Trong khi tình trạng béo phì thừa cân luôn được quan tâm thì những nguy cơ của việc ăn uống thiếu chất thường bị bỏ qua. Ăn quá ít có thể gây ra một loạt tác động xấu đến sức khỏe và tinh thần của một người.
Nguyên nhân gây ra tình trạng này là do nhiều người ăn kiêng hoặc theo các xu hướng sức khỏe phổ biến. Đôi khi, những chế độ ăn kiêng này có thể bị mọi người hiểu sai hoặc có lời khuyên dinh dưỡng không phù hợp, dẫn đến việc ăn uống thiếu chất.
Nhiều trường hợp khác có thể thiếu chất do rối loạn ăn uống hoặc đơn giản là không nhận ra họ đang làm điều đó. Đôi khi, cơ thể một số người lại có sự trao đổi chất cao bất thường hoặc mức độ hoạt động thể chất cao nhưng lại ăn uống không đủ để đáp ứng nhu cầu của mình. Hay những người khác có thể ăn uống kém do căng thẳng, đặc biệt là sau khi gặp phải chuyện đau buồn trong cuộc sống, hoặc trầm cảm hay các tình trạng sức khỏe tâm thần khác.
Theo Tiến sĩ Tricia L. Psota, giảng viên Trường Y tế Công cộng Milken - Đại học George Washington (Mỹ) cho biết, sự thiếu hụt chất dinh dưỡng làm thay đổi chức năng, quá trình chuyển hóa của cơ thể. Các quá trình này bao gồm: Cân bằng nước, tín hiệu thần kinh, tiêu hóa, trao đổi chất.
Thiếu hụt chất dinh dưỡng cũng dẫn đến nhiều bệnh tật. Ví dụ như: thiếu canxi, vitamin D gây ra chứng loãng xương, không đủ sắt có thể gây thiếu máu, làm tiêu hao năng lượng. Dưới đây là cách nhận biết tình trạng cơ thể thiếu chất dinh dưỡng.
1. Mệt mỏi không rõ nguyên nhân
Khi cơ thể xuất hiện tình trạng căng thẳng, ốm đau, không giải thích được nguyên nhân có thể bạn thiếu vitamin D. Cơ thể tạo ra vitamin D khi da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.
Một số cách cơ bản để tăng cường vitamin D như tắm nắng. Thời gian tắm nắng lý tưởng là trước 8 giờ sáng, khoảng 4-5 giờ chiều, mỗi lần tắm nắng kéo dài từ 15-20 phút. Mỗi người nên ăn hải sản, trong đó có cá mỡ như cá hồi, cá ngừ, tôm.
2. Rụng tóc nhiều
Rụng tóc xảy ra thường xuyên, đặc biệt là với nữ giới. Mỗi ngày rụng 100 sợi tóc cũng có thể được xem là điều bình thường. Nhưng nếu bạn thấy những chùm tóc lớn trên gối mỗi khi thức dậy hoặc trong phòng tắm, có thể bạn đang thiếu chất sắt. Đừng quá lo lắng, đây là sự thiếu hụt chất dinh dưỡng phổ biến nhất trên thế giới. Bạn cần đến bác sĩ để làm xét nghiệm máu nhanh, kiểm tra liệu nồng độ của bạn có bị giảm hay không. Để khắc phục tình trạng đó, bạn có thể bổ sung những loại thực phẩm giàu chất sắt hơn, ví dụ như: Thịt bò nạc, Gia cầm, Rau chân vịt (hay còn gọi là cải bó xôi), Đậu, Hạt điều,....
Rất nhiều loại thực phẩm khác cũng có thể giúp bạn khắc phục tình trạng này. Bạn hãy tham khảo thêm tư vấn của bác sĩ để có chế độ ăn uống phù hợp hơn với cơ thể của bạn.
3. Da và môi bị khô
Vitamin A cần thiết để bảo vệ giác mạc, các tổ chức biểu mô dưới da, khí quản, tuyến nước bọt... Khi cơ thể thiếu hụt vitamin A thì bề mặt da, môi sẽ trở nên khô ráp, bong tróc, đóng vảy. Để bổ sung vi chất này, bạn nên ăn: các loại rau lá xanh như rau bina, cải xoăn, rau củ màu cam như khoai lang, cà rốt, trái cây màu cam.
4. Bị bệnh thường xuyên hơn
Ăn thiếu chất cũng có thể dẫn đến chế độ ăn uống mất cân bằng. Điều này có nghĩa là cơ thể của một người không nhận được đủ các chất dinh dưỡng cụ thể để duy trì hệ thống miễn dịch khỏe mạnh và chống lại bệnh tật. Nó cũng có nghĩa là những bệnh thông thường như cảm lạnh, ho, sổ mũi… kéo dài hơn bình thường.
Duy trì lượng dinh dưỡng lành mạnh đặc biệt quan trọng đối với những người có hệ miễn dịch suy yếu, chẳng hạn trẻ nhỏ hoặc người lớn tuổi. Trong nghiên cứu đăng trên tạp chí American Geriatrics Society, các nhà nghiên cứu phát hiện những người trên 65 tuổi được bổ sung dinh dưỡng đầy đủ có thể cải thiện đáng kể hoạt động của hệ thống miễn dịch.
5. Sưng lưỡi
Thiếu hụt một số thành phần dinh dưỡng hoặc dị ứng có thể khiến bạn bị sưng lưỡi. Tình trạng này còn được gọi là viêm lưỡi và lưỡi có vẻ bóng mượt khi bị sưng. Đó có thể là dấu hiệu bạn đang thiếu sắt hoặc vitamin B như axit folic, niacin, riboflavin và B12. Khi mắc phải tình trạng này, lưỡi của bạn sẽ bị đau. Để bổ sung vitamin B12, hãy chọn các loại thực phẩm như: Thịt, cá, trứng, sữa và ngũ cốc.
Bên cạnh nguyên nhân do thiếu hụt dinh dưỡng gây ra, sưng lưỡi cũng là dấu hiệu của một số bệnh khác nghiêm trọng. Bạn cần đến cơ sở y tế để biết được nguyên nhân chính xác của tình trạng này.
6. Vết bầm
Cơ thể bạn có nhiều collagen, chúng có tác dụng gắn kết mọi thứ trong cơ thể, bao gồm cả các tế bào da của bạn. Bầm tím da cũng là một trong những biểu hiện của việc ăn uống thiếu chất dinh dưỡng. Nếu thường xuyên xuất hiện những mảng da bầm tím trên cơ thể mà không phải do va đập, có thể bạn đang thiếu vitamin C. Khi cơ thể thiếu hụt loại vitamin này, nó sẽ khiến các mạch máu nhỏ bị vỡ ra và gây ra bầm tím. Vitamin C đóng vai trò quan trọng trong việc chữa lành vết thương và hình thành collagen.
Nếu bạn gặp phải các triệu chứng như rối loạn ăn uống, ăn ít hơn do đau ốm, tiêu hóa không tốt, hãy thử bổ sung các loại trái cây và rau của quả như ớt chuông, trái cây họ cam quýt, cà chua, bông cải xanh.
7. Móng tay thay đổi
Khi cơ thể thiếu sắt, móng tay có thể trở nên mềm, võng xuống, hình dạng giống như cái thìa. Đây cũng có thể là dấu hiệu của bệnh huyết sắc tố, một tình trạng khiến cơ thể hấp thụ quá nhiều chất sắt. Nếu xuất hiện tình trạng này, bạn nên đến gặp bác sĩ để xét nghiệm máu tìm nguyên nhân.
8. Hội chứng bỏng rát miệng
Hội chứng này thường gây ra cảm giác đau, bỏng rát ở vòm miệng, nướu răng hoặc lưỡi. Bỏng rát miệng có thể thể diễn ra thường xuyên theo chu kỳ mà không có một nguyên nhân rõ ràng. Tình trạng này có thể làm cho nướu, môi, bên trong má và vòm miệng của bạn có cảm giác như bị bỏng. Bên cạnh đó, nó còn làm miệng của bạn bị khô hoặc tê. Một trong những nguyên nhân gây ra nó là sự thiếu hụt các vitamin B như folate, thiamin và B6. Để tăng cường B6 trong chế độ ăn uống của bạn, hãy chú ăn ăn nhiều hơn những thực phẩm như: Chuối, đậu, rau chân vịt, ngũ cốc nguyên hạt,...
9. Khó thụ thai
Khi cơ thể của một người không nhận đủ dinh dưỡng, nó sẽ ưu tiên những quá trình nào cần tập trung để duy trì, chẳng hạn quá trình hỗ trợ sự sống của hô hấp và tuần hoàn máu. Kết quả là việc sản xuất hormone sinh dục có thể bị suy giảm. Điều này làm giảm ham muốn hoạt động tình dục của một người và có thể gián đoạn quá trình sinh sản.
Các nhà nghiên cứu cho rằng chế độ ăn uống không đủ calo có thể tác động xấu đến chức năng sinh sản ở cả nam và nữ. Điều này sẽ ngăn ngừa khả năng mang thai.
Nguồn: WebMD; Medical News Today
