Hiện trên nhiều tuyến phố lớn nhỏ ở Hà Nội, không khó để bắt gặp hình ảnh những quán hàng rong bày bán các loại đồ ăn nhanh như xúc xích, cá viên chiên, nem chua rán, khoai tây lốc xoáy… Những món ăn này thường được gọi chung là “đồ xiên” - loại đồ ăn vặt được giới trẻ ưa chuộng. Tuy nhiên, đằng sau sự tiện lợi và hấp dẫn đó lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn vệ sinh thực phẩm.
Theo ghi nhận của PV Báo Điện tử VTC News, trên các tuyến phố như Cầu Giấy (quận Cầu Giấy), Chùa Láng (quận Đống Đa), Nguyễn Trãi (quận Thanh Xuân), Phùng Khoang (quận Nam Từ Liêm), Quang Trung (quận Hà Đông) hay khu vực quanh các trường đại học, dễ dàng bắt gặp những chiếc xe đẩy nhỏ với chảo dầu sôi sùng sục, tỏa mùi đồ chiên khắp góc phố. Nhiều người phản ánh phần lớn các nguyên liệu được sử dụng tại các quán ăn này đều không rõ nguồn gốc xuất xứ, không có nhãn mác hay hạn sử dụng. Nhiều chủ quán mua nguyên liệu theo cân tại các chợ đầu mối với giá rờ, chỉ vài chục nghìn đồng cho một túi cá viên, bò viên,...
Ghi nhận tại phố Phùng Khoang (quận Nam Từ Liêm), giá mỗi xiên que dao động 2.000 – 10.000 đồng/chiếc; còn xúc xích, thịt xiên, lạp xưởng 10.000 – 15.000 đồng/chiếc. Các viên đồ ăn thường được đóng trong bao nilon lớn, không nhãn mác, không hạn sử dụng, thậm chí có mùi hôi nhẹ.
Tại nhiều hàng xiên chiên vỉa hè, dễ dàng bắt gặp hình ảnh các khay xúc xích, cá viên, chả cá,... bày la liệt trên mặt bàn hoặc trong các hộp nhựa không hề có nắp đậy, mặc cho gió bụi đường phố thổi thẳng vào. Xe cộ qua lại tấp nập càng khiến nguy cơ nhiễm bẩn thực phẩm gia tăng.
Một số điểm bán thậm chí còn đặt ngay sát lòng đường, gần cống thoát nước hoặc bãi tập kết rác tạm, khiến môi trường chế biến và bảo quản thực phẩm vô cùng ô nhiễm.
Điều kiện chế biến và bảo quản cũng là vấn đề đáng báo động. Dầu chiên được sử dụng nhiều lần, chuyển màu đen đặc, bốc mùi khét lẹt. Dụng cụ nấu nướng không được vệ sinh kỹ càng; người bán hàng tiếp xúc trực tiếp với tiền mặt rồi lại chế biến thực phẩm mà không đeo găng tay.
Dụng cụ nấu nướng thường không được vệ sinh kỹ càng, bàn tay người chế biến tiếp xúc trực tiếp với tiền mặt rồi lại cầm thực phẩm mà không có găng tay.
"Chiều nào tan làm tôi cũng thấy mấy xe đẩy bán xiên nướng, học sinh sinh viên xếp hàng dài mua ăn. Nhìn đồ ăn bắt mắt thật nhưng chảo dầu đen kịt, không đậy gì, bụi bặm bay vào hết. Con tôi học cấp hai, đi học về cứ đòi mua ăn, tôi phải nhắc nhở liên tục. Nếu không kiểm soát, nguy cơ ảnh hưởng sức khỏe thế hệ trẻ là rất lớn", chị Nguyễn Thị Hà (35 tuổi, ở quận Thanh Xuân) lo ngại.
"Con gái tôi học cấp ba, thường xin tiền ăn vặt sau giờ học. Có lần cháu về nhà đau bụng, nôn mửa. Hỏi ra mới biết do ăn nem chua rán ở quán gần cổng trường. Từ hôm đó, tôi nghiêm cấm luôn. Thực phẩm bẩn không chỉ gây ảnh hại nhất thời mà còn để lại hậu quả lâu dài nếu không kiểm soát tốt", anh Phạm Kiên (42 tuổi, ở quận Hà Đông) nói.
"Chúng em hay ăn xiên nướng, nem chua rán, vì ngon, rẻ lại no lâu. Em cũng lo về vệ sinh nhưng nhiều lúc tiện quá vẫn cứ ăn", Ngọc (20 tuổi, ở Hà Nội) nói.
Trên đường Nguyễn Trãi (quận Hà Đông, Hà Nội), đoạn qua Thư viện Hà Nội từ 17h mỗi ngày thường xuất hiện nhiều hàng rong bán xiên chiên.
Mỗi xe hàng có khoảng 10-15 loại thực phẩm như xúc xích, cá viên, bò viên, nem chua, bánh bao chiên... tất cả đều được bày trên khay nhựa không nắp đậy, hứng bụi đường và khí thải xe cộ.
Dù không có giấy phép kinh doanh hay chứng nhận an toàn thực phẩm, những xe hàng vẫn hoạt động nhộn nhịp mỗi chiều, phục vụ hàng trăm lượt khách - chủ yếu là học sinh, sinh viên từ các trường đại học, cao đẳng và trung học quanh khu vực.
Theo Thông tin từ Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế), có tới 70–80% thức ăn đường phố, bao gồm cả các loại đồ ăn vặt bán gần cổng trường học, được xác định là nhiễm vi khuẩn E.coli. Đây là loại vi khuẩn có thể gây ra tiêu chảy cấp, các bệnh lý về đường ruột và thậm chí là bệnh tả.
Điều này cho thấy mối nguy hiểm từ việc tiêu thụ thực phẩm không rõ nguồn gốc, chế biến kém vệ sinh - đặc biệt là với đối tượng học sinh, sinh viên sức đề kháng còn yếu.
