Một tàu chở khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) có tên Iris đang hướng về phía nhà máy xuất khẩu LNG Arctic LNG 2 của Nga, cơ sở đã bị Mỹ trừng phạt và ngừng hoạt động suốt 8 tháng qua. Đây là dấu hiệu cho thấy Moscow có thể đang âm thầm khôi phục hoạt động xuất khẩu từ dự án trọng điểm ở Bắc Cực.
Oilprice cho biết, tàu Iris, trước đây có tên là North Sky, cập cảng gần cơ sở Arctic LNG 2 vào cuối ngày 26/6. Lần cuối cùng Nga xuất khẩu LNG từ dự án này là vào tháng 10 năm ngoái.
Tuy nhiên, tàu Iris đã phát tín hiệu rằng điểm đến tiếp theo là cảng Sabetta, nơi đặt nhà máy Yamal LNG không thuộc diện bị trừng phạt. Điều này làm dấy lên nghi ngờ rằng điểm đến thực sự của nó là Arctic LNG 2.
Việc Iris có thể cập bến Arctic LNG 2 hay không vẫn chưa chắc chắn. Tàu này có tiêu chuẩn phá băng thấp hơn so với các tàu phá băng chuyên dụng, đồng nghĩa chỉ có thể đi lại ở vùng Bắc Cực khi điều kiện băng thuận lợi, thường là vào mùa hè. Song, theo hình ảnh vệ tinh từ Copernicus Data Space Ecosystem ngày 25/6, vùng nước quanh bến Utrenniy, khu vực phục vụ cho dự án Arctic LNG 2, vẫn còn bị băng bao phủ.
Dù vậy, chính quyền cảng Sabetta trong tuần này đã cho phép các tàu loại Arc4, như Iris, đi lại quanh bến Utrenniy mà không cần tàu phá băng hỗ trợ. Đây có thể là động thái mở đường cho hoạt động hàng hải quay lại khu vực vốn đã đóng băng vì lệnh cấm vận.
Dự án Arctic LNG 2 từng được kỳ vọng là nhà máy LNG lớn nhất của Nga, góp phần vào mục tiêu tăng gấp 3 sản lượng xuất khẩu LNG của nước này vào năm 2030. Dẫu vậy, sau khi mâu thuẫn tại Ukraine nổ ra, Mỹ và châu Âu đã áp đặt các lệnh trừng phạt mạnh tay nhằm cắt giảm nguồn thu từ nhiên liệu hóa thạch của Moscow, khiến dự án này phải đình trệ từ tháng 10 năm ngoái.
Trong mùa hè năm ngoái, Nga đã nỗ lực đưa 8 chuyến hàng LNG từ Arctic LNG 2 lên các tàu trong “hạm đội bóng tối”. Tuy nhiên, phần lớn lô hàng không thể tìm được khách hàng do các rào cản pháp lý và chính trị từ phương Tây.
Cùng với Iris, nhiều tàu LNG khác cũng bị Mỹ liệt vào danh sách trừng phạt nhằm siết chặt vòng vây xung quanh Arctic LNG 2. Từ tháng 6/2023, hoạt động sản xuất quy mô lớn tại đây đã bị tạm dừng, và mọi nỗ lực hồi sinh đều rơi vào bế tắc cho đến tháng 5 khi một phần hoạt động sản xuất dường như đã được tái khởi động âm thầm.
Hiện tại, Novatek PJSC, cổ đông chính của dự án, và ban điều hành Arctic LNG 2 vẫn chưa đưa ra bất kỳ bình luận nào về hành trình của Iris hay kế hoạch khôi phục xuất khẩu.
Tham khảo Oilprice; Reuters
