chia sẻ.
Với ông và nhiều doanh nghiệp khác, đây là cú hích lớn để vượt qua gánh nặng vốn đầu tư ban đầu và mạnh dạn hơn trong hành trình chuyển đổi xanh.
Khoản hỗ trợ tài chính 13,5 triệu tệ (tương đương hơn 50 tỷ đồng) này nằm trong chương trình thay thế phương tiện cũ bằng công nghệ xanh mà Trung Quốc triển khai từ năm 2024, theo Đại Chúng Nhật Báo.
Cụ thể, tháng 7/2024, Ủy ban Phát triển và Cải cách Quốc gia Trung Quốc phối hợp Bộ Tài chính nước này ban hành chính sách hỗ trợ thay mới thiết bị và phương tiện cũ.
Trong đó, riêng lĩnh vực vận tải thủy được áp dụng mức trợ cấp 1.000-2.200 NDT (3,7-8 triệu VND)/tấn tổng trọng tải, nhằm khuyến khích doanh nghiệp đầu tư tàu năng lượng sạch, giảm phát thải khí nhà kính và góp phần hiện thực hóa mục tiêu "song carbon" - đạt đỉnh phát thải trước năm 2030 và trung hòa carbon vào năm 2060.
Cơ chế tài chính này giúp giảm hơn 30% gánh nặng đầu tư ban đầu, vốn là rào cản lớn nhất khiến nhiều đơn vị chần chừ trước bài toán chuyển đổi. Trước đó, doanh nghiệp gặp khó khi phải thanh lý tàu dầu cũ, thay thế bằng tàu LNG với chi phí hàng chục triệu nhân dân tệ. Đây là một gánh nặng không dễ vượt qua nếu thiếu "bàn tay" chính sách.
Nhờ cơ chế trợ cấp này, nhiều dự án đã có thể khởi động và triển khai. Điển hình là bốn con tàu LNG đầu tiên vừa được đưa vào vận hành trên tuyến kênh đào nối Bắc Kinh - Hàng Châu, tuyến huyết mạch chở hàng hóa và nơi sinh sống của hàng vạn người dân ven sông. Việc thay thế tàu dầu cũ bằng tàu LNG được kỳ vọng sẽ trực tiếp cải thiện chất lượng không khí, nguồn nước và môi trường sống dọc tuyến vận tải.
Theo đánh giá của giới chuyên môn, tàu chạy bằng LNG sạch hơn tàu diesel truyền thống rất nhiều: khí thải độc hại giảm trên 90%, khí CO2 giảm 15-20%. Tính toán cho thấy, mỗi con tàu có thể cắt giảm gần 100 tấn chất thải mỗi năm. Con số này không chỉ mang ý nghĩa với doanh nghiệp, mà còn trực tiếp tác động đến sức khỏe và đời sống của người dân ven sông - những người vốn phải hứng chịu khói bụi, tiếng ồn và nguy cơ ô nhiễm từ các tàu dầu cũ.
Ngoài ra, LNG còn có lợi thế kinh tế. Trung bình, mỗi 1.000 km vận hành, tàu có thể tiết kiệm khoảng 3.000 NDT (hơn 10 triệu đồng) chi phí nhiên liệu. Càng vận hành lâu, hiệu quả tiết kiệm càng rõ rệt. Điều đó đồng nghĩa với chi phí logistics chung của xã hội cũng sẽ giảm xuống, gián tiếp hỗ trợ cả doanh nghiệp và người tiêu dùng.
Khoản trợ cấp của chính phủ Trung Quốc lần này không chỉ để mua tàu mới, mà còn được sử dụng cho bảo dưỡng định kỳ hệ thống động lực và đào tạo thủy thủ về vận hành công nghệ sạch. Nói cách khác, mỗi đồng tiền công quỹ đều nhắm đúng mục tiêu “vận tải xanh”, vừa lợi cho môi trường, vừa lợi cho cộng đồng.
Chính sách trên đã tạo cú hích cho cả ngành đóng tàu Trung Quốc. Các nhà máy đóng tàu năng lượng mới tại quốc gia Đông Bắc Á hiện hoạt động hết công suất, dự kiến bàn giao hàng trăm con tàu vào cuối năm.
Đơn hàng không chỉ đến từ trong nước mà còn từ các thị trường nước ngoài, cho thấy xu hướng chuyển đổi xanh trong vận tải thủy đã bước vào giai đoạn tăng tốc.
Giới quan sát nhận định, việc chính phủ Trung Quốc mạnh tay trợ cấp đã biến khó khăn của doanh nghiệp thành cơ hội của cả một ngành. Đây cũng là cách để quốc gia này thực hiện mục tiêu kép: vừa bảo vệ môi trường, vừa thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
