Trong bối cảnh cuộc xung đột Nga-Ukraine kéo dài, tên lửa Vikhr-1 của Tập đoàn Kalashnikov vừa hoàn tất hợp đồng cung cấp lớn cho Quân đội Nga năm 2025, với những cải tiến đột phá dựa trên bài học thực chiến từ Chiến dịch Quân sự Đặc biệt (SMO - Special Military Operation).
Không chỉ giữ vững vị thế "vũ khí thầm lặng" trên bầu trời, Vikhr-1 nay còn sắc bén hơn, sẵn sàng xuyên thủng lớp giáp dày nhất của kẻ thù – một bước tiến công nghệ khiến các chuyên gia quốc phòng phải trầm trồ.
Tên lửa Vikhr-1, hay còn gọi là 9M120 Vikhr-1, là phiên bản nâng cấp hiện đại của hệ thống tên lửa dẫn đường 9K121 Vikhr, được phát triển bởi Tập đoàn Kalashnikov Concern – nhà sản xuất vũ khí huyền thoại của Nga.
Ra mắt từ những năm 1990, Vikhr-1 nhanh chóng trở thành "lá chắn di động" cho các trực thăng tấn công như Ka-50 và Ka-52 Alligator, chuyên tiêu diệt mục tiêu bọc thép cơ động trên bộ lẫn mục tiêu trên không tốc độ thấp.
Đến năm 2025, sau hai năm miệt mài cải tiến dựa trên phản hồi từ các quân nhân tham gia SMO, Vikhr-1 không chỉ hoàn thành hợp đồng nhà nước trị giá khoảng 13 tỷ ruble mà còn mở rộng khả năng chiến đấu, khẳng định vị thế là một trong những tên lửa chống tăng hiệu quả nhất thế giới.
Sức mạnh cốt lõi của Vikhr-1 nằm ở hệ thống dẫn đường laser bán chủ động thông minh, một công nghệ đơn giản nhưng cực kỳ đáng tin cậy so với các hệ thống seeker phía trước phức tạp của phương Tây.
Thay vì phụ thuộc vào đầu dò hướng tới mục tiêu, Vikhr-1 sử dụng các cảm biến hướng về phía sau để "nhìn" lại nền tảng phóng – thường là trực thăng – đồng thời theo dõi chùm laser chiếu từ máy bay hoặc thiết bị mặt đất.
Điều này cho phép tên lửa bay theo quỹ đạo dự đoán, tự động điều chỉnh đường bay để đánh trúng mục tiêu với độ chính xác cao, ngay cả trong điều kiện thời tiết xấu hoặc ban đêm.
Các kỹ sư Kalashnikov đã tinh chỉnh hệ thống này trong phiên bản 2025, nâng cao độ ổn định bay và tăng xác suất đánh trúng lên đến 90% ở tầm bắn ngắn dưới 2km, dựa trên dữ liệu thực tế từ các cuộc giao tranh biên giới.
Vikhr-1 giờ đây có thể tấn công hiệu quả cả ngày lẫn đêm, xuyên qua khói bụi và địa hình phức tạp mà không bị lạc hướng.
Về thông số kỹ thuật, Vikhr-1 sở hữu thiết kế gọn nhẹ với trọng lượng tổng thể chỉ khoảng 45kg, giúp dễ dàng tích hợp vào giá treo của trực thăng mà không làm giảm tính cơ động.
Vikhr-1 sử dụng động cơ tên lửa nhiên liệu rắn, đạt tốc độ tối đa 610 m/s (tương đương Mach 1.8), cho phép nó tiếp cận mục tiêu chỉ trong 23 giây khi bắn ở tầm xa 8km.
Tầm bắn linh hoạt từ 0.5 km đến 10km, phù hợp cho cả cận chiến lẫn hỗ trợ tầm trung, với độ chính xác CEP (vòng tròn sai số xác suất) chỉ 2 mét – đủ để "xuyên tim" xe tăng hiện đại.
Đầu đạn là loại tandem HEAT (hollow charge kép) nặng 8-12kg, kết hợp khả năng xuyên giáp hình nón và mảnh văng, có thể xuyên thủng tới 750-1.000mm thép sau lớp giáp phản ứng nổ (ERA) ở góc va chạm 90 độ.
Phiên bản nâng cấp 2025 còn bổ sung tùy chọn đầu đạn phân mảnh cao nổ (frag/HE), tăng hiệu quả chống bộ binh và công sự kiên cố, giúp Ka-52 Alligator dễ dàng tiêu diệt pháo đài, vị trí bắn tỉa hay cả cụm xe bọc thép Ukraine trong SMO.
Những cải tiến này không chỉ dừng ở lý thuyết mà đã được chứng minh qua thực chiến. Kể từ khi SMO bắt đầu, Vikhr-1 đã được sử dụng rộng rãi trên các khu vực biên giới, nơi nó chứng tỏ khả năng "săn mồi" xuất sắc đối với xe tăng và xe bọc thép cơ động của đối phương.
Các báo cáo từ chiến trường cho thấy, tên lửa này đã hỗ trợ trực thăng Ka-52 tiêu diệt hàng loạt mục tiêu, từ xe tăng T-64 đến các vị trí phòng thủ kiên cố, ngay cả trong điều kiện thời tiết bất lợi như sương mù hoặc mưa phùn.
Với hợp đồng xuất khẩu lớn cho năm 2026 đang được đàm phán, Vikhr-1 không chỉ củng cố kho vũ khí Nga mà còn mở rộng ảnh hưởng toàn cầu, chứng minh rằng kinh nghiệm chiến trường chính là chìa khóa cho sự tiến bộ công nghệ.
Vikhr-1 đại diện cho sự kết hợp hoàn hảo giữa truyền thống Nga và đổi mới thực tiễn, biến những bài học đắt giá từ SMO thành lợi thế chiến lược.
Trong thế giới vũ khí ngày càng cạnh tranh khốc liệt, tên lửa này không chỉ là một sản phẩm kỹ thuật mà còn là biểu tượng của sức mạnh bền bỉ, sẵn sàng định hình các cuộc xung đột tương lai.
