Bất chấp việc cổ phiếu công nghệ toàn cầu đang đối mặt với nhiều sóng gió, startup lớn nhất Indonesia GoTo Group đã có một khởi đầu ổn định với tư cách là một công ty đại chúng. Giá cổ phiếu công ty đã tăng 13% sau khi chính thức IPO vào hôm 11/4, theo Asia Nikkei.

Đối mặt với sự cạnh tranh ngày càng gay gắt

Định vị mình là một thương hiệu mang tính biểu tượng quốc gia, GoTo đã nhận được sự ủng hộ từ các nhà đầu tư trong nước và dường như cả các cơ quan chức năng, những người hy vọng công ty sẽ tiếp thêm sức mạnh cho nền kinh tế đang phát triển nhanh của đất nước lớn nhất Đông Nam Á.

Tuy nhiên, các nhà phân tích cho rằng việc ngăn chặn sự cạnh tranh ngày càng tăng, đồng thời cải thiện và phát triển các nguyên tắc kinh doanh cơ bản, đặc biệt là đạt được lợi nhuận, là một trong những thách thức quan trọng đối với GoTo để tiếp tục thu giới đầu tư. Những vấn đề khác bao gồm tích hợp hiệu quả các hoạt động đa dạng của doanh nghiệp, đặc biệt là các dịch vụ tài chính kỹ thuật số.

Giá cổ phiếu GoTo đã tăng 1% trong phiên giao dịch 13/4 ở mức 374 rupiah/cổ phiếu trên Sàn giao dịch chứng khoán Indonesia (IDX), qua đó định giá công ty ở mức 442.900 tỷ rupiah (30,8 tỷ USD). Mức giá đó vẫn cao hơn giá chào bán công khai ban đầu là 338 rupiah/cổ phiếu.

Con số này cao hơn so với giá trị vốn hóa thị trường của đối thủ "cung cấp dịch vụ" trong khu vực là Grab, đã được niêm yết tại Mỹ và hiện được định giá khoảng 13 tỷ USD. Một đối thủ khác của GoTo trong khu vực cũng được niêm yết tại Mỹ là Sea được định giá khoảng 63 tỷ USD.

GoTo có thể trở thành tấm gương cho các startup Indonesia

GoTo được thành lập vào tháng 5/2021 thông qua sự hợp nhất của công ty gọi xe và giao đồ ăn Gojek cùng công ty thương mại điện tử hàng đầu Indonesia Tokopedia. Đây đều là hai kỳ lân nổi bật của quốc gia xứ vạn đảo này.

Trong suốt quá trình IPO, GoTo tập trung vào chiến lược nội địa như một công ty “cây nhà lá vườn”. Khác với các đối thủ chính trong khu vực, GoTo đã được niêm yết trên sàn giao dịch trong nước, truyền cảm hứng cho các nhà đầu tư Indonesia hỗ trợ các công ty nội địa. Ngoài ra, họ còn phân phối một số cổ phiếu IPO cho các tài xế của mình.

Vào cuối buổi lễ IPO ở Jakarta, Tổng thống Joko Widodo đã đưa ra một thông điệp trong lần xuất hiện hiếm hoi của nhà lãnh đạo quốc gia tại sự kiện IPO của một công ty tư nhân. Ông Widodo nói: “Tôi muốn chúc mừng GoTo vì đã thực hiện IPO. Tôi hy vọng đợt IPO của GoTo sẽ thúc đẩy giới trẻ Indonesia mang đến nguồn năng lượng mới cho sự phát triển vượt bậc về kinh tế của nước nhà”.

Nhà phân tích cấp cao Nafan Aji Gusta Utama của Mirae Asset Sekuritas dẫn đầu trong việc rót tiền vào công ty mới niêm yết là các nhà đầu tư bán lẻ. "Giờ đây, họ nhận thức được việc đầu tư không chỉ đơn thuần là đánh giá một báo cáo tài chính và điều đó cũng phù hợp với GoTo", ông Nafan cho biết.

Jianggan Li, CEO Momentum Works, một công ty tư vấn có trụ sở tại Singapore chỉ ra rằng hiệu suất giá cổ phiếu vững chắc của GoTo trong ngày đầu tiên phản ánh "sự phấn khích thực sự của nhiều nhà đầu tư về việc niêm yết công khai của một đơn vị dẫn đầu tại thị trường nội địa”.

Giới quan sát cho rằng những thông tin tích cực xoay quanh sự kiện IPO của GoTo đã tạo động lực cho các startup khác ở Indonesia, một quốc gia với dân số rơi vào khoảng hơn 270 triệu người.

I Gede Nyoman Yetna, người đứng đầu bộ phận đánh giá của IDX, nói với các phóng viên sau khi GoTo ra mắt thị trường: “Indonesia cũng có tiềm năng tạo ra nhiều kỳ lân hơn. Chúng tôi lạc quan rằng đợt IPO của GoTo có thể là động lực để khuyến khích nhiều công ty công nghệ hơn đi theo con đường tương tự”.

“Sở giao dịch chứng khoán Indonesia đã thực hiện rất tốt công việc cải tạo để hỗ trợ các đợt IPO của những công ty công nghệ cây nhà lá vườn”, ông Jianggan Li nói, đồng thời đề cập đến những nỗ lực như sự thay đổi gần đây để cho phép niêm yết công ty có cổ phiếu loại kép, một cấu trúc mà nhiều công ty khởi nghiệp ưa thích.

“Trong khi rõ ràng có tranh luận về việc định giá một số công ty khởi nghiệp so với các nguyên tắc cơ bản, thì việc các nhà vô địch công nghệ lớn của Indonesia có thể niêm yết thành công là một động lực lớn đối với các nhà đầu tư, nhà sáng lập và hệ sinh thái khởi nghiệp nói chung”, ông Li nhấn mạnh.

Bài toán cải thiện lợi nhuận

GoTo chỉ là kỳ lân Indonesia thứ hai IPO, sau nền tảng thương mại điện tử Bukalapak vào tháng 8/2021. Theo một báo cáo của hãng truyền thông DealStreetAsia tập trung vào khởi nghiệp có trụ sở tại Singapore, đã có 25 kỳ lân mới được ra đời tại khu vực Đông Nam Á vào năm 2021, trong đó có 7 công ty có trụ sở tại Indonesia, chẳng hạn như chuỗi quán cà phê Kopi Kenangan và nhà điều hành thương mại điện tử Blibli.

Tuy nhiên, đối với GoTo, tình hình hoạt động của cổ phiếu trong dài hạn vẫn là một câu hỏi còn bỏ ngỏ, đặc biệt là khi công ty đang gánh chịu những khoản lỗ đáng kể và phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt từ những đối thủ.

Khoản lỗ ròng của GoTo trong 7 tháng đầu năm 2021 là khoảng 7.500 nghìn tỷ rupiah, cho thấy mức chi tiêu nhiều cho các hoạt động khuyến mãi của các dịch vụ theo yêu cầu cũng như thương mại điện tử.

Mặc dù nhà điều hành siêu ứng dụng đã chi mạnh tay cho tăng trưởng trong tương lai, nhưng việc cải thiện khả năng sinh lời vẫn là một thách thức quan trọng, vì không có gì đảm bảo rằng các nhà đầu tư trong nước sẽ chịu lỗ trong dài hạn.

Sachin Mittal, một nhà phân tích của DBS Group Holdings cho biết: "Thách thức thực sự sẽ nằm ở phía Gojek chứ không phải là hoạt động kinh doanh thương mại điện tử của Tokopedia. Nếu bạn tăng phí hoa hồng, người tiêu dùng có thể giảm mức sử dụng dịch vụ giao thức ăn", ông Sachin chia sẻ, đồng thời nhấn mạnh Grab của Singapore tiếp tục là một đối thủ cạnh tranh gay gắt về mảng gọi xe.

Grab coi Indonesia là một trong những thị trường quan trọng nhất và đang chi mạnh tay cho các chương trình khuyến mãi để mở rộng thị phần gọi xe tại quốc gia này. Đối với thị trường giao đồ ăn Indonesia năm ngoái, Grab chiếm thị phần khoảng 49% trong khi Gojek chiếm 43%, theo Momentum Works.

GoTo có kế hoạch chi 1,1 tỷ USD tiền thu được từ IPO để mở rộng hoạt động và cải thiện lợi nhuận, đặc biệt là cho hoạt động kinh doanh tài chính. Điều này có thể giúp thúc đẩy tăng trưởng nhờ hàng triệu người tiêu dùng địa phương và các doanh nghiệp nhỏ hơn vốn không được các ngân hàng truyền thống phục vụ. Do đó, công ty cho biết 25% số tiền thu được sẽ được phân bổ cho dịch vụ thanh toán kỹ thuật số GoPay.

Công ty nghiên cứu tài chính Kapronasia cho biết: “Về dài hạn, triển vọng của GoTo có thể phụ thuộc vào khả năng phát triển mạnh của các dịch vụ tài chính kỹ thuật số. Câu hỏi hiện tại là liệu họ có thể tích hợp chúng suôn sẻ với dịch vụ thương mại điện tử của mình, như Alibaba đã làm với Alipay hay không”.

Mở rộng thị trường

Ngoài việc chủ yếu tập trung vào việc mở rộng cơ sở tại quê nhà, công ty cũng đang hướng đến Singapore và Việt Nam. Dù vậy, đây chỉ là những thị trường thứ cấp của GoTo, có nghĩa là việc giành thị phần có thể sẽ tốn kém hơn.

Hơn nữa, lãnh đạo GoTo, Patrick Cao cho biết công ty cũng sẽ theo đuổi cơ hội trong các lĩnh vực mới như xe điện. Lấy vận tải là một trong những lĩnh vực kinh doanh cốt lõi của mình, các nhà đầu tư sẽ theo dõi sát sao những lĩnh vực mới như vậy để xem tính khả thi trong việc đóng góp vào hiệu quả hoạt động chung.

Momentum Works nhấn mạnh rằng GoTo cần phải phát triển các nguyên tắc kinh doanh cơ bản để tiếp tục thu hút các nhà đầu tư. "Thị phần của GoTo trong cả thương mại điện tử và dịch vụ theo yêu cầu đang phải đối mặt với áp lực từ các đối thủ cạnh tranh trong khu vực, trong khi các dịch vụ tài chính của công ty có đủ các yếu tố phù hợp nhưng vẫn cần chuyên môn và sự thâm nhập sâu hơn để thực sự dẫn đầu."

“Là một công ty đại chúng, hoạt động kinh doanh của GoTo sẽ được giám sát chặt chẽ hơn. Đó chỉ là sự khởi đầu của hành trình mới đối với GoTo”, ông Jianggan Li cho biết.