Ủng hộ đề xuất bỏ cọc sẽ bị "cấm cửa" 5 năm

Như Thanh Niên đã thông tin, Bộ Tư pháp vừa công bố tài liệu thẩm định dự thảo Nghị quyết của Chính phủ quy định xử lý khó khăn, vướng mắc về đấu giá quyền sử dụng đất (gọi tắt là đấu giá đất) trong trường hợp giao đất, cho thuê đất theo quy định của luật Đất đai.

Cơ quan soạn thảo nhận định hoạt động đấu giá đất thời gian qua có nhiều bất cập: tình trạng người tham gia trả giá cao bất thường, có dấu hiệu câu kết thao túng giá rồi "bỏ cọc", ảnh hưởng đến sự phát triển lành mạnh của thị trường bất động sản…

ẢNH: NGUYỄN TRƯỜNG

Để khắc phục, Bộ Tư pháp đề xuất 2 cơ chế để ngăn chặn những hành vi trục lợi, trong đó có bỏ cọc đấu giá đất.

Cơ chế thứ nhất là nâng mức tiền đặt cọc đấu giá đất. Luật hiện hành quy định mức tiền đặt trước khi đấu giá đất tối thiểu là 5% nếu giao đất ở cho cá nhân và 10% nếu là dự án đầu tư, tối đa 20%. Bộ Tư pháp đề xuất nâng mức này lên tối thiểu là 20%, tối đa 50%.

Cơ quan soạn thảo cho rằng việc nâng mức đặt cọc sẽ hạn chế tình trạng người tham gia đấu giá đất lợi dụng mức cọc quá thấp để trục lợi. Mức dao động từ 20 - 50% đảm bảo tính linh hoạt, tạo thuận lợi cho người có tài sản và tổ chức hành nghề đấu giá tài sản. Họ sẽ căn cứ vào tính chất cụ thể của từng cuộc đấu giá, tính hấp dẫn, thu hút của từng tài sản đấu giá cụ thể để xem xét, quyết định.

Cơ chế thứ hai là xây dựng chế tài đối với hành vi bỏ cọc đấu giá đất. Bộ Tư pháp đề xuất người bỏ cọc đấu giá đất phải bồi thường toàn bộ các thiệt hại phát sinh từ việc tổ chức cuộc đấu giá (giá dịch vụ đấu giá, chi phí tổ chức đấu giá) do phải hủy kết quả đấu giá đất.

Đồng thời, người bỏ cọc đấu giá đất còn bị cấm tham gia đấu giá theo thời hạn nhất định. Nếu trúng đấu giá mà không nộp tiền thì cấm từ 2 - 5 năm, trúng đấu giá mà nộp tiền không đầy đủ thì cấm từ 6 tháng đến 3 năm.

Nâng mức tiền đặt cọc là hợp lý

Nhìn chung, nhiều bạn đọc (BĐ) đồng tình với đề xuất nâng mức tiền đặt cọc đấu giá đất lên 20 - 50%. BĐ Vinh Nguyễn bày tỏ: "Tôi ủng hộ đề xuất nâng mức đặt cọc nhưng nên để khung là 35 - 50%. Bên cạnh đó vẫn áp dụng cấm tham gia các buổi đấu giá trong 2 - 5 năm nếu bỏ cọc. Vì sao? Những người mua có nhu cầu dùng thật, họ sẽ chuẩn bị tiền đủ để mua theo giá mong muốn và sẵn sàng đặt cọc, không phân vân gì về tỷ lệ cọc".

Cùng quan điểm, BĐ Khánh Linh Vy cho rằng: "Nếu người có nhu cầu thật sự, họ sẵn sàng cọc đến 50%, 60% lô đất đó. Đề xuất này là hợp lý". Còn BĐ Minh nhận xét: "Người nào chỉ đặt cọc 50% mà than không đủ tiền cọc thì họ làm gì có đủ tiền để mua nếu trúng đấu giá thật? Tôi hoàn toàn ủng hộ cơ chế thứ nhất như trên. Chỉ có đánh thật mạnh vào túi tiền thì mới giảm được tình trạng bát nháo của đấu thầu như trong thời gian qua".

Không để người vi phạm nhờ người khác đứng tên đấu giá

Nhận xét về đề xuất của Bộ Tư pháp, BĐ The Vu Nguyen bày tỏ băn khoăn: "Tôi e rằng 2 cơ chế trên vẫn chưa đủ mạnh để răn đe. Thứ nhất, nếu nâng tiền đặt cọc lên 20 - 50%, lấy ví dụ khu đất xã tôi gồm 46 lô, giá khởi điểm 500 - 600 triệu đồng/100 m2, nếu cọc 50% mới chỉ 200 - 300 triệu đồng tiền cọc 1 lô, nhưng giá trị trúng đấu giá 1,2 - 1,8 tỉ đồng/lô, trên thực tế họ chỉ bỏ ra 10 - 20% giá trị thực của lô đất để đặt cọc. Theo bài tính của họ, mỗi lô chênh 5 - 10% thì tính trên vốn bỏ ra, họ đã lời 50 - 100%. Thực tế vừa qua xã tôi đã nâng cọc lên 20% nhưng chỉ một nhóm nhà đầu tư "chuyên nghiệp" trúng. Thứ hai, cấm đấu giá đến 5 năm nếu bỏ cọc: Cơ chế này họ "lách" rất đơn giản (đối với đa số các phiên đấu giá, trừ số ít các phiên đấu giá cho pháp nhân), cách của họ là nhờ người khác đứng tên đấu giá. Hiện nay điều này xảy ra phổ biến ở các phiên đấu giá đất ở quê tôi".

BĐ [email protected] chia sẻ: "Tôi đồng ý với cơ chế thứ hai, và đề nghị phải phạt nặng, đồng thời đề phòng trường hợp mượn danh để đấu giá tiếp". BĐ Trịnh Cường thì cho rằng: "Thật ra với cá nhân, tổ chức bình thường thì việc mất cọc và cấm 2 năm cũng đủ để rút kinh nghiệm rồi. Nếu tái phạm thì nên cho "nghỉ khỏe" không thời hạn luôn".