Dịch chuyển trong nhu cầu gửi hàng
Theo số liệu từ Bộ Công thương, thương mại điện tử Việt Nam đang duy trì tốc độ tăng trưởng ấn tượng, trung bình 20 - 25% mỗi năm. Trong các dịp cao điểm như 11.11 hay Black Friday, hệ thống logistics thường đối mặt với áp lực xử lý hàng triệu đơn hàng mỗi giờ. Tuy nhiên, một xu hướng đáng chú ý đang diễn ra, xuất phát từ nhu cầu của "siêu chủ shop" lẫn người dùng cá nhân - những người có nhu cầu gửi quà tặng, giấy tờ hoặc hàng hóa nhỏ lẻ.
Nhu cầu gửi và nhận hàng thay đổi nhanh chóng nhờ sự tham gia của nhóm người bán nhỏ lẻ
Ảnh: CTV
Dữ liệu khảo sát từ các doanh nghiệp logistics cho thấy, trong những ngày cao điểm, nhóm khách hàng cá nhân (đơn ngoài sàn) chiếm khoảng 12% tổng số lượt gửi, tập trung chủ yếu tại các đô thị lớn. Khác với nhà bán hàng chuyên nghiệp vốn quen thuộc với phần mềm quản lý đơn hàng phức tạp, người dùng cá nhân đòi hỏi sự linh hoạt và đơn giản tối đa quy trình thao tác. Nhu cầu của họ phát sinh ở mọi khung giờ và không cố định, đặt ra bài toán về việc đa dạng hóa các điểm tiếp xúc dựa trên nền tảng công nghệ.
Ông Nguyễn Anh Tuấn, Giám đốc chiến lược J&T Express Việt Nam nhận định: "Khách hàng cá nhân thì nhu cầu đa dạng: có người quen thao tác trên điện thoại, có người thích gọi trực tiếp và một số khác lại thấy tiện lợi với QR hay Smartbox. Khi lượng đơn thương mại điện tử tăng cao trong các dịp sale, nhóm cá nhân cũng cần được phục vụ hiệu quả, linh hoạt".
Đơn giản hóa trải nghiệm người dùng bằng công nghệ
Để giải quyết bài toán này, xu hướng "tối giản hóa công nghệ" (tech simplification) đang được các đơn vị vận chuyển áp dụng triệt để. Mục tiêu là loại bỏ rào cản kỹ thuật, giúp bất kỳ ai cũng có thể tạo đơn hàng chỉ trong vài thao tác.
Điển hình cho xu hướng trên là tích hợp dịch vụ vận chuyển vào các "Super App" (siêu ứng dụng) có sẵn trên điện thoại người dùng. Thay vì yêu cầu khách hàng tải thêm phần mềm chuyên biệt, J&T Express đã triển khai Zalo Mini App, tận dụng thói quen sử dụng mạng xã hội hằng ngày, cho phép người dùng tạo đơn ngay trên chương trình nhắn tin quen thuộc.
Song song đó, trải nghiệm trên nền tảng web cũng được tái cấu trúc. Thay vì quy trình đăng ký tài khoản và đăng nhập phức tạp, website của vận chuyển cho phép tạo đơn "ẩn danh" hoặc đăng nhập nhanh, phục vụ nhóm nhân viên văn phòng thường xuyên làm việc trên máy tính.
Việc triển khai đa dạng kênh gửi hàng giúp người bán thuận tiện trong việc lên đơn, không cần tới hệ thống quản lý chuyên nghiệp đắt đỏ
Ảnh: CTV
Tại các điểm giao dịch vật lý, công nghệ mã QR và hệ thống tủ khóa thông minh (Smartbox) đang dần thay thế quy trình giấy tờ thủ công. Người gửi chỉ cần quét mã để nhập thông tin, hệ thống sẽ tự động đồng bộ dữ liệu về trung tâm xử lý. Thậm chí, với những khách hàng không am hiểu công nghệ, hệ thống tổng đài (hotline) vẫn được duy trì nhưng kết nối với phần mềm điều phối đội ngũ shipper theo thời gian thực ở phía sau (backend), đảm bảo trải nghiệm liền mạch.
Hạ tầng công nghệ là "xương sống" của sự linh hoạt
Sự linh hoạt ở giao diện người dùng (front-end) chỉ có thể thực hiện được nhờ vào hạ tầng công nghệ vững chắc ở phía sau (back-end). Để đáp ứng lượng đơn hàng tăng hơn 50% trong dịp 11.11 vừa qua so với cùng kỳ, các doanh nghiệp logistics đã phải đầu tư mạnh vào tự động hóa trung chuyển và thuật toán phân tuyến thông minh.
Việc dữ liệu từ nhiều nguồn (app, web, Zalo, QR, hotline) đổ về một hệ thống quản lý tập trung cho phép doanh nghiệp tối ưu hóa luồng vận hành. Thuật toán AI giúp dự báo nhu cầu tại từng khu vực, từ đó điều phối shipper đến lấy hàng nhanh nhất, bất kể đơn hàng đến từ nguồn nào.
Chuyên gia nhận định trong giai đoạn tới, cạnh tranh của ngành logistics không dừng lại ở tốc độ giao hàng, mà còn ở trải nghiệm người dùng. Việc cá nhân hóa dịch vụ thông qua công nghệ đa điểm chạm sẽ là chìa khóa để các doanh nghiệp logistics mở rộng thị phần ở phân khúc khách hàng cá nhân đầy tiềm năng nhưng lại chưa được khai thác đúng mức.
