Trong dự thảo "Thông tư Quy định lộ trình áp dụng tỷ lệ phối trộn nhiên liệu sinh học với nhiên liệu truyền thống tại Việt Nam", Bộ Công Thương đề xuất từ 1/1/2026, toàn bộ xăng được pha chế, phối trộn, kinh doanh để sử dụng cho phương tiện cơ giới dùng động cơ xăng trên toàn quốc là E10.
Từ 1/1/2031, toàn bộ xăng bán ra cho phương tiện cơ giới là xăng E15, hoặc xăng sinh học với tỷ lệ phối trộn khác do Bộ trưởng Công Thương quy định.
Liên quan đến lộ trình chuyển từ xăng khoáng sang xăng sinh học E10 trên phạm vi toàn quốc từ đầu năm 2026, ông Đỗ Văn Tuấn, Chủ tịch Hiệp hội Nhiên liệu sinh học Việt Nam khẳng định, năng lực sản xuất trong nước đang được cải thiện cùng phương án nhập khẩu bổ sung khi cần, Việt Nam hoàn toàn có cơ sở bảo đảm nguồn cung ethanol (cồn) ổn định cho lộ trình Bộ Công Thương đề xuất.
Đặc biệt, với công nghệ sản xuất ở Việt Nam và trên toàn cầu, ông cho rằng chi phí sản xuất ethanol ngày càng giảm. Theo thống kê, khoảng 8 năm trở lại đây, giá ethanol luôn thấp hơn giá xăng khoáng từ 20-30%. Do đó, khi phối trộn ethanol tỷ lệ 10% vào xăng khoáng, giá xăng E10 sẽ giảm đáng kể.
Tuy nhiên, theo ông Tuấn, giá cả không phải vấn đề lớn. Mục đích và ý nghĩa quan trọng nhất khi chuyển đổi xăng khoáng sang xăng E10 là vừa giảm ô nhiễm môi trường, vừa không làm gia tăng chi phí xã hội. Đây chính là giải pháp tối ưu, mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội toàn diện; đồng thời góp phần cân bằng dần cán cân thương mại với Mỹ thông qua hoạt động nhập khẩu ethanol từ quốc gia này.
"Không chỉ vậy, nhiên liệu sinh học còn mở ra hướng phát triển bền vững cho nông nghiệp Việt Nam khi giải quyết đầu ra ổn định cho nông sản", ông Tuấn nói.
Theo ông, nước ta đang có hơn 500.000 ha sắn với sản lượng trên 10 triệu tấn mỗi năm. Tuy nhiên, giá nông sản này luôn bấp bênh do phụ thuộc lớn vào hoạt động xuất khẩu thô sắn lát khô sang thị trường Trung Quốc.
Vì vậy, khi ngành công nghiệp sản xuất ethanol phát triển, cây sắn sẽ có đầu ra ổn định, giúp bà con nông dân yên tâm sản xuất, không còn thấp thỏm lo âu đầu ra bấp bênh, bán với giá rẻ.
Đáng chú ý, nhiều nhà máy đã cải tiến công nghệ, ngoài sản xuất cồn còn thu được CO2 lỏng, dầu fusel và DDGS (phụ phẩm phục vụ sản xuất thức ăn chăn nuôi), qua đó giảm chi phí, nâng cao khả năng cạnh tranh. Đây cũng là mô hình kinh tế tuần hoàn mà chúng ta đang hướng tới.
Theo Bộ Công Thương, ưu điểm nổi trội của xăng sinh học E10 là sự thân thiện với môi trường và là nguồn nhiên liệu tái sinh, tái tạo được để thay thế một phần nhiên liệu truyền thống. Việc đưa xăng E10 vào sử dụng mang lại nhiều lợi ích, bởi đây chính là một loại nhiên liệu sinh học và được pha trộn với các chế phẩm từ phụ phẩm nông nghiệp như ngô, khoai, sắn...
Vì vậy, việc sử dụng xăng sinh học còn tạo thu nhập bền vững cho nông dân.
Ước tính, Việt Nam tiêu thụ khoảng trên 10 triệu tấn xăng mỗi năm. Nếu áp dụng xăng sinh học E10 cho cả hai loại xăng RON92 và RON95 thì nhu cầu ethanol để pha trộn xăng cần khoảng 1 triệu tấn/năm và nếu áp dụng xăng E15, con số này lên tới 1,5 triệu tấn/năm.
Hiện nay, nước ta có 6 nhà máy sản xuất ethanol, trong đó 4 nhà máy đã vận hành nhưng mới đạt khoảng 35% công suất do thiếu thị trường. Khi chương trình xăng E10 triển khai từ 1/1/2026, các nhà máy có thể vận hành tối đa công suất, đồng thời một số dự án mới sẽ được bổ sung, đáp ứng khoảng 50% nhu cầu ethanol phối trộn.
"Ethanol sản xuất trong nước hoàn toàn có sức cạnh tranh với hàng nhập khẩu về giá. Chúng tôi chỉ nhập khẩu khi cung ứng nội địa chưa đủ", Chủ tịch Hiệp hội Nhiên liệu sinh học Việt Nam cho hay.
