Phát biểu tại Hội nghị tổng kết công tác ngành Công Thương năm 2025, giai đoạn 2021-2025 và triển khai nhiệm vụ trọng tâm năm 2026 diễn ra chiều 19/12, Thứ trưởng Phan Thị Thắng cho biết, năm 2025, kinh tế - xã hội trong nước và hoạt động của ngành Công Thương chịu tác động từ bối cảnh thế giới biến động lớn, khó lường.
Kinh tế toàn cầu duy trì tăng trưởng nhưng vẫn thấp hơn mức trước đại dịch Covid-19. Căng thẳng thương mại, chủ nghĩa bảo hộ gia tăng, trong khi chuỗi cung ứng toàn cầu tiếp tục đối mặt nguy cơ gián đoạn do địa chính trị và biến đổi khí hậu.
Cùng với đó, một số thị trường xuất khẩu chủ lực của Việt Nam phục hồi chậm, thị trường xuất khẩu lớn nhất là Mỹ áp dụng chính sách thuế đối ứng gây nhiều khó khăn cho nền kinh tế có độ mở lớn của nước ta.
Dù đối mặt nhiều thách thức, hoạt động xuất nhập khẩu của Việt Nam năm 2025 vẫn ghi nhận kết quả tích cực. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu năm 2025 vẫn lập kỷ lục mới, ước đạt 920 tỷ USD, đưa Việt Nam vào top 15 cường quốc thương mại toàn cầu, tạo bệ phóng mới cho tăng trưởng kinh tế.
Trong đó, xuất khẩu ước đạt 470 tỷ USD, tăng 16% so với năm 2024. Xuất siêu năm 2025 khoảng 22 tỷ USD, góp phần nâng cao dự trữ ngoại hối, ổn định tỷ giá và các chỉ số kinh tế vĩ mô.
Nhìn lại giai đoạn 2021-2025, Thứ trưởng Phan Thị Thắng cho rằng, kim ngạch xuất khẩu bứt phá mạnh mẽ, trở thành trụ cột quan trọng cho tăng trưởng kinh tế, nâng cao sức chống chịu trước biến động của kinh tế toàn cầu.
Theo đó, xuất khẩu tăng trưởng bình quân khoảng 10,8%/năm, vượt xa kế hoạch đề ra là tăng bình quân 5%/năm. Cơ cấu xuất nhập khẩu chuyển dịch theo hướng hiện đại và bền vững. Cơ cấu mặt hàng xuất khẩu cũng chuyển dịch theo hướng tích cực.
Cán cân thương mại của nước ta ghi nhận xuất siêu liên tục trong cả giai đoạn, trong đó năm 2021 xuất siêu 3,19 tỷ USD, năm 2025 dự kiến xuất siêu khoảng 22 tỷ USD, góp phần quan trọng vào tăng trưởng GDP, giữ ổn định kinh tế vĩ mô, tỷ giá, kiểm soát lạm phát và cải thiện cán cân thanh toán.
Bên cạnh những thành tựu đạt được, Thứ trưởng Phan Thị Thắng cũng chỉ rõ, hoạt động xuất khẩu dù tăng trưởng nhanh nhưng vẫn thiếu bền vững, chịu nhiều tác động từ các yếu tố bên ngoài. Kim ngạch xuất khẩu của các doanh nghiệp FDI chiếm tỷ trọng lớn nhưng phụ thuộc nhiều vào chuỗi cung ứng toàn cầu và chưa tạo được hiệu ứng lan tỏa, thúc đẩy doanh nghiệp trong nước tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu.
Xuất khẩu còn phụ thuộc vào một số thị trường lớn. Ngoài ra, các mặt hàng xuất khẩu chủ lực sang các thị trường như EU, Mỹ phải đối mặt với các áp lực về điều tra phòng vệ thương mại, gian lận xuất xứ, các rào cản kỹ thuật liên quan đến môi trường, phát triển bền vững, chuyển đổi xanh. Giá trị gia tăng trong xuất khẩu chưa đạt như kỳ vọng.
Cơ cấu thị trường nhập khẩu chậm chuyển dịch sang các thị trường công nghệ nguồn; nhập siêu chủ yếu từ thị trường châu Á, chưa hướng mạnh vào phần cốt lõi của công nghiệp hóa. Toàn bộ thặng dư trong cán cân thương mại của nước ta hiện nay đều do các doanh nghiệp FDI mang lại, Thứ trưởng nhấn mạnh.
