Bão số 12 và không khí lạnh gây đợt mưa đến 900 mm

Miền Trung tâm điểm bão lũ

Dù bão Fengshen (tiếng Trung Quốc nghĩa là Thần gió) chưa vào đất liền, nhưng từ cuối tuần trước ở các tỉnh miền Trung đã xuất hiện mưa lớn diện rộng. Nguyên nhân do ảnh hưởng của không khí lạnh có cường độ mạnh từ phía bắc tràn xuống kết hợp với địa hình; cùng với đó là rãnh áp thấp có trục đi qua nam Biển Đông hoạt động mạnh.

Bão số 12 và không khí lạnh gây đợt mưa đến 900 mm - Ảnh 1. — Dự báo đường đi của bão số 12 (Fengshen)

ThS Lê Thị Xuân Lan, chuyên gia dự báo khí tượng thủy văn, giải thích thêm: Đợt không khí lạnh cường độ mạnh từ phía bắc tràn xuống phía nam, từ đêm 20.10 ảnh hưởng đến Bắc bộ và Thanh Hóa khiến trời chuyển lạnh về đêm và sáng, vùng núi trời rét. Do ảnh hưởng của đợt không khí lạnh này khiến bão Fengshen chuyển hướng xuống phía nam thay vì đi tây - tây bắc như trước đó. Những ngày tới còn 2 - 3 đợt lạnh khác có cường độ mạnh tương tự tiếp tục tràn xuống, giống như những đợt "sóng lạnh" liên tiếp từ phía bắc đẩy về phương nam. Không khí lạnh tăng cường liên tục tạo thành chuỗi kéo dài nhiều ngày làm cho năng lượng của bão số 12 suy yếu dần khi vào gần đất liền. Theo ảnh mây vệ tinh có thể thấy hoàn lưu bão rất rộng, đồng nghĩa diện gây mưa lớn. Đặc biệt khối mây giông ở phía nam của cơn bão rất đậm đặc, có khả năng gây mưa to đến rất to ở các tỉnh thành ở phía nam đèo Hải Vân. Còn ở phía bắc đèo Hải Vân trở ra, dù hoàn lưu bão không đậm đặc bằng, nhưng do kết hợp với không khí lạnh nên cũng có khả năng xuất hiện mưa to diện rộng kéo dài ít nhất đến hết tuần này.

Bão lũ vẫn còn phức tạp

Tại TP.HCM và Nam bộ, những ngày gần đây trời có xu hướng giảm mưa và nắng gia tăng, tạo ra không khí oi bức khá khó chịu. ThS Lê Thị Xuân Lan giải thích do thời tiết Nam bộ đang chịu sự chi phối của gió đông bắc. Khi bão số 12 vào gần hơn và mạnh lên sẽ khiến gió tây nam hoạt động mạnh trở lại và gây mưa cho TP.HCM và khu vực Nam bộ trong những ngày tới, phổ biến về chiều tối và đêm. Bên cạnh đó, hiện đang vào kỳ triều cường đầu tháng 9 âm lịch; dự báo sẽ đạt đỉnh trong khoảng từ ngày 22 - 23.10. Người dân TP.HCM và các tỉnh thành Nam bộ cần chú ý phòng tránh nguy cơ xuất hiện mưa lớn kết hợp triều cường cao (vào sáng sớm và chiều tối) gây ngập, ảnh hưởng đến sinh hoạt thường nhật.

Bão số 12 và không khí lạnh gây đợt mưa đến 900 mm - Ảnh 2. — TP.Đà Nẵng chuẩn bị phương tiện, áo phao và nhiên liệu, sẵn sàng ứng cứu người dân khi mưa lớn

Liên quan đến khu vực Nam bộ, Viện quy hoạch thủy lợi miền Nam cho biết: Lũ nội đồng vùng Đồng Tháp Mười đang ở mức cao đã làm tràn, vỡ và đe dọa vỡ một số tuyến ô bao, bờ bao bảo vệ sản xuất trên vùng này, đặc biệt khu vực trung tâm. Theo thống kê sơ bộ, diện tích lúa và cây ăn trái trên khu vực này bị ảnh hưởng khoảng 242 ha. Các địa phương trên vùng đầu nguồn ĐBSCL, đặc biệt khu vực trung tâm vùng Đồng Tháp Mười tiếp tục theo dõi chặt chẽ diễn biến mực nước trong các ngày tới tại các vùng ô bao có cao trình thấp hoặc bị xuống cấp (đang còn canh tác) để có các giải pháp ứng phó kịp thời. Các địa phương khuyến cáo người dân thường xuyên thăm đồng, kịp thời phát hiện các nguy cơ, sự cố vỡ tràn bờ bao để xử lý giờ đầu hiệu quả. Riêng các địa phương thuộc khu vực trung tâm tỉnh Cà Mau cần đề phòng ngập úng có thể xảy ra do mưa kết hợp triều trong các ngày tới.

Trong trung hạn, Cục Khí tượng thủy văn (Bộ NN-MT) nhận định: Từ nay đến hết năm 2025, khả năng khí hậu tiếp tục duy trì trạng thái La Nina. Trên khu vực Biển Đông có khả năng còn xuất hiện khoảng 3 cơn bão và áp thấp nhiệt đới; trong đó khoảng 1 - 2 cơn có ảnh hưởng đất liền nước ta. Không khí lạnh ở phía bắc tiếp tục tăng cường xuống phía nam và ở Bắc bộ có thể xuất hiện rét đậm từ nửa cuối tháng 12. Các hình thái thời tiết trên gây ra các đợt mưa vừa, mưa to ở khu vực Trung bộ, tập trung từ Hà Tĩnh đến Đà Nẵng, Khánh Hòa và khu vực phía đông các tỉnh Quảng Ngãi, Đắk Lắk. Kèm theo đó, các sông ở khu vực Trung bộ có thể xuất hiện lũ mức báo động 2 - 3, có nơi vượt báo động 3, nguy cơ xuất hiện lũ muộn trùng với thời kỳ tích nước hồ chứa. Tại Nam bộ, đặc biệt là vùng ĐBSCL, lũ trên sông Tiền tại trạm Tân Châu và sông Hậu tại Châu Đốc xuống dần, từ nay đến hết tháng 12.2025. Tuy nhiên, khu vực bị ảnh hưởng 5 đợt triều cường; trong đó các đợt triều cường đầu tháng 11 - 12, mực nước tại các trạm vùng hạ lưu lên mức báo động 2 - 3 và vượt báo động 3; nguy cơ gây ngập úng, tràn đê bao ở các khu vực trũng thấp.

Bão Fengshen di chuyển rất nhanh, Quảng Ninh - Lâm Đồng sẵn sàng ứng phó

Chiều 20.10, ông Hoàng Phúc Lâm, Phó giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia (NCHMF), cho biết bão Fengshen trên Biển Đông sẽ đạt cường độ mạnh nhất ở cấp 11, giật cấp 13. Dự báo từ ngày 22.10 trở đi, bão chịu tác động của không khí lạnh sẽ đổi hướng di chuyển từ tây tây bắc sang hướng tây nam, cường độ suy yếu trước khi ảnh hưởng đến các tỉnh miền Trung.

Bão sẽ đổ bộ vào khu vực từ Đà Nẵng đến Quảng Ngãi trong khoảng ngày 23.10 với sức gió mạnh cấp 6, giật cấp 8, sau đó suy yếu thành áp thấp nhiệt đới trên đất liền.

Cũng theo ông Lâm, bão ảnh hưởng đến đất liền với gió không quá mạnh nhưng đáng lo ngại là hoàn lưu bão kết hợp với không khí lạnh và nhiễu động gió đông sẽ gây đợt mưa rất lớn cho các tỉnh từ Hà Tĩnh đến Quảng Ngãi. Dự báo mưa bão bắt đầu từ đêm 22.10 kéo dài đến ngày 26.10, tổng lượng mưa phổ biến ở Hà Tĩnh đến bắc Quảng Trị và Quảng Ngãi khoảng 200 - 400 mm, có nơi trên 500 mm. Mưa lớn nhất dự báo xảy ra ở nam Quảng Trị đến TP.Đà Nẵng, tổng lượng mưa phổ biến 500 - 700 mm, có nơi trên 900 mm. Dự báo, mưa lớn ở Trung bộ còn có khả năng kéo dài đến hết tháng 10.

Từ ngày 23 - 30.10, trên các sông từ Quảng Trị đến Quảng Ngãi sẽ xuất hiện một đợt lũ lớn, mực nước đỉnh lũ đạt hoặc vượt báo động 3 gây ngập lụt sâu, diện rộng, kèm theo nguy cơ cao lũ quét và sạt lở đất.

Phan Hậu

Ứng phó ở mức cao nhất, lường trước các tình huống xấu

Trong công điện gửi các bộ, ngành và UBND các tỉnh từ Hà Tĩnh đến Đắk Lắk ngày 20.10, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố từ Hà Tĩnh đến Đắk Lắk tập trung chỉ đạo, chủ động triển khai ngay các biện pháp phòng, tránh, ứng phó bão số 12, đặc biệt là nguy cơ mưa lũ lớn, sạt lở đất, lũ quét với tinh thần khẩn trương, quyết liệt nhất, chủ động phòng ngừa, ứng phó ở mức cao nhất, lường trước các tình huống xấu nhất, bảo đảm an toàn tính mạng, hạn chế thiệt hại về tài sản của nhân dân, không để bị động, bất ngờ. Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố ven biển chỉ đạo cơ quan chức năng phối hợp với lực lượng biên phòng, cơ quan quản lý chuyên ngành và chủ tàu tiếp tục rà soát, kiểm đếm, nắm chắc vị trí của toàn bộ các tàu thuyền, phương tiện hoạt động trên biển, hướng dẫn tàu thuyền, phương tiện không đi vào, thoát ra khỏi vùng nguy hiểm cơn bão hoặc di chuyển về nơi tránh trú an toàn.

Các tỉnh, thành phố từ Hà Tĩnh đến Đắk Lắk triển khai ngay các biện pháp ứng phó với nguy cơ mưa lũ lớn, sạt lở đất, lũ quét, ngập lụt tại các đô thị, khu dân cư vùng trũng thấp, ven sông, suối; có biện pháp bảo đảm an toàn đối với hồ đập, đê điều... Các địa phương, bộ ngành rà soát phương án, chủ động bố trí lực lượng, phương tiện, vật tư, lương thực, nhu yếu phẩm tại các khu vực trọng điểm, nhất là những nơi có nguy cơ xảy ra chia cắt, cô lập do sạt lở, ngập lụt để sẵn sàng ứng phó với tình huống bị cô lập, chia cắt nhiều ngày và triển khai công tác ứng phó, cứu hộ, cứu nạn khi có tình huống xấu xảy ra.

Phan Hậu