Xe điện ở Cửa Lò trước nguy cơ "khai tử"

Số phận long đong của xe điện

Năm 2011, UBND TX.Cửa Lò trình UBND tỉnh Nghệ An và Thủ tướng Chính phủ cho phép thí điểm quản lý hoạt động xe điện 4 bánh để đáp ứng nhu cầu vận chuyển khách du lịch tại địa phương và được chấp thuận. Từ năm 2016, UBND TX.Cửa Lò được UBND tỉnh Nghệ An đồng ý cho phép xây dựng quy chế quản lý xe điện từng năm một, với số lượng xe hoạt động là 558 chiếc.

ẢNH: K.HOAN

Cuối năm 2022, các chủ xe điện nhận được thông báo phương án quản lý xe điện mới từ UBND TX.Cửa Lò, trong đó yêu cầu các chủ xe điện phải đăng ký, đăng kiểm đảm bảo theo thông tư 86/2014 của Bộ GTVT và thông tư 58/2020 của Bộ Công an. 

TX.Cửa Lò yêu cầu dừng hoạt động đối với xe không đăng ký, đăng kiểm theo quy định. Điều trớ trêu là hầu hết xe điện ở Cửa Lò lúc đó không đủ điều kiện để đăng ký, đăng kiểm vì trước đó chủ xe điện do một doanh nghiệp đứng ra quản lý và chủ xe phải nộp giấy tờ xe cho doanh nghiệp và giấy tờ sau đó bị những người quản lý làm thất lạc.

Không có giấy tờ để đăng kiểm, lưu hành, các chủ xe điện phải bán tháo xe với giá rẻ mạt rồi mua xe mới để chở khách. Đến năm 2023, có 278 xe điện (hầu hết là xe mới) được đăng ký, đăng kiểm và được phép hoạt động chở khách du lịch ở Cửa Lò. 

"Nhiều gia đình vay mượn hơn 200 triệu đồng mua xe, gặp phải dịch Covid-19, du lịch bị gián đoạn nên chúng tôi rất khó khăn vì không có khách. Chiếc xe cũ tôi chỉ bán được 7 triệu đồng, sau đó vay mượn hơn 300 triệu để mua xe mới. 

Những tưởng xe mới có đủ điều kiện lưu hành sẽ làm ăn được lâu dài để hoàn vốn và kiếm sống, nhưng không ngờ, bây giờ lại phải đối mặt với nguy cơ vứt bỏ xe", một chủ xe điện ở P.Nghi Thủy buồn bã nói.

Qua bĩ cực lại đến hồi… gian nan

Mới đây, lực lượng CSGT địa bàn phối hợp với UBND P.Nghi Thủy tổ chức buổi gặp gỡ các hộ kinh doanh xe điện để nghe phổ biến quy định mới và ký cam kết chấp hành các quy định về trật tự, an toàn giao thông. 

Theo Nghị định 165/2024 của Chính phủ, xe chở người 4 bánh có gắn động cơ (thường gọi là xe điện du lịch) chỉ được phép hoạt động trên các tuyến đường có biển báo tốc độ khai thác tối đa 30 km/giờ, áp dụng chung cho tất cả các loại phương tiện. 

Tương tự, xe chở hàng 4 bánh gắn động cơ chỉ được lưu thông trên các tuyến đường có biển báo tốc độ tối đa 50 km/giờ. Tuy nhiên, hiện nay ở Cửa Lò chưa có tuyến đường nào có đặt biển báo tốc độ dưới 30 km/giờ, đáp ứng được yêu cầu theo quy định để xe điện được phép lưu hành.

ẢNH: K.HOAN

"Chúng tôi có nghe thông báo cho hoạt động đến năm nay và rất buồn khi biết năm sau, nếu không có đường riêng cho xe điện thì phải dừng lưu thông. Gia đình tôi mua chiếc xe này đầu năm 2023 với giá hơn 300 triệu đồng, sau khi có quy định xe phải đăng kiểm. Xe này mới chạy được 2 năm, chưa hoàn vốn, nếu phải bỏ xe thì chúng tôi không biết bán cho ai vì sẽ không có ai mua và cuộc sống gia đình sẽ rất khó khăn", anh Phùng Bá Dũng, một chủ xe điện nói.

Anh Dũng cũng cho hay, trước năm 2023, do quá nhiều xe điện (gần 600 xe) nên UBND TX.Cửa Lò quy định mỗi xe chỉ được chạy vào ngày lẻ hoặc ngày chẵn. Sau khi xe điện cũ không đăng kiểm được, phải thanh lý, các chủ xe đã tự thương lượng với nhau để giảm 50% số đầu xe và đã giảm xuống còn 278 xe. 

"Có người đã phải bỏ khá nhiều tiền "mua lốt" của người khác để họ nghỉ, nhường cho mình chạy xe vì nghĩ sẽ làm ăn lâu dài. Hoạt động du lịch ở Cửa Lò mỗi năm chỉ 3 - 4 tháng, năm nay khách ít nên chúng tôi rất khó khăn", anh Dũng thở dài.

Ông Phan Văn Hồng, một chủ xe điện khác, cũng cho hay, mang tiếng sinh sống ở đô thị du lịch nhưng hoạt động du lịch tại Cửa Lò theo mùa vụ vì phụ thuộc thời tiết nên thu nhập từ xe điện không cao. 

"Mỗi ngày, chúng tôi đón khách từ 4 giờ sáng đến 11 giờ đêm. Ngày cuối tuần khách đông còn đỡ, ngày thường ít khách thu nhập chẳng bao nhiêu. Không chạy xe thì chẳng biết làm gì, đi biển đánh cá thuê thì không đủ sức khỏe, nếu phải dừng xe điện, gần 300 gia đình sẽ rất khó khăn vì chưa hoàn được vốn mua xe", ông Hồng nói.

Ông Nguyễn Tiến Lợi, Chủ tịch Hội nông dân P.Nghi Thủy, cho biết trong số 278 xe điện ở Cửa Lò thì đa số chủ xe là người của phường này. Để quản lý và đưa xe điện vào quy củ, mới đây các chủ xe điện đã thành lập HTX Lữ hành du lịch Cửa Lò. HTX có nội quy hoạt động theo hướng chuyên nghiệp, quy định về cách ứng xử với khách, mức giá cước chung để áp dụng cho toàn bộ các xã viên. 

"Khi Nghị định 165 ra đời quy định về hoạt động của xe điện, chúng tôi đã tổ chức gặp mặt các chủ xe để thông tin cho họ. Chúng tôi cũng biết các chủ xe sẽ rất khó khăn nếu phải có đường riêng cho xe trong khi hạ tầng giao thông ở Cửa Lò chưa thể đáp ứng được", ông Lợi cho hay.

Ông Lợi cũng hy vọng có một cơ chế đặc thù cho Cửa Lò để loại hình xe điện này được phép hoạt động. 

"Xe điện rất thuận lợi cho việc chở khách du lịch ở Cửa Lò so với xích lô hoặc xe taxi. Không chỉ để di chuyển, xe điện còn phù hợp để khách dạo chơi, ngắm cảnh, đi mua sắm theo đoàn vì mỗi xe điện được phép chở đến 9 người.

Cửa Lò không gian khá hẹp, chủ yếu tuyến đường dọc bãi biển và vài đường nhánh nhưng cũng rất ngắn, nên nó cũng không ảnh hưởng nhiều đến các phương tiện khác", ông Lợi lý giải.