Theo MBC News, chỉ trong tích tắc, một tài khoản ngân hàng bỗng nhận 4 giao dịch chuyển khoản liên tiếp, mỗi giao dịch khoảng 660.000 won (khoảng 12 triệu đồng) từ những người hoàn toàn xa lạ. Sau đó, toàn bộ tài khoản lập tức bị đóng băng: không rút được tiền, lương không thể nhận, thẻ ngân hàng bị khóa, thậm chí trong nhiều năm không được mở tài khoản mới. Đây là kịch bản mà nhiều người dân Hàn Quốc đang gặp phải vì một chiêu lừa mới mang tên “đóng băng tài khoản”.
Tháng trước, anh Kim nhận được một cuộc gọi từ số lạ. Đầu dây bên kia là giọng nói đe dọa: “Nếu anh không chuyển tiền ngay, toàn bộ tài khoản ngân hàng của anh sẽ bị đóng băng.” Nghĩ đó chỉ là trò lừa rẻ tiền, anh Kim cúp máy. Nhưng sau đó, hàng loạt cuộc gọi ẩn danh tiếp tục xuất hiện, khiến anh bắt đầu bất an.
Sáng hôm đó, tài khoản của anh Kim bất ngờ nhận 4 khoản tiền liên tiếp, mỗi giao dịch khoảng 660.000 won (khoảng 12 triệu đồng). Người gửi đều là những cái tên anh chưa từng quen biết. Chỉ 2 phút sau, ngân hàng gửi thông báo: tài khoản của anh bị phong tỏa khẩn cấp vì có liên quan đến một vụ lừa đảo tài chính.
Khi đến ngân hàng tìm hiểu, anh Kim được cho biết: một phần tiền bị đánh cắp trong vụ voice phishing (lừa đảo qua điện thoại) đã được chuyển từ tài khoản của nạn nhân thật sang tài khoản của anh. Theo quy định, bất kỳ tài khoản nào có giao dịch liên quan đến dòng tiền phạm pháp đều sẽ bị tạm ngừng hoạt động để phục vụ điều tra.
Đây chính là mấu chốt của thủ đoạn “đóng băng tài khoản”. Kẻ xấu lợi dụng cơ chế bảo vệ nạn nhân của ngân hàng để đe dọa và tống tiền người vô can. Chúng cố tình chuyển những khoản tiền nhỏ vào tài khoản mục tiêu, sau đó báo cáo rằng tài khoản này có liên quan đến hành vi lừa đảo. Ngân hàng buộc phải khóa tài khoản, đẩy chủ tài khoản vào thế bị động.
Với anh Kim, hậu quả đặc biệt nghiêm trọng: tài khoản nhận lương hàng tháng bị khóa hoàn toàn, mọi giao dịch bị ngừng trệ, và theo quy định hiện hành, trong ít nhất 2 năm anh không được mở tài khoản mới hay phát hành thẻ ATM.
“Ngân hàng nói rằng nếu tôi không chứng minh được mình bị đe dọa hay cưỡng ép thì họ không thể giúp gì.Tôi trở thành nạn nhân bất đắc dĩ, rồi chính chúng lại dùng những nạn nhân như tôi làm công cụ cho các vụ tống tiền khác”, anh Kim kể.
Sau nhiều lần khiếu nại, Cơ quan Giám sát Tài chính chỉ cho phép anh Kim thực hiện một số giao dịch tối thiểu trực tiếp tại quầy, trong khi toàn bộ dịch vụ ngân hàng trực tuyến vẫn bị chặn.
Theo quy định, nếu chủ tài khoản không thể chứng minh mình vô can, tài khoản sẽ tiếp tục bị phong tỏa cho đến khi cuộc điều tra kết thúc hoặc nạn nhân thật trong vụ lừa đảo rút yêu cầu bồi hoàn. Quá trình này có thể kéo dài vài tháng, thậm chí cả năm.
Năm 2024, Hàn Quốc đã sửa đổi luật nhằm giảm thiểu thiệt hại cho người vô tội, cho phép duy trì các giao dịch hợp pháp và chỉ phong tỏa phần tiền nghi ngờ liên quan đến tội phạm. Tuy nhiên, trên thực tế, việc áp dụng vẫn phụ thuộc gần như hoàn toàn vào quyết định của từng ngân hàng.
Luật sư Lee Jae-hong nhận định: “Các tổ chức tài chính đang quá thận trọng vì sợ rủi ro pháp lý, nên thường chọn phương án an toàn nhất là khóa toàn bộ tài khoản. Cách làm này lại khiến nhiều người dân vô tội trở thành nạn nhân thứ cấp.”
Các chuyên gia khuyến cáo: nếu nhận được cuộc gọi hoặc tin nhắn đe dọa kiểu “đóng băng tài khoản”, người dân cần lưu lại toàn bộ bằng chứng như ghi âm, ảnh chụp màn hình và nhanh chóng trình báo với cảnh sát hoặc ngân hàng. Quan trọng nhất, tuyệt đối không chuyển tiền, bởi kẻ đe dọa không có bất kỳ quyền hạn nào để khóa hay mở tài khoản ngân hàng.
