Ukraine vừa thông báo nối lại các hoạt động tại 3 cảng ở Biển Đen theo thỏa thuận mới đạt được với Nga nhằm khôi phục hoạt động xuất khẩu ngũ cốc vốn bị gián đoạn trong nhiều tháng qua.
Theo thông báo của Hải quân Ukraine, hoạt động tại các cảng Odessa Chernomorsk và Pivdennyi đã được khôi phục theo thỏa thuận. Theo đó, khi hoạt động xuất khẩu được nối lại, các tàu hàng sẽ được hộ tống khi ra vào các cảng.
Tại cảng Odessa, các đại sứ G7, các quan chức Ukraine, Thổ Nhĩ Kỳ và Liên Hợp Quốc cũng đang có mặt để giám sát việc ngũ cốc được bốc dỡ lên các tàu hàng để chuẩn bị rời cảng.
Đại sứ Canada Larisa Galadza nói: “Như tất cả các bạn có thể thấy, các con tàu đã ở đây, chúng đã được chất đầy hàng và sẵn sàng lên đường. Trong những ngày tới sẽ còn nhiều con tàu được bốc xếp hàng. Vì vậy, chúng tôi kêu gọi Nga đảm bảo các tuyến hành lang cần thiết để vận chuyển ngũ cốc diễn ra thuận lợi”.
Theo Phó Tổng thư ký Liên Hợp Quốc phụ trách các vấn đề nhân đạo Martin Griffiths, những con tàu đầu tiên đã chất đầy ngũ cốc sẽ rời cảng và sau đó những tàu mới sẽ được phép đến các cảng tại Ukraine sau khi được Thổ Nhĩ Kỳ kiểm tra để đảm bảo rằng các tàu này không có hàng lậu và vũ khí.
Ông Griffiths cho biết thêm, cùng với ngũ cốc, Ukraine sẽ xuất khẩu phân bón. Trong khi đó, Bộ trưởng Cơ sở hạ tầng Ukraine Oleksandr Kubrakov cho biết, hiện đã có 17 tàu đã có sẵn ngũ cốc trong khoang và sẵn sàng lên đường sớm nhất vào hôm nay (30/7).
“Điều quan trọng nhất đối với chúng tôi là thỏa thuận giữa Nga, Ukraine với Liên Hợp Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ, những bên bảo đảm cho việc thực hiện sáng kiến này. Tất nhiên, trong lãnh hải của Ukraine, chúng tôi đã sẵn sàng hoạt động và chúng tôi đảm bảo mọi thứ diễn ra suôn sẻ”.
Hiện hơn 25 triệu tấn ngũ cốc đang có sẵn tại 3 cảng của nước này để chờ được xuất. Chính quyền Kiev kỳ vọng việc nối lại xuất khẩu sẽ giúp đem về 10 tỉ USA. Đây là một số tiền không nhỏ cho nền kinh tế Ukraine vốn đang gặp nhiều khó khăn vì xung đột.
Nga và Ukraine đều là những nhà xuất khẩu nông sản hàng đầu thế giới. Tuy nhiên, kể từ khi xung đột nổ ra hồi cuối tháng 2, hoạt động xuất khẩu ngũ cốc từ Ukraine đã bị gián đoạn nghiêm trọng do các cảng bị phong tỏa và nguy cơ từ những thủy lôi rải dưới Biển Đen.
Hồi tuần trước, Nga và Ukraine đã ký thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc mà trong đó Thổ Nhĩ Kỳ và Liên Hợp Quốc giữ vai trò là các bên đồng bảo lãnh. Theo thỏa thuận, nhóm gồm các nhân viên Thổ Nhĩ Kỳ, Ukraine và Liên Hợp Quốc sẽ giám sát hoạt động chất hàng lên tàu tại cảng của Ukraine, trước khi hàng đi qua tuyến đường được vạch sẵn trên Biển Đen. Các tàu chở hàng sau đó sẽ được kiểm tra tại một cảng của Thổ Nhĩ Kỳ, để bảo đảm rằng các tàu này không chở hàng lậu và vũ khí.
Việc các chuyến hàng chở ngũ cốc đã sẵn sàng khởi hành mang đến cho thế giới hy vọng, nút thắt về nguồn cung lương thực sẽ nhanh chóng được tháo gỡ, giúp phần nào hạ nhiệt được giá cả lương thực và thực phẩm toàn cầu, những yếu tố đang đẩy lạm phát thế giới tăng cao, khiến nhiều khu vực thiếu đói nghiêm trọng./.
